به گزارش خبرگزاری حوزه، دکتر عبدالحمید نقره‌کار، پژوهشگر کتاب "تبیین معماری و شهرسازی مبتنی بر هویت اسلامی-ایرانی" ضمن نگارش یادداشتی به برخی از بایسته ها در زمینه پژوهش های فرهنگی پرداخته و به طور مشخص بدین سؤال پاسخ داده که این قبیل پژوهش ها چگونه می‌تواند در سیاستگذاری فرهنگی کشور موثر باشد؟
امروز یک واقعیت مهم که مقام معظم رهبری نیز از سال‌های قبل، روی آن تاکید کردند بحث شبیخون فرهنگی است و واقعا این شبیخون فرهنگی به‌خصوص با امکانات جدید رسانه‌ها، یک واقعیت مکانی و زمانی است، رسانه‌های مجازی درواقع توانسته‌اند یک شبکه اطلاع‌رسانی درست کنند که به‌خصوص جوانان را از خود بیگانه کرده است یعنی اطلاعات سطحی، قشری، خبری و پر از مغالطه‌های فرهنگی، علمی و منطقی را به ذهن جوانان القا می‌کنند. جوانان و به‌طورکلی مردم دچار جهل مرکب می‌شوند یعنی آنقدر حافظه آنها از اطلاعات قشری و سطحی و مبتذل پر می‌شود که اصلا احتیاجی به تفکر و اندیشه عقلانی، معنوی و تکاملی ندارند، حافظه آنها در واقع پر شده از فضولات اطلاعاتی که اکثرا هم مغالطه است، مخدوش است. حق و باطل را تشخیص نمی‌دهند و به ذهن مخاطبین باطل را القا می‌کنند این تهاجم فرهنگی واقعیت امروز ما است.
تهاجم نظامی را ما می‌توانیم خوب درک کنیم؛ الان می‌بینیم که رژیم غاصب و کودک‌کش صهیونیستی چطور نوار غزه را مورد تهاجم قرار می‌دهد و چه مصیبت‌هایی برای مردم ایجاد می‌کند. تهاجم فرهنگی به مراتب از تهاجم نظامی خطرناک‌تر و بدتر است و اندیشه انسان‌ها، ایمان، افکار و معنویت آنها را نابود می‌کند و جلوی تکامل عقلانی، روحانی و معنوی انسان‌ها را سد می‌کند؛ ما امروز این تاثیر را مشاهده می‌کنیم. مردم در واقع دچار جهل مرکب شده‌اند یعنی نمی‌دانند که نمی‌دانند بنابراین در جهل مرکب ابدالدهر بمانند؛ یعنی برخلاف اراده الهی که هدف از خدمت و خلقت که خداوند همه هستی را برای انسان آفریده است و انسان را برای تکامل آگاهانه و اختیاری آفریده است، اکنون شرایطی پیش آمده است که این تکامل آگاهانه و اختیاری معطل شده است و اکثر مردم احساس می‌کنند که در جریان خبرهای روز هستند و بنابراین مثل حیوانات در واقع خوروخواب و خشم و شهوت را پیگیری می‌کنند و دنبال تکامل عقلی و روحی نمی‌روند و در نتیجه افراد ۷۰سال ۸۰ سال زندگی می‌کنند و در واقع در نهایت بدتر از حیوان از دنیا می‌روند و در آن دنیا هم با حیوانات محشور می‌شوند.
بنابراین پژوهش‌های فرهنگی برای این است که بتواند نسل معاصر را از این سطحی‌نگری، قشری‌نگری اومانیسم لیبرالیستی، داروینیستی، ماکیاولیستی نجات بدهد. انسان را از حیوان‌پنداری نجات بدهد. استعدادهای عقلانی و روحی انسان را شکوفا کند. پس از مهمترین مباحث فرهنگی، انسان‌شناسی است. انسان‌شناسی غربی امروز حیوان‌پنداری است. بنابراین پژوهش‌های فرهنگی باید به عنوان اولین مسئله، این هدف خلقت را که تکامل آگاهانه و اختیاری انسان‌ها است و استعدادهای بالقوه انسان‌ها را که با اختیار و انگیزه و اراده خود انسان‌ها محقق می‌شود تبیین و تشریح کند. به قول فرمایش‌های رهبری برای ایجاد هویت ایرانی اسلامی در تمدن‌سازی جهاد تبیین و اقدام باید صورت بگیرد.
بنابراین تبیین یعنی همین پژوهش‌های فرهنگی که این مسائل هستی‌شناسی و انسان‌شناسی است و این مسئله برای عموم مردم و به خصوص جوان‌ها حتی برای استادان دانشگاهی هنوز روشن نیست. این مسئله را باید روشن کنند و باید سرفصل و محتوای دروس اصلاح شود، اسلامی-ایرانی شود. باید کارگاه‌های دانش‌افزایی برای اساتید دانشگاهی گذاشته شود و اسلامی-ایرانی شوند و از این غرب‌زدگی بیرون بیایند؛ از این رویکرد ترجمه‌ای و تقلیدی بیرون آیند و از این رویکرد لائیک و سکولار خارج شوند و واقعا اسلامی- ایرانی شوند.
مقام معظم رهبری می‌فرمایند قرارگاه و ستاد تبیین، جهاد تبیین و اقدام این سه باید تشکیل شود. اهدافش، جهتش عواملش و امکاناتش همه متمرکز شوند برای یک جهاد، یک حرکت که با این غرب زدگی مقابله و مبارزه شود و اقدام هم یعنی سیاستگذاری در امور فرهنگی. مهمترین این سیاست‌گذاری‌ها در وزارت علوم است زیربنا سرفصل محتوای دروس است چه در وزارت آموزش و پرورش، چه در وزارت آموزش عالی، محتوای درسی، سرفصل‌های درسی، کتاب‌های درسی باید اصلاح شود، باید علوم انسانی‌اسلامی تحقق پیدا کند، باید از ترجمه و تقلید بیرون بیاید.
باید برای دبیران برای استادان کارگاه‌های دانش‌افزایی گذاشته شود تا اساتید هم از ترجمه و تقلید بیرون آیند و از غرب زدگی بیرون آیند و هویت ایرانی‌اسلامی پیدا کنند تا درنتیجه دانش‌آموختگان ما که اینها بعدا وزیر می‌شوند، رییس‌جمهور می‌شوند، کارشناس وزارتخانه‌ها می‌شوند، وکیل، مهندس مشاور، معمار، شهرساز و هنرمند اینها که دانش آموختگان ما هستند باید این هویت ایرانی اسلامی را از دانشگاه‌ها یاد بگیرند و نهایتا با قانون‌گذاری صحیح در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و شورای انقلاب فرهنگی مثمر ثمر باشند. متاسفانه از این جهت شورای انقلاب فرهنگی ترک فعل دارد در بعضی از بخش‌ها وزارت علوم ترک فعل دارد وزارت ارشاد ترک فعل دارد وزارت آموزش پرورش و وزارت راه و شهرسازی ترک فعل دارد اینها هنوز در سیاستگذاری و قانونگذاری‌هایشان مباحث هویت ایرانی‌اسلامی را به طور کامل وارد نکرده‌اند. در مجلس هم همینطور ترک فعل دارد نظام مهندسی ماهم ترک فعل دارد هنوز قوانینی نداریم که هم مهندسی‌ها و هم هویت ایرانی اسلامی را را رعایت کنند.
در حال حاضر نظام مهندسی ما فقط مهندسی و علوم تجربی و علم بشری را در واقع نظارت می‌کند به محتوای معماری و هنر در واقع توجهی ندارد. باید به مباحث فرهنگی هنری و محتوایی هم در آثار هنری و معماری و شهرسازی هم توجه شود بنابراین ما، هم در بخش تبیین در وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و شورای انقلاب فرهنگی مشکل داریم و هم در بخش اقدام که سیاستگذاری ها وهم قانونگذاری‌ها و هم ضوابط را شامل می‌شود و هم درواقع رعایت ارزیابی طراحی‌هایی که مهندسین مشاور و معماران و شهرسازان ارائه می‌کنند، اینها باید ارزیابی شوند؛ پیش‌نگار فرهنگی داشته باشد و آنهایی که واقعا هویت اسلامی ایرانی دارد تقویت و حمایت شود، اجرا شود و آنها هم که ندارند اصلاح شود و در واقع در جهت صحیح قرار گیرند.
نظر شما