به گزارش خبرگزاری حوزه، یکی از چیزهایی که بسیار مورد توجه حضرات معصومان علیهم السلام قرار گرفته، رفتن به زیارت امام حسین علیه السلام است. تعابیر وارده از معصومان در زمینه اهمیت زیارت آن حضرت، فوق حد تصور ما است؛ و زبان از توصیف آن عاجز است. بزرگان ما به این احادیث عنایت ویژهای داشته اند و سعی در جمع آوری آنها نموده اند. یکی از آن اعاظم، مرحوم ابن قولویه قمی متوفی قرن چهارم هجری است.
وی در کتاب بسیار ارزشمند کامل الزیارات این روایات را جمع آوری نموده است. در این مقاله کوتاه، به برخی از این روایات اشاره می شود.
۱. اهمیت زیارت با پای پیاده
برخی تصور میکنند که پیادهروی جهت حرم امام حسین علیه السلام موضوعی جدید است و ریشه¬ای در روایات اهل بیت ندارد؛ اما قضیه این گونه نیست. مرحوم ابن قولویه در این زمینه سه روایت بیان کرده است که یکی از آنها از این قرار است:
ابن قولویه با سندی از حسین بن ثویر بن أبی فاخته نقل کرده که امام جعفر صادق علیه السلام به او فرمود: ای حسین کسی که از منزلش خارج بشود و قصدش زیارت قبر حضرت حسین بن علی باشد، چنانچه پیاده رود خداوند به هر قدمی که برمیدارد یک پاداش برایش نوشته و یک گناه را از او محو میکند تا هنگامی که به حائر کربلا برسد؛ پس از رسیدن به آن سرزمین، خداوند او را در زمره رستگاران قرار میدهد و هرگاه اراده مراجعت کرد، در این فاصله فرشته ای نزد او می آید و میگوید: رسول خدا صلی الله علیه و آله به تو سلام رسانده میگوید: اعمالت را از نو شروع کن که تمام گناهانت آمرزیده شد. (کامل الزیارات، ص ۴۳۰، باب ۴۹، حدیث۱)
۲. برابری هر گام با هزار حسنه
ابو صامت میگوید: از امام جعفر صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: کسی که پیاده به زیارت قبر امام حسین علیه السلام برود، خداوند متعال به هر قدمی که برمیدارد هزار حسنه برایش مینویسد و هزار گناه را از او پاک میکند و هزار مرتبه درجهاش را بالا میبرد. (کامل الزیارات، ص ۴۳۲، حدیث ۴)
۳. ثواب آزاد کردن یک بنده از اولاد اسماعیل برای یک قدم پیاده روی
ابوسعید قاضی میگوید: امام صادق علیه السلام در اتاق کوچکی بود و شخصی در محضرش بود. من بر آن حضرت وارد شدم و شنیدم که فرمود: کسی که پیاده به زیارت قبر امام حسین علیه السلام برود، خداوند در مقابل هر قدمی که برمیدارد ثواب یک بنده آزاد کردن از فرزندان حضرت اسماعیل را به او عطا میکند. (کامل الزیرات، ص ۴۲۹)
از این روایت امام صادق علیه السلام دو مطلب مهم استفاده میشود:
اول، اهمیت اصل زیارت اباعبدالله الحسین علیه السلام و دوم، اهمیت رفتن به زیارت آن حضرت با پای پیاده. این، پاسخ افرادی است که ندانسته ادعا می کنند که پیادهروی جهت زیارت امام حسین علیه السلام مبنا و سندی ندارد. واقعا خوشا به حال افرادی که در ایام اربعین با پای پیاده به زیارت محبوب شرفیاب میشوند و همچنین خوشا به حال کسانی که از راههای دورتری توفیق پیادهروی را پیدا میکنند.
چه بزرگانی در این راه قدم گذاشتند و در این راه جان دادند. مرحوم شیخ اسماعیل خماسی (متوفای ۱۱۷۳ قمری) که از شاگردان مرحوم سید بحرالعلوم بود به همراه دوستان خود پیاده به سوی کربلا جهت زیارت امام حسین علیه السلام رفت. پس از طی مسافتی، دوستان و همراهانش را گم کرد و نتوانست آنها را پیدا کند. سختی تشنگی اباعبدالله علیه السلام را با همه وجودش احساس کرد. این عالم فرزانه و دل سوخته، دچار عطش و تشنگی شدید گردید و در همین حال عاشقانه جان به جان آفرین تسلیم کرد. با توجه به تاریخ عروج ملکوتی این عالم فقیه میتوان ادعا کرد که سنت حسنه پیادهروی به کربلا به بیش از ۲۵۰ سال قبل برمیگردد. (معارف الرجال، ج ۱، ص ۹۰؛ اعیان الشیعه، ج ۳، ص ۲۷۰)
۴. زیارت با معرفت
یکی از اموری که در زیارتنامه سیدالشهدا علیه السلام بر آن تاکید فراوان شده، زیارت با معرفت آن حضرت است. گرچه شناخت واقعی و حقیقی آن حضرت برای احدی امکانپذیر نیست اما همین اندازه که بدانیم آن کسی که به زیارتش شرفیاب میشویم امام واجب الطاعه است، کفایت میکند؛ همان طور که در بعضی از احادیث به این اندازه از شناخت امام اشاره شده است.
امام کاظم علیه السلام فرمود: کسی که امام حسین علیه السلام را با معرفت زیارت کند، خداوند گناهان گذشته و آیندهاش را میآمرزد. (کامل الزیارات، ص ۴۵۰)
۵. زیارت حسین علیه السلام، آرزوی همه انبیا و ملائکه
عبدالله بن سنان میگوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: هیچ فرشته مقرب و نبی مرسلی نیست مگر آنکه از خداوند متعال درخواست میکند که به زیارت حسین علیه السلام مشرف بشود؛ پس فوجی از آسمان به زمین فرود آمده و به زیارت آن حضرت می روند و فوجی پس از زیارت به آسمان میروند. (کامل الزیارات، ص ۳۷۴، حدیث ۴)
۶. ورود به بهشت، چهل سال پیش از دیگران
عبدالله بن بُکَیر میگوید: از امام جعفر صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: زوار سیدالشهدا علیه السلام بر مردمان دیگر برتری دارند؛ گفتم برتریشان در چیست؟ فرمود: چهل سال پیش از دیگران وارد بهشت خواهند شد در حالی که مردم در حال حسابرسی هستند. (کامل الزیارات، ص ۴۴۹)
۷. آرزوی زیارت قبر حسین علیه السلام در قیامت
عبدالله بن طهمان میگوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: احدی نیست در روز قیامت مگر اینکه آرزو میکند که از زائران قبر امام حسین علیه السلام بوده باشد؛ زیرا میبیند که چگونه با آنها رفتار میشود و خداوند چه کرامتی به آنها میدهد. (کامل الزیارات، ص ۴۴۱)
۸. همنشینی زائر حسین با رسول خدا و اهل بیت علیهمالسلام در قیامت
ابو اسامه میگوید: از امام صادق علیه السلام شنیدم که فرمود: کسی که میخواهد در جوار رسول خدا و حضرت علی و فاطمه باشد، زیارت حسین را ترک نکند. (کامل الزیارات، ص ۴۴۶)
نتیجه
از مجموع این روایات چند مطلب درباره زیارت حسین بن علی علیهما السلام استفاده میشود:
یک: برداشتن هر گام جهت زیارت امام حسین علیه السلام برابری میکند با یک هزار حسنه.
دو: برداشتن هر گام در زیارت امام حسین علیه السلام برابری میکند با آزاد کردن یک بنده از فرزندان اسماعیل.
سه: زیارت حضرت سبب آمرزش گناهان می¬شود.
چهار: سلام رسول خدا صلی الله و آله به زیارت کننده قبر سیدالشهدا علیه السلام می رسد.
پنج: زیارت با معرفت برابری میکند با آمرزش گناهان گذشته و آینده.
شش: آرزوی همه انبیا و فرشتگان زیارت امام حسین علیه السلام است.
هفت: زائران امام حسین علیه السلام چهل سال قبل از دیگران وارد بهشت میشوند.
هشت: همه شهدا آرزو میکنند که جزء زوار امام حسین علیه السلام باشند.
صلی الله علیک یا اباعبدالله و علی الارواح التی حلت بفنائک
حجت الاسلام والمسلمین استاد محمد جعفر طبسی استاد حوزه و دانشگاه