دکتر مهدی اسلامی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه ضمن گرامیداشت هفته پژوهش اظهار داشت: در رابطه با معنا و مفهوم امر پژوهش بسیار صحبت شده و مقالات و کتب متعددی نیز نوشته شده است اما اجمالاً می توان گفت که تحقیق و پژوهش به مجموعه فعالیتهای خلاقانه، نوآورانه، نظام یافته و برنامه ریزی شدهای اطلاق میشود که با هدف زمینه سازی برای تولید علم و توسعه مرزهای علمی و در نهایت کمک به بهبود زندگی و حل مشکلات انجام می گیرد.
وی با اشاره به اهمیت توجه به بحث هدف گذاری در پژوهش گفت: اهمیت جایگاه پژوهش از این حیث به اندازهای است که مقام معظم رهبری با نگاهی تیزبینانه نسبت به تأثیر پژوهش در توسعه و تحول جامعه بر این مسأله تاکید دارند که در امر پژوهش، باید اهداف مشخص باشد و بدون التفات به هدف، قدمی برداشته نشود.
وی افزود: ایشان همچنین درباره نوع نگاه به پژوهش درکشور می فرمایند:" شما برای خودتان یک نقش تاریخی و ملی تعریف کنید، نه یک نقش شخصی. وقتی انسانی نقش شخصی برای خودش تعریف می کند، هدف او این می شود که به آن ثروت برسد، به شهرت برسد، همه او را بشناسند، همه او را احترام کنند، این می شود هدف. به این چیزها هم که رسید، دیگر کاری ندارد، انگیزهای برایش باقی نمیماند. اما انسان وقتی برای خودش یک نقش ملی، یک نقش تاریخی تعریف کرد، وضع فرق می کند. شما باید آینده و تاریخ کشور را در نظر بگیرید و ببینید این ملت به کجا باید برسد و شما امروز در کجای این چرخه و این ریل عظیم قرار دارید. "
این مدرس دانشگاه همچنین بر لزوم کاربردی و عملی بودن پژوهشها آن هم ناظر به نیازهای اولویت دار کشور تأکید کرد و بیان داشت: یکی از مهمترین دستاوردهای امور پژوهشی، کاربردی شدن آن در صنایع و حل مسائل مختلف کشور است، چه آن که با توجه به اهمیت پژوهشهای کاربردی در توسعه و پیشرفت کشور، مقام معظم رهبری به عملی شدن پژوهشها تاکید داشته و معتقدند که پژوهش و تحقیق باید به میدان عمل وارد شود و از کنج کتابخانهها بیرون بیاید.
وی در ادامه با اشاره به فرآیندی بودن پژوهش گفت: اساساً تحقیق و پژوهش فرآیندی وقت گیر و زمانبر است و بیش از هر چیز نیازمند صبر و شکیبایی مسوولان و پژوهشگران است، ضمن آن که باید از فعالیت های پژوهشی حمایت مالی و معنوی لازم به عمل آید تا شاهد به ثمر نشستن آن ها باشیم.
اسلامی ابراز داشت: نکته حائز اهمیت دیگر این که افرادی که در فعالیتهای خود رویکردی پژوهشی دارند، پیش از هر گونه تصمیم به مطالعه وضعیت موجود پرداخته و با تجزیه و تحلیل مشاهدات خود به بهترین راهکارها میاندیشند. همچنین، آنان تلاش میکنند تا از نتایج آثار سایر پژوهشگران نیز به نحو شایستهای بهره بگیرند.
وی با بیان این که از جمله الزامات توفیق در عرصه پژوهش، هدف گذاری صحیح و اولویت بندی است، خاطرنشان کرد: پژوهش به هر شکل و در هر رشتهای که انجام شود، همواره پیرو دستورالعملهای مدون و منطقی است که پژوهشگران را در انجام کارشان یاری می رساند که از آن جمله می توان به هدف گذاری و توجه به اولویت ها اشاره کرد.
وی گفت: یک پژوهشگر موفق نگاهی کنجکاو و موشکافانه به پدیدههای پیرامون خود دارد و نسبت به آنچه پیرامونش میگذرد، حساس است و در عین حال ذهنی پویا و پرسشگر دارد، به این معنا که ذهن پرسشگر او همواره در راستای یافتن پاسخهای تازه برای پرسشهای موجود است.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه امام صادق(ع) افزود: علاوه بر این، یک پژوهشگر موفق از مهارت لازم برای یافتن منابع اطلاعاتی مورد نیازش برخوردار است. این منابع از محلهایی چون کتابخانهها، مراکز اطلاع رسانی و شبکههای رایانهای ملی و بین المللی به دست میآیند. او به خوبی میتواند در این منابع به جستجو بپردازد و با مطالعه پیشینه پژوهشی موضوعی که در آن زمینه فعالیت میکنند، به درک روشنی نسبت به گذشته آن موضوع دست یابد.
وی با اشاره به این که توسعه علمی، صنعتی و فرهنگی هر کشور بدون پرداختن به امر پژوهش با موفقیت چندانی همراه نخواهد بود، بیان داشت: پژوهش، موتور محرکه پیشرفت و توسعه محسوب میشود، به این معنا که حتی اگر نشانههایی از توسعه بدون پرداختن به مبانی پژوهشی رخ دهد آن توسعه مستمر و پایدار نخواهد بود و نمیتواند مسیر مطمئنی را طی کند.