خبرگزاری حوزه - مشهد/ اندیشه مهدویت، به عنوان یکی از باورهای اصیل اسلامی، همواره مورد توجه مسلمانان بوده است. با این حال، تطبیق‌گرایی بی‌ضابطه در نشانه‌های ظهور، می‌تواند به تحریف این آموزه‌ها و ایجاد سردرگمی در میان مهدی‌باوران منجر شود.
خبرنگار خبرگزاری حوزه در گفت‌وگو با حجت الاسلام حسن شفیعیان، رئیس پژوهشکده بین‌المللی امام رضا (ع)، به بررسی آسیب‌های تطبیق‌گرایی و راه‌های مقابله با آن پرداخته شده و بر لزوم فهم عمیق و منطقی از علائم ظهور تأکید گردیده است. متن این گفتگو را در ادامه می خوانید.
رئیس پژوهشکده بین‌المللی امام رضا (ع) با اشاره به ریشه‌های اصیل اندیشه مهدویت در آموزه‌های نبوی و ائمه معصومین (ع)، هشدار داد که تطبیق‌گرایی بی‌ضابطه در علائم و نشانه‌های ظهور، می‌تواند به انحراف در این باور دینی منجر شود.
تطبیق‌گرایی؛ تلاشی بی‌ضابطه برای انطباق نشانه‌های ظهور
شفیعیان تطبیق‌گرایی را تلاش برای مطابقت دادن نشانه‌های ظهور با وقایع و شخصیت‌های خاص تعریف کرد و افزود: این رویکرد، بدون توجه به شرایط تاریخی و اجتماعی، ممکن است به تحریف مفاهیم دینی و ایجاد سردرگمی در میان مهدی‌باوران بینجامد.
وی به نمونه‌های تاریخی تطبیق‌گرایی از جمله تطبیق قیام محمدبن عبدالله بن حسن مثنی در دوره عباسیان با نفس زکیه، یا تطبیق حکومت فاطمیان مصر با نشانه‌های ظهور اشاره کرد.
نمونه‌های تاریخی تطبیق‌گرایی
حجت الاسلام شفیعیان به تطبیق‌های نادرست در طول تاریخ اشاره کرد و گفت: برخی در دوران صفویه، حکومت آنان را به عنوان حکومت زمینه‌ساز ظهور معرفی کردند و حتی در دوران مشروطه، ایجاد تلگراف و وسایل ارتباطی را جزو علائم ظهور دانستند.
وی افزود: این تطبیق‌ها نه تنها پایه علمی و دینی ندارند، بلکه می‌توانند به تحریف مفاهیم دینی منجر شوند.
تطبیق‌گرایی در دوران معاصر
رئیس پژوهشکده امام رضا (ع) همچنین به تطبیق‌های نادرست در دوران معاصر اشاره کرد و افزود: مانند تطبیق شهادت آیت‌الله سید محمدباقر صدر با نفس زکیه، یا تطبیق رهبر معظم انقلاب با سید خراسانی و پادشاه اردن با سفیانی.
وی تأکید کرد: این تطبیق‌ها بدون پشتوانه علمی و دینی، نه تنها به تحریف مفاهیم دینی می‌انجامد، بلکه می‌تواند ایمان مهدی‌باوران را تضعیف کند.
خطرات تطبیق‌گرایی
حجت الاسلام شفیعیان با اشاره به خطرات تطبیق‌گرایی، گفت: تطبیق‌گرایی می‌تواند به تحریف معانی و مفاهیم اصلی نشانه‌ها منجر شود و در نتیجه، برداشت‌های نادرست از دین و مهدویت به وجود آورد.
وی خاطرنشان کرد: همچنین انطباق نادرست علائم با وقایع تاریخی می‌تواند باعث سردرگمی و ناامیدی در میان پیروان شود، به ویژه زمانی که آن وقایع محقق نمی‌شوند.
وی با استناد به بیانات رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، بر لزوم پرهیز از کارهای عامیانه و غیرعالمانه در مسئله مهدویت تأکید کرد و افزود: ایشان فرمودند از کارهای عامیانه و جاهلانه در مسئله امام زمان (عج) باید شدیداً پرهیز کرد، زیرا این کارها زمینه را برای مدعیان دروغین فراهم می‌کند.
راه‌حل مقابله با تطبیق‌گرایی
رئیس پژوهشکده بین‌المللی امام رضا (ع) برای مقابله با این آسیب به رویکرد صحیح در فهم علائم ظهور ضروری پرداخت و اضافه کرد: توجه به زمینه‌های تاریخی، تحلیل عمیق علائم و استفاده از منابع معتبر دینی را ازدیگر راه‌حل‌های این مسئله برشمرد.
وی خاطرنشان کرد: برای درک علائم ظهور، باید به زمینه‌های تاریخی، اجتماعی و فرهنگی توجه کرد و از انطباق‌های سطحی و غیرمنطقی پرهیز کرد.
فهم عمیق و منطقی از علائم ظهور
وی یادآورشد: فهم صحیح و عمیق از علائم ظهور، نه تنها به تقویت ایمان و امید در دل‌های مؤمنان کمک می‌کند، بلکه از سردرگمی و تحریف مفاهیم دینی نیز جلوگیری می‌نماید.
حجت الاسلام شفیعیان تصریح کرد: ظهور حضرت مهدی (عج) یک وعده الهی است که به زمان و شرایط خاص خود وابسته است و نباید آن را به سادگی با وقایع تاریخی انطباق داد.
نظر شما