به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه، آیین اختتامیه گرامیداشت هفته پژوهش با حضور رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها و مسئولان پژوهش به همراه آیین رونمایی از ۱۶ کتاب علمی پژوهشی و تجلیل از پژوهشگران برتر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها برگزار شد.
آیت الله رجبی، رئیس مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره) در این مراسم عنوان کرد: اساس همه کارها، پیشرفتها و موفقیتها بر پژوهش استوار است و نقطه آغاز عرصههای کارهای فرهنگی، تبلیغی، آموزشی، فنی، مهندسی و غیره نیز پژوهش است، به طوریکه اگر پژوهش نباشد، هیچ یک از اینها محقق نخواهد شد.
پژوهش بر مبنای تفکر است
رئیس مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی رحمةاللهعلیه با بیان اینکه پژوهش بر مبنای تفکر است، تصریح کرد: تفکر اساس همه چیز است و اصول عقاید ما مانند نبوت و معاد با تفکر پیوند دارند، به عنوان مثال، در قرآن کریم، اولوالالباب با تفکر به معاد میرسند، همچنین وقتی در قرآن کریم، سخن از نبوت است، با تفکر به نبوت میرسیم.
آیت الله رجبی با بیان اینکه زندگی دنیوی ما باید بر اساس تفکر باشد، گفت: اگر بخواهیم برنامه درستی در زندگی داشته باشیم، باید درباره دنیا و آخرت و نسبت این دو بیندیشیم. اباذر صحابی پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم که سنبل یک نیروی انقلابی است و به تعبیر امام علی علیهالسلام، غضب لله میکرد، گوشهای مینشستند و تفکر میکردند.
هدف و فعالیت ما باید بر اساس رسالت دینی باشد
عضو شورای عالی حوزههای علمیه تأکید کرد: یکی از ویژگیهای برجسته بزرگان اسلام، تفکر در همه عرصهها بوده است، به عنوان مثال، مرحوم قاضی مدتها قبرستان میرفتند و فکر میکردند. حضرت امام خمینی(ره) نیز اهل تفکر بودند.
آیت الله رجبی با بیان اینکه هدف و فعالیت ما باید بر اساس رسالت دینی باشد، عنوان کرد: ما رسالت تبیین دین، دفاع از نظام جمهوری اسلامی و هدایت بندگان خدا را به عهده داریم و باید در هریک از این عرصهها به اوجب توجه داشته باشیم.
وی بیان کرد: ما در پژوهش نیاز به فکر زیاد داریم، همانطور که در عرصههای مختلف نیاز به فکر داریم. ما برای اینکه وظیفه خود را به درستی انجام دهیم، باید به دنبال اوجب باشیم، نیاز ضروری جامعه را احصا کنیم و بر اساس آن تحقیق و پژوهش داشته باشیم.
پژوهشها باید متناسب با نیاز مخاطبان و جامعه باشد
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان کرد: ما وظیفه داریم پژوهش را به معنای حقیقی کلمه انجام دهیم، حتی رسالهها باید به گونهای باشد که امر علم را یک قدم پیش برده باشیم. ما باید پژوهشهای خود را جهتدهی کنیم و در تحقیقات خود نوآوری داشته باشیم.
آیت الله رجبی با بیان اینکه پژوهشها باید متناسب با نیاز مخاطبان و جامعه باشد، اظهار کرد: از آنجا که ما رسالت دینی داریم، باید ابتدا مخاطبان خود را مشخص کنیم، مخاطبانی که تشنه باشند و پژوهشهای ما متناسب با مخاطبان باشد.
وی افزود: ما باید خلأها و نیازها را مشخص کنیم و پژوهشهای خود را بر اساس آن انجام دهیم. بنا به فرموده رهبر معظم انقلاب مدظلهالعالی، یک پژوهشگر که تحقیقی انجام میدهد، وظیفه او تمام نمی شود و کافی نیست و کار پژوهشگر جایی تمام میشود که محتوا به قلب مخاطب بنشیند. هم باید پژوهشگر این فکر را داشته باشند و هم مسئولان تدبیر کنند که این پژوهش به قلب مخاطب نفوذ کند و اجرایی شود.
آیت الله رجبی با بیان اینکه دامنه تأثیرگذاری اثر پژوهشگر باید گسترده باشد، تصریح کرد: اگر اندیشهها و آثار علامه مصباح یزدی اینقدر مخاطب به قلب مخاطبانش نفوذ کرد، یک علت آن بود که تفکر میکردند که چگونه اثر خود را به مخاطب عرضه کنند.
وی عنوان کرد: تدابیری داشته باشیم که زحماتی که برای تحقیق داریم به مخاطب منتقل شود و مخاطب حداکثری داشته باشیم، تحقیق ما باید چندمنظوره باشد هر تحقیقی میتواند دهها منظور را برآورده کند. میتوان به عنوان مقاله همایشی ارائه داد، میتواند به صورت محتوای سخنرانی باشد، باید تفکر کرد تا در قالبهای مختلف ارائه داد، در این صورت ماندگار و اثری مبارک خواهد بود.
انقلاب اسلامی در سایه فکر حضرت امام حاصل شد
عضو شورای عالی حوزههای علمیه بیان کرد: علامه مصباح یزدی فرمودند که طرح ولایت کار پنجاه سال قبل تا کنون من است، در صورتی که همان معارفی است که همه ما به آن معتقدیم، اما این پیوند و نظام و روزآمدی و جامعیت در آن لحاظ شده است که بر اساس فکر و تفکر به وجود آمده است.
آیت الله رجبی اضافه کرد: در انجام تحقیق خود استمداد از خداوند متعال و توسل به اهل بیت علیهم السلام داشته باشیم، در این صورت اثری ماندگار ارائه خواهد شد.
وی ادامه داد: انقلاب اسلامی در سایه فکر امام حاصل شد، صحنههایی که در دفاع مقدس رخ داد، همه در سایه فکر و اخلاص و تفکر بوده است. علامه مصباح همواره بر اخلاص و تفکر تأکید و همواره توسل به اهل بیت علیهم السلام، حضرت معصومه سلاماللهعلیها و حضرت امام خمینی(ره) را توصیه میکردند.
آیت الله رجبی با بیان اینکه در سایه فکر، تحقیق و اخلاص، زمینههای توفیق فراهم میشود، بیان کرد: سه عنصر تفکر، اخلاص و توسل باعث میشود که آثار و پژوهشهای پژوهشگران ماندگار شود.
در عرصه پژوهش باید به دنبال علم نافع باشیم
سیده زهره برقعی، مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها، ضمن عرض تسلیت به مناسبت ایام فاطمیه و گرامیداشت هفته پژوهش، عنوان کرد: در گرامیداشت چهلمین سالگرد تأسیس جامعه الزهرا سلاماللهعلیها به فرمان حضرت امام (ره) که مرداد سال آینده برگزار میشود، دستاوردها، دستپروردهها و رشدیافتههای این مؤسسه علمی حوزوی به ویژه در عرصه «دستاوردهای پژوهشی و تولید علم نافع» معرفی شوند.
حضرت زهرا سلاماللهعلیها؛ بانویی دارای «شناخت رفیع در علم اسلامی و توحید»
مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها در ادامه به ویژگیهای حضرت زهرا سلاماللهعلیها اشاره کرد و رابطه با منبع وحی را یکی از ویژگیهای آن حضرت برشمرد و افزود: یکی از صفات حضرت زهرا سلاماللهعلیها، «محدثه» است که در لغت به معنای فردی است که حدیث نقل میکند، نه پیامبر است و نه امام، اما با ملائکه سخن میگوید و ملائکه نیز با او صحبت میکنند.
برقعی به آیه ذی القربی و هدیه فدک، آیه تطهیر و آیه مباهله در شأن و منزلت حضرت زهرا سلاماللهعلیها اشاره کرد و گفت: در منابع دیگر با وجود همه سانسورها و مسائل سیاسی، فضایلی برای حضرت صدیقه طاهره سلاماللهعلیها نقل شده که بیمانند است؛ پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآلهوسلّم، حضرت فاطمه سلاماللهعلیها را پاره تن خود معرفی میکنند و امام زمان عجّلاللهتعالیفرجهالشریف در حدیثی، حضرت زهرا سلاماللهعلیها را اسوه و الگویی نیکو برای خود معرفی کرده است.
وی تصریح کرد: منزلت حضرت فاطمه سلاماللهعلیها بسیار رفیع است و در این جایگاه هست که فرشتگان بر او نازل میشوند، نه به عنوان دختر پیامبر گرامی اسلام صلّیاللهعلیهوآله، بلکه به عنوان بانویی که دارای «شناخت رفیع در علم اسلامی و توحید» است.
در عرصه پژوهش به دنبال علم نافع باشیم
مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها به واژه «علم نافع» که در برخی دعاها ذکر شده است، اشاره کرد و با بیان اینکه ما باید در عرصه پژوهش به دنبال علم نافع باشیم، اظهار کرد: هر علمی که رافع نیاز مردم باشد و برای فرد و جامعه مفید باشد، تحت عنوان «علم نافع» است، اما بر اساس ارزشهای دینی ما، علم نافع به همراه ایمان، تاثیرگذاری چندبعدی خواهد داشت.
وی ضمن توصیه به مطالعه شرح نامه ۳۱ نهج البلاغه و تأکید بر علم نافع و تقوا، تصریح کرد: ما باید تلاش کنیم فعالیتهایمان به ویژه در حوزه، مسیر، نقشه راه و دستاوردهای خود را بر اساس علم و پژوهش نافع و با رویکرد تقوامحوری تدبیر کنیم.
جایگاه پژوهش نافع در تبلیغ و اقامه دین
برقعی در ادامه به جایگاه پژوهش نافع در تبلیغ و اقامه دین اشاره کرد و گفت: برای رسیدن به نقطه مطلوب، باید نظریهها و فعالیتهای پژوهشی بنیادین را به طور جدی دنبال کنیم تا در تحقق پژوهشهای توسعه ای و کاربردی و متناسب با نیازِ روز، اثربخش و طبق ارزشهای اسلامی حرکت کنیم.
وی خاطرنشان کرد: ما در حال حاضر هم فعالیتها و دستاوردهای پژوهشی قابل اعتنایی داریم که میتوانیم از آن تولید محتوای مناسب برای پژوهشهای کاربردی و نیز تولیدات چندرسانه ای تبلیغی و ترویجی داشته باشیم.
ضرورت پرورش پژوهشگران توانمند به عنوان تولیدگران علم نافع
مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها با اشاره به ضرورت پرورش پژوهشگران توانمند به عنوان تولیدگران علم نافع، تصریح کرد: ما باید پژوهشگرانی متناسب با علم و پژوهش نافع تربیت کنیم؛ یعنی افرادی عالم، متخلق و متناسب با نیاز جامعه تربیت شوند.
برقعی با بیان اینکه شاگردپروری و پژوهشگرپروری به معنی صرفا روایتگری گفتاری و نوشتاری نیست، تأکید کرد: «پژوهشگرپروری» چه به لحاظ تربیت پژوهشگر بالقوه در معاونت پژوهش و چه به لحاظ ارتقای پژوهشگران بالفعل در پژوهشگاه مطالعات اسلامی، باید به عنوان عنصر کلیدی مورد توجه باشد و بر اساس یک سازوکار درست، بهروز و کارامد، برنامه ریزی و پیگیری شود.
وی با اشاره به فرمایش رهبر معظم انقلاب مدظله العالی مبنی بر «امتداد اجتماعی برای طلاب و حوزههای علمیه»، بیان کرد: ما باید در امور پژوهشی نیز به دنبال تحقق منویات رهبر معظم انقلاب حفظه الله باشیم و در تهیه بستههای سیاستی، راهبردی و اقتضائی برای اولویتهای پژوهشی مجموعه و چگونگی پیشبرد شبکه ای آن، بیش از پیش بکوشیم.
مدیر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها به ارائه پیشنهاداتی جهت تحقق اهداف و مأموریتهای جامعه الزهرا سلاماللهعلیها در حوزه پژوهش پرداخت و مواردی چون «مهندسی پژوهش و پژوهشگران طبق اقتضائات جامعه الزهرا سلاماللهعلیها»، «آموزش پژوهش محور همراه با تقویت رویکردهای مهارتی، تبلیغی ج کنشگری»، «تبلیغ پژوهش محور مبتنی بر دانش و مهارت تخصصی»، «عنایت به نقشه راههای عملیاتی برای تحقق اسناد» و غیره را مورد توجه قرار داد.
آیین رونمایی از ۱۶ کتاب علمی پژوهشی
در ادامه این مراسم، آیین رونمایی از کتاب منتشر شده در انتشارات جامعه الزهرا سلاماللهعلیها، با حضور سرکار خانم برقعی، حجتالاسلاموالمسلمین نعیمی، حجتالاسلاموالمسلمین ابوالقاسم زاده، سرکار خانم شاکری و سرکار خانم هاشمی برگزار شد و ۱۶ کتاب علمی پژوهشی که به همت معاونت پژوهش و پژوهشگاه مطالعات اسلامی به چاپ رسیدهاند، منتشر شدند.
از این تعداد کتب علمی، شش کتاب به همت پژوهشگاه مطالعات اسلامی به چاپ رسیده است که کتابهای «المنهج الدراسی لفقه النکاح»، «بررسی شبهات فیصل نور پیرامون عصمت امام»، «تاریخ تشیع»، «درسنامه آیات الاحکام خانواده»، «روایات تفسیری (نقد و بررسی)»، «صدیقه شهیده» و «مبادی و ویژگیهای علم امام بر اساس منابع حدیثی شیعه» را شامل میشوند.
همچنین کتابهای «آثار تربیتی و اجتماعی شکر با تأیید بر آیات و روایات»، «آموزش و پرورش تفکر بنیاد با تأکید بر آیات و روایات»، «بازخوانی احکام مهر با تکیه بر ماهیت آن»، «حضرت آدم در قرآن»، «روش شناسی مناظرات امام رضا علیهالسلام»، «روشهای فرهنگ سازی قرآن در عصر نزول وحی»، «رهاورد پژوهش مجموعه مقالات»، «فطرت مبنای تربیت»، «کارکرد فرشتگان در قرآن و عهدین»، «نقش مردم در انتخابات مسئولین تراز اول انقلاب اسلامی» به همت معاونت پژوهش جامعه الزهرا سلاماللهعلیها منتشر شدند.
تجلیل از پژوهشگران برتر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها
همچنین در این مراسم، پنج نفر از پژوهشگران برتر جامعه الزهرا سلاماللهعلیها خدیجه حسین زاده، زهرا سادات کشیکیان، راضیه سادات سیدخراسانی، نجمه صالحی و سیده مریم موسوی مورد تجلیل قرار گرفتند.
تجلیل از پژوهشگران بین الملل جامعه الزهرا سلاماللهعلیها از دیگر برنامههای ویژه این مراسم بود که طی آن، بتول شاهانه ارسطو طلبه بین الملل از کشور آمریکا و دانش پژوه سطح چهار تفسیر تطبیقی، ساره شریف القحطانی طلبه بین الملل از کشور عراق، شرافت فاطمه طلبه بین الملل از کشور پاکستان و دانش پژوه سطح دو و نورالصبا شفاعت طلبه بین الملل از کشور پاکستان و دانش پژوه سطح دو تجلیل شدند.