به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه از مشهد ،حجاب به عنوان یک ارزش الهی و اسلامی، همواره نماد عفاف و حرمت بانوان در جامعه بوده است. در دوران رضاخان، سیاست‌های حجاب‌زدایی با مقاومت‌های مردمی و قیام‌هایی مانند نهضت مسجد گوهرشاد مواجه شد. امروز نیز حجاب به عنوان یک قانون الهی، جایگاه ویژه‌ای در جامعه‌ی اسلامی دارد و نیازمند توجه و ترویج بیشتر است.

خبرنگار حوزه در گفت‌وگوی اختصاصی با سیده مرضیه سادات داورپناه، استاد و دبیر پژوهش مجتمع آموزش عالی خواهران جامعه‌المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان، به بررسی تاریخی قانون منع حجاب در دوران رضاخان پرداخته شد.

وی با اشاره به تشکیل مثلث‌های شوم در طول تاریخ، گفت: شاهد تشکیل مثلث‌های شوم متعددی در طول تاریخ بوده‌ایم، از جمله مثلث شومی که در سحرگاه نوزدهم رمضان تشکیل شد و منجر به شهادت مولی‌الموحدین امیرالمؤمنین علی(ع) شد و مسیر تاریخ را تا ابدیت به رنگ مظلومیت درآورد.

وی افزود: مثلث شوم بی‌حجابی نیز توسط مستکبرین عالم با تشکیل یک مثلث شوم به وجود آمد. آتاتورک، امان‌الله خان و رضاخان مأمور شدند تا در سه کشور ترکیه، افغانستان و ایران زمینه نفوذ فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و نظامی غرب را پیاده‌سازی کنند.

داورپناه ادامه داد: آتاتورک در ترکیه دست به کشتار عالمان دینی زد و با تغییر خط، لباس و اعلام منع حجاب، رابطه فرهنگی ملت مسلمان ترک را با گذشته خود قطع کرد. در افغانستان، امان‌الله خان "جمعیت حمایت از نسوان" را تشکیل داد و دوازده نفر وکلای زنان کابل اداره انجمن را در دست گرفتند. سپس مکتب "تدبیر منزل" زنانه در محله باغ علی‌مردان با معلمان آلمانی و ترک تأسیس شد و حجاب‌زدایی با عنوان "رفع حجاب آزاد گذاشته شد" صورت پذیرفت. ایجاد مدارس مختلط و تحصیل دختر و پسر در کنار یکدیگر از جمله اقدامات او بود.

وی در مورد ایران گفت: در ایران، نخستین شایعات پیرامون قانون کشف حجاب پس از آن پخش شد که ملکه افغانستان بدون حجاب به همراه شاه افغانستان در سال ۱۳۰۸ در زمان رضاشاه به ایران آمد. در سال ۱۳۱۳ خورشیدی، رضاخان برای دیدار با آتاتورک به ترکیه سفر کرد و اقامت دو هفته‌ای وی یک ماه به طول انجامید. از مهم‌ترین ره‌آوردهای این سفر، کشف حجاب بود. به این منظور، در سال ۱۳۱۴ خورشیدی، رضاخان به تمامی وزارت‌خانه‌ها، به ویژه وزیر دربار و معارف، دستور داد که مقدمات جشن بزرگی برای اعلام آزادی زنان و احقاق حقوق بانوان فراهم آورند.

داورپناه خاطرنشان کرد: این جشن از طرف علی‌اصغر حکمت، که خود نقش فعال و مؤثری در این ماجرا داشت، در دانش‌سرای مقدماتی و در حضور رضاشاه برپا شد. طی آن، همسر و دختران شاه و جمعی از همسران وزیران و وکیلان بدون حجاب شرکت داشتند. شاه طی نطقی، همه زنان را به عدم استفاده از حجاب تشویق نمود و اعلام کرد که تاکنون نیمی از جمعیت کشور به حساب نمی‌آمدند؛ زیرا در پرده به‌سر می‌بردند. او ادامه داد که نجابت و عفت زن به چادر مربوط نیست و زن روحاً و اخلاقاً می‌بایست عفیف باشد.

دبیر پژوهش مجتمع آموزش عالی خواهران جامعه‌ المصطفی العالمیه نمایندگی خراسان توضیح داد: از این تاریخ به بعد، استفاده از چادر یا هر سرپوشی به جز کلاه‌های اروپایی ممنوع اعلام شد. زنان محجبه حق ورود به خیابان‌ها یا استفاده از وسایط نقلیه را نداشتند. کسبه نیز مجاز به فروش اجناس به زنان با حجاب نبودند. آن‌هایی که جرأت می‌کردند در مقابل این بی‌قانونی خشونت‌بار ایستادگی کنند، با حمله و بی‌حرمتی مأموران شهربانی مواجه می‌شدند. مأموران انتظامی مجاز بودند زنان محجبه را تعقیب نموده و به منزل آن‌ها وارد شوند، صندوق‌های لباس آن‌ها را تفتیش کرده و اگر چادر بیابند، به غنیمت برده یا آن را پاره کنند.

وی ادامه داد: به وزارت معارف نیز دستور داده شده بود که در کلیه مدارس دخترانه، معلمان و دانش‌آموزان بدون حجاب باشند و در غیر این صورت به مدارس راه داده نشوند. کلیه حکام ولایات نیز دستور داشتند از پذیرفتن زنان باحجاب که به ادارات مراجعه می‌کردند، خودداری به عمل آورند. اما از سوی دیگر، مطابق بخشنامه‌هایی که از طرف دولت صادر می‌شد، شهربانی موظف بود که در نهایت حفظ امنیت، از هر نوع سوءاحترام به زنان بدون حجاب جلوگیری کند.

وی با اشاره به اعتراضات گسترده مردم گفت: اجرای این قانون مخالف فطرت بشری باعث اعتراض قشر وسیعی از مردم شد. از جمله این اعتراضات، قیام خونین مردم مشهد در مسجد گوهرشاد بود که منجر به شهادت ده‌ها تن زن، کودک و مرد مظلوم شد.

داورپناه در ادامه به انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: انقلاب اسلامی در طی حیات ۴۵ ساله خود قصد داشته با هدایت اقناعی اقشار جامعه برای رسیدن به حیات طیبه، با الگوسازی زندگی عفیفانه، راهکاری انسانی برای زندگی سعادتمند ارائه دهد.