به گزارش خبرگزاری حوزه، علمای شیعه در طول تاریخ نسبت به شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها و مظلومیت ایشان واکنش نشان داده و بر حقانیت ایشان تاکید کرده اند که در ذیل به برخی از مواضع ایشان در کتب و آثار اشاره می گردد.
دیدگاه شیخ طوسی
شیخ طوسی اعلی الله مقامه الشریف درباره شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
والمشهور الذی لا خلاف فیه بین الشیعة : أن عمر ضرب علی بطنها حتی أسقطت ، فسمی السقط " محسنا " ، والروایة بذلک مشهورة عندهم . وما أرادوا من إحراق البیت علیها ، حین التجأ إلیها قوم ، وامتنعوا من بیعته . ولیس لأحد أن ینکر الروایة بذلک ، لأنا قد بینا الروایة الواردة من جهة العامة ، من طریق البلاذری ، وغیره . وروایة الشیعة مستفیضة به ، لا یختلفون فی ذلک . تلخیص الشافی : ج ۳ ص ۱۵۶ .
شیخ طوسی اعلی الله مقامه الشریف درباره شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها فرمودند:
والمشهور الذی لا خلاف فیه بین الشیعة : أن عمر ضرب علی بطنها حتی أسقطت ، فسمی السقط " محسنا " ، والروایة بذلک مشهورة عندهم . وما أرادوا من إحراق البیت علیها ، حین التجأ إلیها قوم ، وامتنعوا من بیعته . ولیس لأحد أن ینکر الروایة بذلک ، لأنا قد بینا الروایة الواردة من جهة العامة ، من طریق البلاذری ، وغیره . وروایة الشیعة مستفیضة به ، لا یختلفون فی ذلک . تلخیص الشافی : ج ۳ ص ۱۵۶ .
مشهور است و اختلافی بین شیعه وجود ندارد که عمر بر پهلوی حضرت زهرا زد تا جنین حضرت سقط شد و نام سقط حضرت محسن نامیده شد. و روایات در این باره نزد ایشان مشهور است. و آنچه اراده کردند که خانه ایشان را آتش بزنند زمانی که گروهی به ایشان (خانه حضرت زهرا) پناه آوردند و از بیت امتناع کردند و احدی نمیتواند این روایت را انکار کند زیرا ما بیان کردیم که روایت از طرف عامه (اهل سنت) نقل شده است از طریق بلاذری و غیره آن و روایات شیعه در این باره مستفیض است و اختلافی در آن وجود ندارد.
دیدگاه شیخ مفید
ایشان در کتاب اختصاص از عبدالله بن سنان از امام صادق علیه السلام نقل کرده است که:
إن أبا بکر کتب للسیدة الزهراء علیها السلام کتابا برد فدک ، فخرجت والکتاب معها ، فلقیها عمر . فقال : یا بنت محمد ما هذا الکتاب الذی معک ؟ فقالت : کتاب کتب لی أبو بکر برد فدک . فقال : هلمیه إلی . فأبت أن تدفعه إلیه ، فرفسها برجله ، وکانت حاملة بابن اسمه " المحسن " فأسقطت المحسن من بطنها ، ثم لطمها ، فکأنی أنظر إلی قرط فی أذنها حین نقفت (کسرت ) . ثم أخذ الکتاب فخرقه . فمضت ومکثت خمسة وسبعین یوما مریضة مما ضربها عمر ، ثم قبضت .
الاختصاص : ص ۱۸۵ والبحار : ج ۲۹ ص ۱۹۲ .
ابوبکر برای حضرت زهرا سلام الله علیها نامه ای نوشت و فدک را به ایشان بازگرداند، پس در حالی که قباله همراه ایشان بود از نزد وی خارج شد پس عمر او را دید و گفت ای دختر محمد این چه کتابی است که همراه شماست؟ حضرت فرمودند: نامه ای که ابوبکر فدک را به من پس داده است. پس او گفت: آن را به من بده و ایشان ابا کرد که آن را بازگرداند پس او با پای خود لگدی زد و در حالی که ایشان به فرزندی به نام محسن را حامله بود پس محسن سقط شد و سپس به او سلی زد پس گویا گوشواره ای داشت که شکست. سپس نامه را گفت و پاره کرد. و ایشان هفتادو پنج روز در بیماری از ضربه ای که عمر زد گذراند تا به شهادت رسید.
ایشان همچنین در کتاب مزار و در زیارت حضرت زهرا سلام الله علیها می نویسد:
السلام علیک أیتها البتول الشهیدة الطاهرة .
المقنعة : ص ۴۵۹ ، وراجع البحار : ج ۹۷ ص ۱۹۵ . والبلد الأمین : ص ۱۹۸ .
ایشان همچنین در امالی به سند از مروان بن عثمان آورده است:
" لما بایع الناس أبا بکر دخل علی علیه السلام والزبیر ، والمقداد ، بیت فاطمة علیها السلام ، وأبوا أن یخرجوا . فقال عمر بن الخطاب : أضرموا علیهم البیت نارا... فإذا فاطمة علیها السلام واقفة علی بابها ، وقد خلت دارها من أحد من القوم ، وهی تقول : لا عهد لی بقوم أسوأ محضرا منکم ، ترکتم رسول صلی الله علیه وآله وسلم جنازة بین أیدینا ...
الأمالی للمفید : ص ۵۹ / ۵۰ .
زمانی که مردم با ابوبکر بیعت کردند حضرت علی و زبیر و مقداد وارد خانه حضرت زهرا سلام الله علیها شدند و از خروج امتناع کردند. پس عمر بن خطاب گفت: خانه را بر آنها آتش بزنید.... پس در این هنگام حضرت زهرا علیها سلام پشت در ایستاده بود و هیچ یک از آنها در خانه ایشان نبود و ایشان فرمود: من پیمانی با قومی به بدی شما است ندارم کسانی که در حالی که جنازه پیامبر صلی الله علیه و اله وسلم روی دست ما بود رها کردید ...
آیت الله محمد حسین کاشف الغطاء
علامه شیخ محمد حسین کاشف الغطاء دراین باره می فرماید:
کت شیعه از صدر اسلام و قرن اول مانند کتاب سلیم بن قیس و بعد از آن تا قرن یازدهم بلکه تا زمان به استفاضه رسیده است. همه کتب شیعه ای که در احوال اهل بیت علیهم السلام و پدر بزرگوار ایشان و مادر ایشان حضرت زهرا سلام الله علیهم اجمعین بررسی کردم و هر کسی که برای ایشان ترجمه آورده است و درباره ایشان کتابی نوشته است، کلمات ایشان تقریبا یا تحقیقا در ذکر مصائب این بضعه طاهره اینگونه است:
أنها بعد رحلة أبیها المصطفی ضرب الظالمون وجهها ، ولطموا خدها ، حتی احمرت عینها ، وتناثر قُرْطَها ، وعصرت بالباب حتی کسر ضلعها ، وأسقطت جنینها ، وماتت وفی عضدها کالدُمْلُج . ثم أخذ شعراء أهل البیت سلام الله علیهم ، هذه القضایا والرزایا ، ونظموها فی أشعارهم ، ومراثیهم ، وأرسلوها إرسال المسلمات : من الکمیت ، والسید الحمیری ، ودعبل الخزاعی ، والنمیری ، والسلامی ، ودیک الجن ، ومن بعدهم ، ومن قبلهم إلی هذا العصر الخ . . .
جنة المأوی : ص ۷۸ - ۸۱ .
که بعد از رحلت پدر ایشان محمد مصطفی ظالمین به صورت ایشان زدند و گونه ایشان را کبود کردند به طوری که چشم ایشان سرخ شد و گوشواره ایشان را شکستند و پشت در ایشان را فشار دادند تا پهلوی ایشان شکست و جنین ایشان سقط شد و از دنیا رفت در حالی که بازوی ایشان مانند بازوبند کبود بود. و پس از آن شعرای اهل بیت علیهم السلام مانند کمیت و سید حمیری و دعبل خزائی و نمیری و سلامی و دیک الجن و افراد پس از آن تا دوران ما این قضایا و مصائب را در اشعار و مراثی خود ذکر کردند و آن را به عنوان مسلمات پذیرفتند.
دیدگاه علامه مظفر
علامه مظفر درباره شهادت حضرت زهرا سلام الله علیها می نویسد:
یکفی فی ثبوت قصد الإحراق روایة جملة من علمائهم له ، بل روایة الواحد منهم له ، لا سیما مع تواتره عند الشیعة .
دلائل الصدق : ج ۳ قسم ۱ .
در اثبات قصد آتش زدن خانه حضرت زهرا سلام الله علیها روایتی بسیاری از علمای ایشان بلکه روایت یکی از ایشان کفایت می کند چه برسد که این مسئله نزد شیعه به تواتر رسیده است.
دیدگاه آیت الله العظمی شیخ جواد تبریزی
آیت الله میرزا جواد تبریزی از مراجع معاصر در این باره می نویسد:
بسند معتبر عن الکاظم ( ع ) قال : إن فاطمة ( ع ) صدیقة شهیدة ، وهو ظاهر فی مظلومیتها وشهادتها ، ویؤیده أیضا ما فی البحار ( ج ۴۳ باب ۷ رقم ۱۱ ) عن دلائل الإمامة للطبری بسند معتبر عن الصادق ( ع ) : . . . وکان سبب وفاتها أن قنفذا مولی الرجل لکزها بنعل السیف بأمره فأسقطت محسنا . صراط النجاة - المیرزا جواد التبریزی - ج ۳ ص ۴۴۱ .
به سند معتبر از امام کاظم علیه السلام است که: حضرت زهرا صدیقه شهیده است و این ظاهر در مظلمومیت ایشان و شهادت ایشان است و این روایت با آنچه در بحارالانوار از دلائل الامامة طبری با سند معتبر نقل شده است تایید می گردد که حضرت فرمودند: سبب وفات حضرت زهرا سلام الله علیها این بود که قنفذ غلام آن شخص به دستور او با قلاف شمشیر به او زد تا جنین ایشان حضرت محسن علیه السلام به شهادت رسید.
آیت الله العظمی فاضل لنکرانی:
مرحوم آیت الله العظمی فاضل لنکرانی نیز در بیانیه ای که به مناسبت ایّام فاطمیّه در سال ۱۳۸۱ صادر فرموند می فرمایند:
(إِنَّ الَّذِینَ یُؤْذُونَ اللهَ وَرَسُولَهُ لَعَنَهُمْ اللهُ فِی الدُّنْیَا وَالاْخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمْ عَذَاباً مُهِیناً .(احزاب: ۴)
وقال رسول الله (صلی الله علیه وآله) : فاطمة بضعة منّی من آذاها فقد آذانی .
مقام شامخ آن بزرگوار از افق افکار محدود و نارسای ما بیرون، و دست اندیشه و فکر ما از پی بردن به آن کوتاه است.
او اولین شهیده راه پر افتخار ولایت و امامت بود وائمه معصومین (علیهم السلام) عموماً به فرزندی ایشان افتخار می کردند.
محمّد فاضل لنکرانی ۱۸/۵/۱۳۸۱
همچنین در پیام ایشان در ایام فاطمیه ۱۳۸۲ آمده:
بزرگداشت شهادت این بانوی بزرگوار که اوّلین و باشخصیت ترین شهیده راه ولایت است، تجدید عهد با مقام شامخ ولایت که اکمال دین و اتمام نعمت خداوند با آن است، می باشد.
فاطمه ای که با عمر بسیار کوتاهش، تشیّع را برای همیشه بیمه کرد، فاطمه ای که با خطبه غرّایش دوست و دشمن را حیرت زده نمود.
فاطمه ای که با گریه های مداومش در داخل و خارج شهر مدینه عظمت مصیبت از دست دادن پدر و مظلومیت شوهرش را به گوش همگان رسانید و هنوز گویا صدای آن در فضای مدینه طنین انداز است.
در اینجا تذکّر مجدّد این نکته را لازم می دانم که تعظیم این ایّام و به پاداشتن مجالس عزا و مصیبت از سیره مسلمّه و عملی امام خمینی رضوان اللَّه تعالی علیه بود و این امر ارتباطی به قضیّه وحدت ندارد. مسئله وحدتی راکه امام بزرگوار و آیة اللَّه بروجردی قدس سرّهما بر آن تأکید داشتند نه به این معنی است که شیعه نسبت به اعتقادات مسلّمه خود سکوت کند یا آن را نادیده بگیرد بلکه مقصود وحدت تمامی مسلمین در برابر استکبار جهانی است که داعیه قدرت منحصره داردو با الهام از صهیونیزم در فکر فرو پاشیدن مبانی متقن اسلام است.
اینک بر عموم شیعیان است که در روز سوم جمادی الثانیه که از طرف دولت جمهوری اسلامی تعطیل رسمی است، محافل و مجالس عزا اقامه نموده و با دستجات عزادار در کوچه ها و خیابانها ظاهر شوند تا گوشه ای از حق آن شهید را ادا کرده باشیم.
حجت الاسلام حبیب عباسی، پژوهشگر و استاد حوزه علمیه قم
نظر شما