به گزارش خبرگزاری حوزه، رئیس رسانه ملی اخیراً در جمع برخی از چهره های سرشناس در عرصه وعظ و خطابه دینی با اشاره به تحولِ رویکردی صداوسیما در ۱۲ ساحتِ مورد تأکید رهبر معظم انقلاب و تشکیل کارگروه‌هایی ذیل ستاد تحول در همین راستا گفت: به موازات رشد و توسعه تولیدات نمایشی رسانه ملی، یکی از جلوه‌های بارز تحول صداوسیما ناظر به تولیدات معارفی بوده کمااینکه دو برنامه معارفی "حسینیه معلی" و "محفل" پرمخاطب‌ترین برنامه‌های تلویزیون در طول دو سه سال اخیر بوده اند.

با توجه به این که به زودی پخش فصل جدید برنامه حسینیه معلی ویژه مناسبت ها و اعیاد شعبانیه آغاز می شود و چندی دیگر نیز برنامه محفل ویژه ماه مبارک رمضان به روی آنتن تلویزیون می رود، ناظر به اهمیت و تأثیرگذاری فوق العاده این قبیل برنامه های مناسبتی سیما بر روی مخاطبان انبوه رسانه ملی با تنی چند از کارشناسان و صاحب نظران فرهنگی و رسانه ای گفتگویی راجع به بایسته ها و الزامات تولید و پخش این قبیل برنامه ها داشته ایم که مشروح آن ها در ادامه می آید:

لزوم بهره گیری از دیدگاه کارشناسان و صاحب نظران

حجت الاسلام محمدرسول بهرامیان، فعال فرهنگی و مدرس رسانه با بیان این که مردم و نسل جوان، شیفته و علاقه مند تماشای برنامه های جذاب و در عین حال پرمحتوای تلویزیون همچون "محفل" و "حسینیه معلی" هستند، اظهار داشت: به لحاظ فرمی و محتوایی برای رشد و ارتقای مضاعف این قبیل برنامه ها باید از نظرات و ایده های خلاقانه کارشناسان و صاحب نظران استفاده کرد و چه خوب که مدیران رسانه ملی هر از گاهی نشست ها و جلساتی با سخنرانان، وعاظ و مداحان اهل بیت(ع) دارند و پای صحبت های آن ها می نشینند.

وی افزود: به هر حال نباید از یاد ببریم که صداوسیما یکی از خاکریزهای دفاعی بسیار تأثیرگذار نظام جمهوری اسلامی ایران است و ما در نبرد رسانه ای با دشمن نیازمند این حقیقت هستیم که با روحیه انقلابی و رویکرد جهادی در این عرصه بکوشیم و بی شک تولید و عرضه برنامه های مناسبتی یکی از مهم ترین ابزارها در مسیر جهاد تبیین و روشنگری و نیز پاسخگویی به حملات رسانه ای دشمن علیه اعتقادات و باورهای دینی و انقلابی ماست.

فرم و محتوا در خدمت اهداف عالی قرآن و اهل بیت(ع)

وی خاطرنشان کرد: بهره گیری از گنجینه بی پایان قرآن و کلام نورانی ائمه اطهار(ع) چه در بحث نهج البلاغه و صحیفه سجادیه و چه دیگر ادعیه و کتب معارفی مکتب اهل بیت(ع) در ساخت این قبیل برنامه ها و همچنین استفاده از قالب ها و فرم های جذاب و مناسب باعث می شود که خیل عظیم مخاطبان رسانه ملی پای این برنامه ها بنشینند و در این فرآیند همچنین هدایت فرهنگی مطلوب نیز حاصل شود.

قالب های خلاقانه و حمایت مدیران رسانه

دکتر راضیه میرعلی ملک، مدرس حوزه و دانشگاه نیز با تأکید بر اهمیت استفاده از قالب های خلاقانه در امر تولید برنامه های مناسبتی تلویزیون گفت: تولید برنامه هایی همچون "محفل" و "حسینیه معلی" نشان داد کارهایی که حقیقتاً از دل برآمده باشد و عنصر اخلاص و حرکت مؤمنانه در آن ها مشهود باشد، خواه ناخواه بر دل و جان مخاطبان نیز می نشیند و بازخوردگیری از این قبیل برنامه ها ثابت کرده که تعهد و دلسوزی در امر تولید و البته از سوی دیگر، حمایت جدی و مستمر مدیران و مسئولان رسانه ملی باعث می شود که میلیون ها بیننده، مخاطب برنامه های یادشده باشند و تقاضای مردمی برای ادامه ساخت آن ها همچنان وجود داشته باشد.

وی افزود: به عنوان مثال در تولید و نمایش "حسینیه معلی" دعوت از اساتید و مداحان سرشناس و صاحب نظری همچون حاج محمدرضا طاهری، حاج سعید حدادیان، حاج احمد واعظی، حاج مهدی سلحشور، حاج میثم مطیعی و دیگران، همچنین توجه به سنت ها و مراسم های مختلف از اقصی نقاط کشور با درنظر گرفتن شیوه ها و سبک های گوناگون همچون تعزیه، مداحی، پرده خوانی و حتی توجه به رویکرد بین المللی در این قضیه و دعوت از مادحین و فعالان قرآنی و دینی از ملیت های دیگر باعث جذابیت و دیده شدن این برنامه شد.

زمینه حضور افراد بیشتری در برنامه ها فراهم شود

این پژوهشگر حوزوی خاطرنشان کرد: همچنین می توان به نحوی از قالب ها و فرم های تولید رسانه ای استفاده کرد تا افراد بیشتری برای شرکت در رسانه ملی حضور پیدا کنند، چرا که خود این مساله زمینه ساز ترویج بهتر شعائر دینی و مناسک مذهبی می شود، ضمن آن که حتی مناسب است که در این عرصه رقابت و مشارکت سالمی بین کودکان و نوجوانان نیز شکل بگیرد.

وی افزود: البته باید کوشید که فضای دینی و معنوی برنامه هایی چون محفل و حسینه معلی به درستی حفظ شود اما می توان از الگوهای خوب، جذاب و خلاقانه برای ترویج معارف دینی استفاده کرد، چرا که به هر حال بهره گیری از فرم ها و قالب های جذاب در این زمینه بسیار مهم و تأثیرگذار است، مثلاً با دعوت از هنرمندان هنرهای گوناگون طراحی، عکاسی، نمایشنامه نویسی و... و دریافت هنرهای آنان درباره امام حسین(ع) و قیام عاشورا، همچنین در تولید برنامه قرآنی محفل می توان به جذابیت مضاعف برنامه ها کمک کرد.

از اهمیت پژوهش و نظرسنجی غافل نشویم

حجت الاسلام سید محمود موسوی حسب، پژوهشگر حوزوی و کارشناس فرهنگی نیز با اشاره به این که لازمه حفظ کیفیت برنامه های مناسبتی تلویزیون توجه به مساله پژوهش و داده کاوی و استفاده از نظرات کارشناسان و حتی توده های مردم است، ابراز داشت: گاهی اوقات توجه به یک نکته ظریف و شاید به ظاهر ساده باعث می شود که برنامه بهتر و جذاب تری شاهد باشیم، ضمن آن که به طور مستمر باید از ایده های خلاقانه و نوین استقبال کرد و نباید گذاشت که برنامه ها به سمت شعاری شدن و کلیشه ای شدن پیش بروند.

وی افزود: نکته مهم دیگر این که توجه به بُعد علمی در این برنامه ها در عین توجه به فضای حسی و عاطفی می تواند برگ برنده آثاری در تراز محفل و حسینیه معلی باشد، با عنایت به این بحث مهم که این برنامه ها علی القاعده برای مخاطب عام ساخته می شوند و لذا باید در بحث اطلاع رسانی و فرهنگ سازی نیز به این اصل مهم توجه لازم صورت گیرد.

الگوهای شایسته ای برنامه سازی تلویزیونی

وی همچنین با تأکید بر این که حمایت مدیران تلویزیون از تولید این گونه برنامه ها به ترویج و تعمیق سبک زندگی قرآنی و نشر باورهای ارزشی و دینی مردم کمک شایان توجهی می کند، خاطرنشان کرد: بدون تعارف باید گفت که "حسینیه معلی" و "محفل"، در چند سال اخیر به الگوی شایسته ای در مسیر برنامه سازی تلویزیونی تبدیل شده است و البته نباید در همین تجربه های فعلی نیز باقی ماند بلکه می بایست از همه ظرفیت ها به خصوص از جوانان مؤمن و انقلابی که اتفاقاً کاربلد و متعهد هستند به شکل درستی در امر برنامه سازی خاصه در مناسبت هایی همچون ماه محرم و صفر، ماه مبارک رمضان و اعیاد شعبانیه و غیره بهره مند شد.

گزارش از: سید محمد مهدی موسوی