به گزارش خبرگزاری حوزه از اصفهان، خانم زهرا پهلوان نژاد، طلبه سطح سه رشته کلام اسلامی مدرسه علمیه تخصصی مجتهده امین اصفهان از پایان نامه خود با عنوان " بررسی تطبیقی نظریه عدل الهی سویین برن و نظام احسن ملاصدرا " با راهنمایی خانم زهرا آبیار و داوری حجت الاسلام محمدی منفرد دفاع کرد.
خانم پهلوان نژاد، در دفاع از پایان نامه خود گفت: در این پایان نامه به بررسی مسئله شرور در نظام هستی از دیدگاه دو متفکر برجسته، سویین برن و ملاصدرا پرداخته شده است.
وی در این خصوص گفت: "مسئله شرور سابقه ای طولانی در میان اندیشمندان ادیان مختلف دارد و تلاش برای پاسخ به آن از اهمیت بالایی برخوردار است."مسئله شرور در نظام هستی و تلاش برای پاسخ به آن، سابقه ای طولانی در میان متکلمان، فلاسفه و الهی‌دانان در تفکر اسلامی و مسیحی دارد.
طلبه مدرسه علمیه تخصصی مجتهده امین اصفهان افزود: اهمیت و ضرورت پرداختن به مسئله شر از دیدگاه سوئین برن و ملاصدرا به درک عمیق‌تر از واقعیت‌های جهان و ارتباط آن با مفهوم خداوند و ارزش‌های دینی مرتبط است. این بحث‌ها می‌توانند به درک بهتر انسان از خود و محیط اطرافش کمک کند و او را در مسیر بهتری از رشد روحی و اخلاقی قرار دهد.
وی گفت: سویین برن در پرتو نظریه عدل الهی و ملاصدرا با پرداختن به نظام احسن، درصدد پاسخ به مسئله مهم و ضروری شر برآمدند، نظریه عدل الهی سویین برن در پاسخ به شرور عالم (طبیعی و اخلاقی) ارائه شد. این نظریه معتقد است که خداباور درصدد است تا برای هر یک از شرور دلایلی ممکن ذکر کند که رواداشتن شرور در هستی از جانب خداوند توجیه شود.
خانم پهلوان نژاد با اشاره به اهمیت این مسئله و کارکرد آن در عصر حاضر، گفت: این موضوع از نظر ملاصدرا و سویین برن به عنوان نماینده دو دین، با روش توصیفی – تحلیلی مورد بررسی قرار گرفت، در این بررسی مشخص شد که از نظر سویین برن اگر خداباوران نتوانند دلیلی برای واداشتن شر از جانب خداوند بیابند، شر می‌تواند دلیلی بر انکار خداوند باشد.
وی در ادامه به جزئیات نظرات سویین برن و ملاصدرا در مورد شر پرداخت و گفت: سویین برن شرور را دارای ماهیت وجودی می‌داند که اگر خداوند بخواهد می‌تواند آن‌ها را از بین ببرد، او همچنین با تقسیم بندی شر (اخلاقی و طبیعی) نظریه عدل الهی خود را بر ارزش اختیار در انسان مورد تأکید قرار می‌دهد و توجیه شرور اخلاقی را در خیر کثیر موجود در اختیار انسان می‌داند.
طلبه مدرسه علمیه تخصصی مجتهده امین اصفهان گفت: به عقیده سویین برن، بدون شر اخلاقی، انسان‌ها از خوبی بزرگ اختیار و انتخاب میان خوب و بد محروم می‌شوند و همچنین امکان عشق ورزی به خداوند را نیز از دست می‌دهند، وی شر طبیعی را نیز نیاز به کسب معرفت را توجیهی برای این دسته شرور بیان می‌کند. سویین برن با طرح بحث دفاع مبتنی بر خیرهای برتر نیز به فواید شرور معتقد است و با همین طرح، این جهان را با وجود همه درد و رنج‌هایش، بهترین جهان ممکن می‌داند.
خانم پهلوان نژاد در ادامه به دیدگاه ملاصدرا در مورد شر اشاره کرد و گفت: ملاصدرا با اعتقاد به نظام احسن تلاش کرده است به شبهات مسئله شرور پاسخ دهد و نظام احسن شریف ترین و کامل ترین نظام‌های ممکن است به نحوی که برتر از آن تصور شدنی نیست.
وی ادامه داد: ملاصدرا با براهین نقلی و عقلی و همچنین برهان انی و لمی بدین امر پاسخ داده است، وی شر را امری نسبی و همچنین عدمی می‌داند و معتقد است که شر اخلاقی ذاتاً شر نیست؛ بلکه لازمه طبیعت حیوانی انسان است، وی نیز چون سویین برن، شرور را دارای فوایدی می‌داند که شر دیدن آن ریشه در جزئی نگری انسان ذکر می‌کند.
شایان ذکر است: این پایان نامه با ارائه دیدگاه های دو متفکر برجسته در مورد مسئله شر، گامی در جهت درک عمیق تر این موضوع مهم در فلسفه دین برداشته است.
