به گزارش خبرگزاری حوزه، سید رضا نقیبالسادات، عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی درباره نقش رسانهای هیئتهای مذهبی گفت: وقتی به نظام ارتباطات دینی نگاه میکنیم به نظر میرسد بعضی از عناصر و مولفهها تقویت کننده جریان دین هستند. در این نظام دینی و بستری که از صدر اسلام شروع شده و تا کنون هم ادامه دارد، یک واقعه بسیار مهم و کلیدی به نام نهضت عاشورا اتفاق افتاده؛ یعنی یک قیام بسیار بزرگ و اثرگذار که از آن روز تا حالا جریان تاریخ را تحت تأثیر خود قرار داده است.
نقیب السادات تصریح کرد: نهضت عاشورا، شهادت امام حسین(ع)، اهل بیت و یارانشان منشا حرکتی شد که این حرکت از طریق نهادهایی از جمله هیئات مذهبی که در قالب و بستر این موضوع شکل گرفت، زنده نگه داشته و احیا شد. بنابراین هیئتهای مذهبی چون احیاگر نهضت عاشورا هستند در نقش یک رسانه، پیام را از هر مقطعی به مقطع بعدی منتقل میکنند و آنچه درون هیئات مبادله میشود در واقع قیام عاشورا، استقلال طلبی، آزادگی و خونخواهی امام حسین (ع) و تظلم خواهی شهدایی است که در آن مقطع چنین سرنوشتی را تجربه کردند و تا الآن هم خونشان هدر نرفته است. بنابراین هیئات مذهبی میتوانند یک رسانه باشند که پیام آنها، قیام عاشورا، نهضت عاشورا ، آزادگی ، ظلم ستیزی، عدالت طلبی و مفاهیمی از این دست است که برای ما از قیام عاشورا به جا مانده و هنوز هم دنبال میشود.
وی در تشریح نظام ارتباطی عاشورا بیان کرد: نکته مهم این است که ما بپذیریم خود این آئین یک نظام ارتباطی است که در آن هیئتهای مذهبی به عنوان رسانههای این نظام ارتباط دینی تعریف شدهاند. برپایی بزرگداشت این شهدا در روز اربعین هم یک نظام ارتباطی درون یک نظام کلانتر به نام نهضت عاشورا است. هر نظامی دارای خرده نظامهایی است و خرده نظامها دارای رسانههایی برای انتقال پیام هستند. بنابراین راهپیمایی اربعین هم یک رسانه است؛ لذا موکبها، سخنرانیها، کرسیهای وعظ و خطابه برای قیام عاشورا همگی رسانه محسوب میشوند؛ پس میتوانیم بگوییم هیئت مذهبی یک رسانه ذیل نظام ارتباطات دینی یا ارتباطات شیعی عاشورایی است.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم ارتباطات دانشگاه علامه طباطبایی افزود: نکته اصلی و مرکزی این است که خلاء معنویت در دنیای معاصر برای مردم دنیا در کنار سرگشتگیهایی که ناشی از تکنولوژیاند و اتفاقهایی که تحولات یا شتاب سریع تغییر اجتماعی به همراه آوردهاند، وابستگیهای عاطفی به دین و معنویت را تقویت میکند و این موضوع با نهضت کربلا، عاشورا و قیام امام حسین(ع) در حال تکمیل شدن است. این روزها میبینیم که به خاطر وجود خلاءها، گرایش بیشتر شده؛ این نهضت چند سالی است که به خاطر راهپیمایی اربعین پررونقتر شده، توانسته خلاءهای معنوی افراد را پر کند و بسیاری از افراد به این اتفاق، وابستگیهای عاطفی پیدا کنند.
نقیب السادات درباره کاستیهایی که در بهرهمندی از ظرفیت رسانهای هیئتها وجود دارد اظهار داشت: هیئتها بهترین جایگاه برای جذب افراد از دوران کودکی هستند تا مفاهیم و مضامین قیام عاشورا را از طریق جاذبههای هیئت به آنها انتقال دهند. علایقی که در افراد شکل میگیرد و شیوهای که افراد را دور هم جمع میکند میتواند احیاگر این تجمعهای مذهبی باشد. جذب جوانان و کودکان از طریق بزرگترها و ریش سفیدها و تکرار این امر از طریق روحانیون و بزرگترهای هیئت، مراثی و نوحهها میتواند تاثیرگذار باشد. اگر بتوانیم روی این جاذبهها بیشتر کار کنیم، منابع آن را توسعه دهیم، از تاسیس و بقای هیئتها حمایت و پشتیبانی کنیم میتواند تاثیر بسیار زیادی داشته باشد.
وی در پایان گفت: اساسا خود هیئت به معنای جمعیتی است که دور هم جمع میشوند، هویتی پیدا میکنند و این هویت دارای یک روح جمعی میشود که همین روح جمعی برای افراد مهم است. اساسا این اتفاق یا رخداد عین همبستگی است. ما میگوییم گروه، افرادی هستند که گرد هم میآیند حالا اگر برای یک هدف واحد باشد پیوند بین آنها بیشتر میشود و در نتیجه روح جمعی که عامل همبستگی اجتماعی است، شکل میگیرد. همین روح جمعی است که افراد را هر جای ایران یا دنیا که باشند در این موسم برای برگزاری چنین مراسمهایی گرد هم میآورد. مهمترین ماموریت و کمک میتواند حمایت از شکلگیری فیزیکی و معنوی این هیئتها باشد.