خبرگزاری حوزه | مردم و روحیه مردم داری ریشه در اندیشه های سیاسی و دینی و نگاه حکمرانان و خدمتگزاران نظام های اسلامی دارد.

خداوند متعال انبیاء و فرستادگانش را برای هدایت مردم فرستاده است آیه شریفه می فرماید: "و لقد بعثنا فی کل امه رسولا أن اعبدوا الله" (نحل/ آیه ۳۶)؛ که هدف از بعثت پیامبران الهی در این آیه، عبادت خدای متعال است که هدف از بعثت رسولان الهی که عبارت باشد از هدایت انسان ها و رهای از ضلالت و گمراهی همان عبودیت و پرستش پروردگار بلندمرتبه در بالاترین درجات می باشد.

در حدیثی از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم آمده است ؛ "إن اولی الناس بالله و برسوله من بدا بالسلام "؛ نزدیک ترین مردم به خدا و رسول او کسی است که آغازگر سلام باشد (بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۱۲، حدیث ۵۰) که پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم خود در گفتار و عمل عامل به این حدیث نورانی بودند که کسی نتوانست در سلام گفتن بر ایشان مقدم شود و همواره در سلام دادن به دیگران حتی کودکان پیشی می گرفتند.

در روایتی دیگر از نبی اکرم صلی الله علیه و آله و سلم نقل شده است که فرمودند: "أمر ربی بمداراه الناس کما أمرنی بأدا الفرائض"؛ پروردگارم، همان گونه که مرا به انجام واجبات فرمان داده، به مدارا کردن با مردم نیز فرمان داده است(کافی، ج ۲، ص ۱۱۷، ح ۴)

امام خمینی رحمه الله علیه با این سیره و سلوک قرآنی و تأسی جستن به راه و روش اجداد پاکشان به تشکیل حکومت اسلامی اقدام کردند و در رفتارهای فردی و جمعی، مردم و به ویژه طبقات محروم و مستضعف جامعه را مورد تکریم قرار می دادند و با این تفکر در مرامنامه ی جمهوری اسلامی، مردم را ولی نعمت تلقی و قبول کردند و یکی از اساسی ترین معارف انقلاب اسلامی را که ریشه در منابع دینی و سنت نبوی دارد که همانا رابطه و پیوند امام و مردم بر مبنای "و ذکر فإن الذکری تنفع المومنین"(ذاریات/ آیه ۵۵) است را در حکمرانی سیاسی و باورهای مردمی و جهانی زنده کردند و مدلی جدید و نو را در حکومت داری ارائه کردند که مدلی دینی و مردمی به حساب می آید.

مردم داری همان طور که گفته شد ریشه ی دیرینه در اندیشه قرآنی و نظام سیاسی اسلام دارد در اندیشه ی امام خامنه ای حفظه الله هم از جایگاه برجسته ای برخوردار است که متناسب با شرایط فکری جدید، شرح نوینی از نظریه ی مردم داری را ارائه کرده اند که عبارت باشد از؛ مردم سالاری دینی که در آغازین انقلاب اسلامی در خطبه نماز جمعه می گویند: اینکه گفته می شود، دموکراسی ها و مردم سالاری یک حکومت غیر دینی است؛ و حکومت دین نمی تواند یک حکومت مردم سالاری باشد این یک مغالطه است. حکومت اسلامی می تواند در عین اینکه حکومت الهی است حکومت مردمی نیز باشد. نمونه اش حکومت صدر اسلام زمان رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و نمونه دیگرش حکومت جمهوری اسلامی ایران که حکومت مردم است حکومت عواطف مردم، حکومت آرای مردم، حکومت انتخاب مردم و حکومت عناصر مردمی در این حکومت(مهاجرنیا، ۱۳۹۳، ص۳۵۴).

آیت الله خامنه ای در حوزه ی اندیشه ی سیاسی فیلسوفی غایت گرا پنداشته می شود و در مقوله ی حکمرانی ایشان توجه ویژه ای به غایات دارند و در امور حکومت داری به حقایقی مانند کمال ، سعادت، حیات طیبه، خیر برتر، ، فضیلت، جهاد کبیر و غیره اعتقاد دارند و به مانند دیگر فیلسوفان مسلمان بهترین حکومت را آن می دانند که هدفمند و هماهنگ با نظام هستی، به سوی غایتی در حرکت است (مهاجرنیا، ۱۳۹۳، ص ۳۵۴) .

با توجه به منظومه ی فکری امام خامنه ای حفظه الله، شهادت مسئولان عالی رتبه ی اجرایی و نظامی و افراد تاثیرگذار در حوزه ی داخلی و خارجی برخاسته از غایت جهان و اصل بازگشت مخلوقات به سوی اصل خلقت و آفرینش خود می باشد بنابراین، این اتفاقات را ایشان به عنوان حادثه طبیعی می پندارند و وقتی نگرش و جهان بینی بدین گونه باشد در روند و روال مملکت داری هیچ گونه خلل و گسستی پیش نمی آید.

در قرن معاصر، بعد از مراسم میلیونی امام خمینی رحمه الله و شهید مقاومت حاج قاسم سلیمانی که بعد از تشییع امام راحل بی نظیر و بی بدیل بود مردم انقلابی و مومن ایران اسلامی باز ورق جدیدی را در تاریخ با حضور با شکوه و میلیونی خود در تشییع و تدفین پیکر خادمان خود به ثبت رساندند که نشئت گرفته از عاطفه ی دینی و ملی و نوعی قدردانی از خدمتگزاران به کشور و مذهب شان می باشد.

در این برهه ی کنونی، مردم ایران خادمان مهمی را از دست دادند که متخلق به خلق و خوی قرآنی و نبوی و امامین انقلاب بودند. خادمانی که مهم ترین و بارزترین خصیصه ی آنها، مردم داری و مردم نوازی و رسیدگی و کاستن از بار مشکلات مردم بود.

رئیس جمهور مردمی، عالم عامل آیت الله شهید رئیسی که یاد و نام شهیدان بهشتی و رجای را در خاطره و ذهن مردم زنده کرد که ثابت کرد تاریخ اسلام و ایران اینگونه مردانی را همواره در دوران خود تجدید و ترسیم خواهند کرد.

امام جمعه و استاندار محبوب و مردمی تبریز آیت الله آل هاشم و جناب آقای مالک رحتمی و وزیر امور خارجه جهادی که با روحیه مقاومت و به عنوان وزیر امور خارجه محور مقاومت در این عصر حاضر، که جنگ و ظلم رژیم صهونیستی بر علیه ملت مظلوم و مقاوم فلسطین شروع شده بود همواره در مجامع بین المللی و مذاکرات دوجانبه و چندجانبه به دنبال طرفداری و احقاق حق مردم مظلوم بود و هم چنین رئیس یگان حفاظتی رئیس جمهور شهید مهدی موسوی و خدمه و خلبانان بالگرد مهم ترین اشتراکات این شهدای خدمت در مردم داری آنان خلاصه می شود که ریشه در اندیشه ی قرآنی و روای و منظومه ی فکری امامین انقلاب داشته اشت که وجه تمایز اصلی حکومت اسلامی با حکومت های غربی هم در این روحیه و نقش مردم داری نهفته است که نگاه اسلام و فلاسفه ی اسلامی به جایگاه مردمی حقیقی و برخاسته از روح تعالیم اسلامی است برخلاف مکاتب غربی که نگاه ابزاری و کلیشه ای به خواست و جایگاه مردم دارند و اساس حکمرانی غربی، قدرت اقویا بر ضعفا و نگاه تحقیرانه به انسان است که نمود نگاه غرب گرایانه به انسان در جوامع غربی به وضوح دیده می شود که ذره ای از تکریم و کرامت انسانی که خواست تعلمیات آسمانی و الهی است و لقد کرمنا بنی آدم (اسراء/ آیه ۷۰) در آنان به چشم نمی آید که برتری اسلامی حقیقی را بر غرب انحرافی نشان می دهد.

محمدتقی امیرپور، دانش آموخته ی روابط بین المللی و علوم سیاسی

منابع:

سوره نحل ، آیه۳۶

سوره ذاریات، آیه ۵۵

سوره اسراء، آیه ۷۰

بحارالانوار، ج ۷۶، ص ۱۲، حدیث ۵۰

کافی، ج ۲، ص ۱۱۷، ح ۴

مهاجرنیا، محسن(۱۳۹۳)، فلسفه سیاسی آیت الله خامنه ای، تهران، انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی.