به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از کاشان، در یادداشت استادحوزه علمیه قم به مناسبت ولادت امام محمد باقر(ع) آمده است :

بسم الله الرحمن الرحیم

سالروز میلاد امام باقر(ع) مبارک باد.

مقام معظم رهبری( دام ظله العالی ):

امام باقر(ع) در طول بیست سال دوران امامت پر بار خود خود دانش دین را گسترش داد، حکمت و درس قرآن واحکام را به همه جا رساند، داعیه تشیع را که داعیه حکومت اسلامی و تشکیل ولایت علوی است به همه جا فرستاد و نفوذ داد و مردم زیادی را متوجه خود کرد، دشمنان خودش را سر شکسته و منکوب کرد و دوستان خودش را متشکل کرد و زمینه را برای دوران امامت امام صادق (ع) آماده کرد.شمه ای از فضایل امام باقر( ع)پدر بزرگوار امام محمد باقر (ع)، امام سجاد (ع) و مادر ایشان فاطمه دختر امام حسن (ع) است. به این ترتیب نسب ایشان هم به امام حسن (ع) و هم به امام حسین (ع) می‌رسد. در واقعه عاشورا ایشان ۴ سال داشت.

امام باقر (ع) پس از شهادت پدرشان و در سال ۹۵ هجری قمری به امامت رسید و تا سال ۱۱۴ هجری قمری به مدت ۱۹ سال پیشوای شیعیان بودند. دوران امامت ایشان همزمان با پنج تن از خلفای بنی امیه به نام‌های ولید بن عبدالملک، سلیمان بن عبدالملک، عمر بن عبدالعزیز، یزید بن عبدالملک و هشام بن عبدالملک بوده است.

ولادت و محل تولد امام محمد باقر (ع)

امام محمد باقر (ع)، معروف به باقرالعلوم، در یکم ماه رجب سال ۵۷ هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد. البته در برخی منابع گفته شده است که ایشان در سوم صفر سال ۵۷ متولد شده‌اند که مورد اول قطعیت بیشتری دارد.بر پایه حدیث لوح که جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده، مشهورترین لقب امام پنجم «باقر» به معنای شکافنده است. این لقب را پیامبر اسلام (ص) پیش از ولادت ایشان به او دادند. از دیگر القاب ایشان می‌توان به «باقرالعلوم»، «شاکر»، «هادی» و «امین» اشاره کرد. امام محمد باقر (ع) به این علت باقر نامیده شدند که در علم، زهد و بزرگواری از همه برادرانش برتر و قدر و منزلتش بیشتر بود.

ایشان جنبشی علمی پدید آورد که در دوره امامت فرزندش امام صادق (ع) به اوج خود رسید. در دوره امامت او، تدوین دیدگاه‌های شیعه در رشته‌های گوناگون مانند اخلاق، فقه، کلام و تفسیر آغاز شد.نهضت علمی امام باقر(ع) جنبش علمی به وجود آورد که در دوره امامت فرزندش امام صادق(ع) به اوج خود رسید.

وی در علم، زهد، عظمت و فضیلت سرآمد بنی هاشم بود و روایات و احادیث وی در زمینه علم دین، آثار و سنت نبوی، علوم قرآن، سیره و فنون اخلاق و آداب بدان حد است که تا آن روز از هیچ یک از فرزندان امام حسن(ع) و امام حسین(ع) به جا نمانده بود.در این عصر بود که شیعه تدوین فرهنگ خود -شامل فقه و تفسیر و اخلاق- را آغاز کرد] پیش از امام باقر(ع)، نظرات فقهی شیعه، محدود بود.[ سستی پایه‌های حکومت امویان، برای امام باقر(ع) و نیز امام صادق(ع) زمینه‌ای را فراهم آورد که برای سایر ائمه(ع) فراهم نشد. این زمینه،و نیز درایت و برنامه ریزی و ذکاوت آنان سبب شد تا امام باقر(ع) و امام صادق(ع) بیشترین آرای فقهی، تفسیری و اخلاقی را در کتب فقهی و حدیثی از خویش بر جای گذارند. از این رو راویانی چون محمد بن مسلم ۳۰ هزار حدیث و جابر جعفی ۷۰ هزار حدیث از امام باقر(ع) نقل کرده‌اند.

شهرت علمی امام باقر نه تنها در حجاز، بلکه در عراق و خراسان نیز فراگیر شده بود، چنان‌که راوی می‌گوید: مردمی از خراسان دورش حلقه زده و اشکالات علمی خود را از او می‌پرسند.

سال‌های ۹۴ تا ۱۱۴ق زمان پیدایش مسلک‌های فقهی و اوج‌گیری نقل حدیث درباره تفسیر بود.در این دوران گروه‌هایی مانند خوارج، مرجئه، کیسانیه و غالیان در ترویج عقاید خود تلاش می‌کردند.

امام باقر(ع) استدلال‌های اصحاب قیاس را رد می‌کرد و میان عقاید اهل بیت(ع) با سایر فرق اسلامی مرزبندی کرد.

استاد دکتر خرمی ارانی

انتهای پیام./