آشیخ! «عرصه سیمرغ نه جولانگه توست»؛ شما در جایگاهی نیستی که درباره مرجع علی‌الاطلاق جهان تشیع، حضرت آیةالله‌العظمی حاج سیدحسین طباطبایی بروجردی اعلی‌الله مقامه‌الشریف، اظهار نظر کنی. حد خود را بشناس و اگر به جوانب مسئله‌ای علم و احاطه لازم را نداری، بی‌جهت نظر نده. حداقل به این نکات و سؤالات مهم، فکر کن: 1. شهید نواب صفوی به عنوان یک طلبه مسلمان شیعه، مجتهد بود یا مقلد؟ الحمدللّه تاکنون کسی ادعا نکرده که او مجتهد بوده است؛ 2. با فتوای کدام مرجع تقلید، به مبارزه مسلحانه با رژیم وقت پرداخت؟ 3. مجتهد جامع‌الشرایطی مانند امام خمینی رضوان‌الله‌تعالی‌ علیه، که قطعاً و یقیناً در همه‌ ابعاد علمی و معنوی بسیار بالاتر از شهید نواب بودند، به احترام حفظ حریم مرجعیت، تا زمان حیات مبارک مرحوم آیةالله‌العظمی آقای بروجردی قدس‌‌الله نفسه‌الزکیه، دست به قیام نزدند؛ چرا شهید نواب همانند امام راحل قدس‌سره‌الشریف با مرجع زمان خود هماهنگ نبود؟ 4. وقتی طلبه‌ای برخلاف نظر زعیم حوزه‌های علمیه اقداماتی انجام می‌دهد، شما انتظار داری مرجعیت شیعه، مأموریت الهی خود را فدای اقدامات خودجوش طلاب نمایند؟ 5. نکته مهم و پایانی این است که سؤالات و مطالب پیش‌گفته، نافی مقام شهید نواب عندالله‌ العلیم الخبیر نیست و صرفاً در نقد نظرات افرادی که در دفاع غیرعالمانه از آن شهید، از حفظ حریم مرجعیت غافل می‌شوند، بیان شد. والله اعلم.

حضراتی که با عناوین ممکن الخطا و عدم امکان اجازه رسمی، تلویحاً برای مرجع عالی‌قدری چون مرحوم آقای بروجردی رحمةالله‌علیه احتمال خطا متصور شده‌اید، اگر همین احتمال خطا را برای مرحوم نواب هم قائل باشید، مشکلی پیش نمی‌آید!! مسئله این‌جاست که غبار تعصبات سیاسی بر ذهن تحلیل‌گر سایه افکنده و مانع از شفافیت دیدگاه می‌شود. عنایت داشته باشید که: مرحوم شیخ مؤسس، آیةالله‌العظمی حائری رحمةالله‌علیه، حوزه هزارساله قم را احیا کرد و در این مسیر سختی‌های زیادی متحمل شد و گرچه همان‌موقع نیز برخی به ایشان اصرار می‌کردند دربرابر رضاخان قیام کند، آن مرجع بصیر، وظیفه الهی خود را در آن شرایط خطرناک احیای حوزه و حفظ کیان اسلام می‌دانست. در ادامه راه ایشان نیز مرحوم آیةالله‌العظمی بروجردی رحمةالله‌علیه تثبیت دستاوردهای مرحوم حاج شیخ و نظام‌مند سازی حوزه را در دستور کار خود قرار داد و و این حوزه قویم و قدیم را به شکوفایی رساند. شما مطمئن باشید اگر بصیرت و تیزبینی این دو مرجع عالی‌قدر شیعه نبود، پهلوی اول و دوم به راحتی حوزه‌های علمیه را به انزوای مطلق می‌کشاندند. اگر امام راحل در دهه چهل توانست قیام نماید، به برکت بازوان پرتوان روحانیت پرورش‌یافته در همین حوزه بود. آیات شهید: غفاری، سعیدی، بهشتی، مطهری، مفتح، باهنر، قاضی طباطبایی، مدنی، دستغیب، صدوقی، اشرفی اصفهانی و آیات مرحوم مشکینی، منتظری، موسوی اردبیلی، هاشمی رفسنجانی، مهدوی کنی، یزدی و... همه به برکت احیا، حفظ و شکوفایی حوزه‌های علمیه با هدایت‌ها و مرجعیت مرحوم حائری و مرحوم بروجردی، توانستند به یاری امام خمینی شتافته و در اقصی نقاط کشور ضرورت و اهداف نهضت اسلامی را در بین آحاد جامعه تبیین نمایند. اگر فارغ از تعصبات، فقط و فقط در حکمت سکوت و حتی همراهی و تبعیت امام راحل از مرحوم آیةالله‌العظمی بروجردی تأمل کنیم، درک و تحلیل مسئله راحت‌تر می‌شود. یادمان نرود که مرحوم امام حتی در ادامه این مسیر و در اوج تظاهرات و قیام مردمی در اواخر دهه چهل و اوایل دهه پنجاه نیز اجازه اقدامات مسلحانه را ندادند. فتأمل!

این آقای امام جمعه انتقاد کرده که «عدم دخالت بعضی از بزرگان دینی (بخوانید مرحوم آیةالله بروجردی) در آن زمان، به حکومت جائر جرأت اعدام فداییان اسلام را داد». سخن در این‌جاست که چطور امثال ایشان برای مرحوم شهید نواب نیازی به کسب اجازه یا حتی هماهنگی با مرجعیت دینی قایل نبوده اما همزمان حمایت از وی را وظیفه مرجعیت می‌دانند و از عدم حمایت انتقاد می‌کنند؟!! بزرگواری که قیام حضرت زید سلام‌الله‌علیه را مثال می‌زنی، آیا امام صادق علیه‌الصلاة والسلام به حکومت جائر وقت نامه نوشتند برای شفاعت و به شهادت نرساندن حضرت زید؟ آیا لشکر فرستادند برای حمایت؟ فرمایش حضرت امام معصوم علیه‌السلام، حکایت از اخلاص و نیت خیر شهید زید دارد نه لزوماً حمایت و دفاع از اصل قیام ایشان. والله اعلم

مرجع عظیم الشان جهان اسلام آیت الله العظمی حاج آقا حسین بروجردی رضوان الله تعالی علیه