به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم در سال ۱۴۰۲، امروز با سخنرانی آیت الله اعرافی مدیر حوزه های علمیه و با گزارش کمیسیون های این اجلاسیه در سالن همایش‌های مدرسه علمیه امام کاظم(ع) برگزار شد.

چهره‌های شاخص علمی در مسابقات مشخص می‌شوند

حجت الاسلام والمسلمین حمید ملکی قائم مقام مدیر حوزه‌های علمیه در این اجلاسیه، با تبریک ایام و ضمن خیر مقدم در سخنانی با اشاره به برگزاری مسابقات علمی حوزه، گفت: امسال مسابقات و المپیاد علمی به همت و تلاش حجت الاسلام والمسلمین پور اکبر معاون امور مدارس سطح یک حوزه علمیه قم طی دو هفته برگزار شد.

قائم مقام مدیر حوزه‌های علمیه با اشاره به اینکه برگزاری چنین مسابقاتی جای تقدیر دارد، مطرح کرد: چنین المپیادهایی علاوه بر بالا نگهداشتن سطح طلاب، تاثیر بسیار زیادی در ظهور و بروز چهره‌های شاخص علمی دارد.

وی با بیان اینکه تاثیر علم در اخلاق و اخلاق در علم در این مسابقات مشخص شد، عنوان کرد: این موضوع در هویت و تربیت طلاب نیز نقش آفرین بوده است.

حجت الاسلام والمسلمین ملکی با تقدیر از تلاش های آیت الله اعرافی و سایر معاونین و مدیران، خاطرنشان کرد: مدیران مدارس علمیه تلاش بسیاری برای برگزاری این مسابقات داشتند که از تمام زحمات آن‌ها تقدیر و تشکر داریم.

لزوم شناخت اساتید از جامعه مخاطب

حجت اسلام والمسلمین قاسمی سخنگوی کمیسیون علمی، پژوهشی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم با ارائه گزارشی از این کمیسیون اظهار کرد: جایگاه استاد در حوزه‌های علمیه ذاتا دارای جایگاه تربیتی ارزشمندی است.

وی با اشاره به اینکه اساتید نقش اثرگذاری در شکل‌گیری انگیزه‌ها و دانش‌های طلاب دارند، مطرح کرد: این تعبیر که استاد را پدر دوم افراد می‌دانند ناشی از همین موضوع است.

سخنگوی کمیسیون علمی، پژوهشی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم ادامه داد: درنتیجه هرچه اساتید توانمندتر باشند تاثیر تربیتی بیش‌تری خواهند داشت.

وی اضافه کرد: اگر این تاثیرگذاری تربیتی برنامه‌ریزی شده باشد به نتایج مطلوب خواهیم رسید، ولی اگر به آن توجه نشود، نتایج خوبی حاصل نخواهد شد.

حجت الاسلام والمسلمین قاسمی با بیان اینکه لازم است نسبت به نسل جدید شناخت کاملی داشته باشیم، عنوان کرد: شناخت جامعه مخاطب موضوعی است که اساتید باید نسبت به آن مطالعه و تحلیل داشته و برنامه‌ریزی کنند.

وی با اشاره به اینکه محتوای ارائه شده به طلاب باید در سه حوزه جامعیت داشته باشند، خاطرنشان کرد: نگرش جامع نسبت به اسلام شناسی، نگرش جامع به مجموعه دانش‌های حوزوی و نگرش جامع نسبت به مجموعه نظام درس درحال تدریس این سه حوزه را شامل می‌شوند.

سخنگوی کمیسیون علمی، پژوهشی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم از الزامات روشی تدریس یاد کرد و گفت: در زمان تدریس محتوا و روش انتقال محتوا درحال آموزش است.

وی با بیان اینکه ادبیات تبیین دانش باید به طلاب انتقال پیدا کند، تصریح کرد: روش و منطق تحلیل دانش و روش مطالعه و مراجعه به منابع نیز باید برای طلاب روشن شود.

حجت الاسلام والمسلمین قاسمی با اشاره به اینکه یکی از چالش‌های امروز در حوزه انگیزشی است، یادآور شد: اساتید باید در این راستا نکاتی ازجمله حریت علمی، نظم، زمان‌شناسی، مسئولیت شناسی، تقسیم مسئولیت علمی، خوش اخلاقی، توجه دادن به ثمرات علمی مطالب، آراستگی ظاهری، امیدبخشی، توجه به تکریم طلاب، سرکشی از طلاب و ... را رعایت کنند.

وی با بیان اینکه استاد باید دغدغه‌مند رفع مشکل باشد، ابراز کرد: استاد باید با گفت‌وگو و کنکاش ذهن طلاب به دنبال رفع مشکلات باشد.

سخنگوی کمیسیون علمی، پژوهشی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم افزود: امام خمینی(ره) و شهید مطهری گفتمان‌های موثری دارند که باید در ارائه دروس به آن‌ها توجه شود.

تربیت در پرتوی همدلی حاصل می‌شود

حجت الاسلام والمسلمین رضانیا سخنگوی کمیسیون تهذیبی و تربیتی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم نیز در سخنانی اظهار کرد: استاد موفق خود را مربی و مسئول تربیت و تهذیب طلبه می‌داند و به این رسالت الهی افتخار می‌کند.

وی با اشاره به اینکه استاد موفق طلبه را فرزند خود می‌داند، مطرح کرد: استاد موفق طلبه امروز را شخصیت برجسته علمی جهان اسلام در فردا می‌بیند، درنتیجه برای تربیت او نهایت تلاش خود را بکار می‌گیرد.

سخنگوی کمیسیون تهذیبی و تربیتی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم ادامه داد: استاد موفق رفیق شفیق، گوش شنوا و سنگ صبور طلبه است و در پرتوی همدلی استواری در مسیر طلبگی را به او می‌آموزد.

وی با بیان اینکه استاد موفق نسبت به طلبه فروتن است، عنوان کرد: این موضوع موجب می‌شود طلبه مربی اداب و معلم اخلاق است.

حجت الاسلام والمسلمین رضانیا با اشاره به اینکه حضور استاد در مدرسه محدود به ساعت‌های درسی نیست، خاطرنشان کرد: حضور استاد در اردوها، نشست‌های فرهنگی و حجره‌های طلاب حضور پیدا کرده و از این فرصت برای تربیت طلاب استفاده می‌کند.

وی با بیان اینکه استاد راه و رسم برخورد با جامعه را به طلبه آموزش می‌دهد، تصریح کرد: استاد موفق به دنبال رعایت عدالت در تعامل با طلاب است و می‌داند تربیت در پرتوی همدلی حاصل می‌شود.

سخنگوی کمیسیون تهذیبی و تربیتی اجلاسیه اساتید سطح یک حوزه علمیه قم افزود: استاد موفق می‌کوشد طلبه را جهادگر، مسئولیت پذیر، بصیر و انقلابی تربیت کند و این موضوع را در درجه نخست در رفتار خود نشان می‌دهد.

وی با اشاره به اینکه امروز وابستگی به تلفن همراه از خطرات است، یادآور شد: این وابستگی طلبه را از تمرکز، تفکر، مطالعه، عبادت و اخلاق دور نموده و عمر گرانبهای او را ضایع می‌کند.

حجت الاسلام والمسلمین رضانیا با اشاره به اینکه اساتید سهم موثری در حل این معضل دارند، بیان کرد: طلبه باید روش استفاده صحیح از این تیغ دولبه را از رفتار استاد بیاموزد.

هویّت سازی برای طلاب نیازمند بازخوانی تاریخ پیشرفت حوزه های علمیه است

آیت الله علیرضا اعرافی نیز در این اجلاسیه با تبریک دهه کرامت و سالروز ایام آزاد سازی خرمشهر از دست دژخیمان بعثی در سخنانی با بیان این که تحصیل و تدریس و تلاش علمی با رنج و محنت ها همراه بوده است به نقش علمای بزرگ در حفظ معارف الهی و اهل بیتی(ع) و تشکیل حوزه های علمی اشاره کرد و اظهار داشت: موج ایران، منطقه و جهان در آن دوره بر ضد دین بوده، بزرگان در آن عسرت و سختی و محنت، ارکان حوزه را برپا کردند.

وی به صحنه گردانان تربیت حوزه های علمیه گفت: بزرگان حوزه، حوزه علمیه قم با دست و پنجه نرم کردن با سختی های با ایثار و فداکاری و در امواج بلا و محنت در براب همه موج ها ایستاده و ارکان پایگاه حکمت و علم و معرفت را استوار ساختند.

مدیر حوزه های علمیه دوره بعد از آیت الله العظمی بروجردی تا دوره نهضت انقلاب اسلامی را از سخت ترین دوره های تاریخ حوزه علمیه قم دانست و با بیان این که طلاب در سخترین شرایط دوران خفقان میدان دار فضای اجتماعی و سیاسی و فرهنگی بود، اظهار داشت: حوزه های علمیه در مردم ریشه دوانده است، پایه های علمی و اخلاق و روحی آن استوار درعلم و دانش و معرفت و حکمت و روح جهادی او محکم و استوار بوده، دالان های تنگ و تاریک را پیموده است.

وی افزود: اگر قم در فصل جدید شکل نمی گرفت، سرنوشت ایران سرنوشت دیگری بود و هم اکنون دست خوش سیاست های سخت حذف نهاد روحانیت و دین قرار داشت، هنر علمای بزرگ حوزه های علمیه در گستره تاریخ، کارهای بزرگی را در ایران و جهان انجام داده، با این که در تن خطر متولد شد، با هزار مشکل موجهه شده، این حوزه در چهل سالگی دور جدید خود،انقلابی شکوهمند و نهضتی عظیم را به وجود آورد که پدیده ای جهانی فراگیری و فوق العاده عظیمی است.

عضو شورای عالی حوزه های علمیه با تأکید بر این که انقلاب اسلامی محدود در انقلاب سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و ... نیست، اظهار داشت: انقلاب اسلامی نهضتی عظیم است که پیام بزرگ معرف الله به جهانیان به ارمغان آوره است؛ میراث ماندگار حوزه های علمیه در دستان شما اساتید و فرهیختگان حوزه های علمیه امانتی الهی است.

وی به امواج خطر و رشد در دوران های سخت و مواجهه با بلاها و محنت های زیاد اشاره کرد و گفت: تولید گفتمان جدید در قالب نهضت و انقلاب اسلامی گفتمانی نو مترقی جامع و فراگیر و تمدنی و ماندگار رقم زد و توانست مرزهای علوم اسلامی را توسعه دهد.

آیت الله اعرافی ضمن پاسداشت تمام تلاش های حوزه های علمیه سراسر جهان افزود: حوزه قم، به سهم خود با توسعه مرزهای علوم اسلامی قلمروهای جدیدی را پیش روی معارف اسلامی گشود؛ کاروان حوزه قم در عصر انقلاب اسلامی کاروانی پویا و رو به پیشرفت است.

وی ورود به قلمروهای علوم انسانی، نقش آفرینی و کنشکری اجتماعی و سیاسی و توسعه قلمرو فرهنگ دینی در اعماق جهان را از بارزترین برکات حوزه قم دانست که با روحیه فداکاری و ایثار و حضور خستگی ناپذیر در صحنه رقم خورده است، یادآور شد: در عین تمرکز بر حل ضعف ها و کاستی ها، باید توجه داشته باشیم که اتصال و ارتباط ناگسستنی حوزه با مردم امیدهای زیادی را پیش روی حوزه های علمیه باز می دارد.

مدیر حوزه های علمیه در بخش دیگری از سخنان خود به شرایط جدید دنیا در این امواج ضد اخلاقی و ضد انسانی اشاره نمود و تصریح کرد: اساتید و مدیران مدارس که در سطح یک نقطه آغاز است، هم باید میراث را صیانت نموده، هم با امواج جدیدی مواجهه درست داشته باشند.

وی با بیان این که علی رغم تمام تحولات آموزشی صورت گرفته، تربیت شما در عرصه درس و مدرسه بسیار دشوارتر از قبل است اظهار داشت: امواج سهمگین اعتقادی و اخلاقی و فضای جدیدی که نسل امروزی دارد، کار را برای اساتید و فرهیختگان سخت تر نموده، با همه وجود و متواضعانه دستان شما را می بوسیم، چرا که امروز کار اساتید در شکل گیری تربیت ایمانی و الهی بسیار متفاوت و سخت تر از قبل است.

عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با تأکید بر این که پایه ریزی بنیادهای نخست طلاب در گرو علم و حکمت و صبوری و بردباری اساتید بوده؛ برگشت به جایگاه جامع و فراگیر استاد انکار ناپذیر است.، اظهار داشت: اساتید صحنه گردانان و کارگردانان اصلی صحنه تعلیم و تربیت در حوزه های علمیه هستند؛ چرا که اگر اساتید از تراز لازم تربیت جامع برخوردار باشند، همه کاستی و ضعف های برنامه ای و اجرایی جبران خواهد شد.

وی تصریح کرد: نقش استاد در حوزه، نقش جامع آموزشی، پژوهشی، معرفتی، روحی، اجتماعی، مشاوره ای و در کل دستگیری در همه ابعاد برای راهبری شخصیتی و ارتقاء همه جانبه طلاب دارد.

آیت الله اعرافی انتقال شیرینی دروس حوزوی را از نخستین الزامات استادی در حوزه های علمیه دانست .

وی در بخش دیگری از سخنان خود با تأکید بر این که پرچم داری حوزه در عرصه ادبیات باید محفوظ بماند، اظهار داشت: باید درس های اجتهادی حوزه در حوزه ادبیات تقویت شده، از قلمروهای تراث حوزه های علمیه صیانت نمود.

مدیر حوزه های علمیه راهبری مدیریتی طلاب، هدایت علمی در تمام سطوح، همکاری در نقد و ارزیابی و تدوین متون و منابع را مهم برشمرد و اذعان داشت: تقویت کانون های پژوهشی مدارس، ارتقاء سطح دانشی مجلات مدارس، توجه به تدریس توأم با تحصیل و اهتمام به برنامه ها و متون بدیل شورای گسترش، جشنواره علامه حلی و مسابقات علمی مدارس و... نیازمند همیاری و همدلی اساتید معزز است.

وی تقویت بنیه های زبان محاوره عربی در حوزه را از رسالت های طلاب ارجمند توصیف و طرح میثاق و پیگیری پروژه های مورد نیاز نظام و حوزه را از رویکردهای موفق حوزه های علمیه برشمرد و گفت: ضمن بهره گیری از تجارب نو نباید از سنت های تاریخی حوزه غفلت کنیم؛ هویت سازی برای طلاب نیازمند بازخوانی تاریخ پیشرفت حوزه های علمیه است.

آیت الله اعرافی در بخش پایانی سخنان خود بر اهمیت شکل گیری تعامل دائمی و روزانه و ارتباط اساتید و طلاب تأکید نمود و با بیان این که باید دانش های مهارت‌ افزایی مورد نیاز رسالت طلبگی مورد توجه قرار گیرد، اظهار داشت: طرح هدفمندی از جمله طرح های مسیر بهبود معیشت طلاب و فضلا است.

تجلیل از اساتید منتخب مدارس علمیه

حجت الاسلام والمسلمین قائمی استاد اخلاق، حجت الاسلام والمسلمین کفیل استاد مدرسه علمیه رشد، حجت الاسلام والمسلمین سلیمانی استاد مدرسه علمیه مدینه العلم، حجت الاسلام والمسلمین ساعی‌فر استاد مدرسه علمیه معصومیه و حجت الاسلام والمسلمین حجامی استاد مدرسه علمیه صدوقی فاز 4 در این اجلاسیه تجلیل شدند.