جمعی از ارادتمندان به ساحت قدسی اهل بیت‌(ع) در پرسش مشترکی از  مراجع عظام تقلید وظیفه شیعیان در این روز را جویا شده‌اند.

ضمن انتشار نظرات مراجع معظم تقلید، سیره و نظرات برخی از مراجع عظام فقید نیز تقدیم می‌گردد.

*سوال

با توجه به اهمیت شعائر اهل‌بیت‌(ع) و مظلومیت سبط اکبر امام مجتبی‌(ع) و سیره مستمره علمای حوزه علمیه قم و نجف اشرف که روز هفتم ماه صفر را به عنوان شهادت امام مجتبی‌(ع) اقامه عزا می‌کردند و از جمله مرحوم حاج شیخ عبدالکریم‌حایری موسس حوزه علمیه قم که بر تعطیلی دروس حوزه علمیه و اقامه عزا برای آن وجود شریف اصرار داشتند، نظر حضرتعالی چیست؟

* آیت‌الله‌العظمی وحید خراسانی

به آنچه محقق و موسس حوزه علمیه قم فرموده‌اند باید عمل شود.

* آیت‌الله‌العظمی صافی‌گلپایگانی

برپایی مجالس میلاد ائمه‌(ع) بسیار خوب و مناسب است، اما چون هفتم صفر بنابر بعضی اقوال مصادف با سالروز شهادت امام حسن مجتبی‌(ع) می‌باشد و از طرفی تمام ماه محرم و صفر ماه‌های حزن آل‌الله و کاروان داغدار و مصیبت‌زده حضرت سید‌الشهدا‌(ع) است، سزاوار است در این دو ماه، مجالس روضه و عزا بر پا نمود و از مجالس جشن و سرور جدا اجتناب نمود.

انشالله مجمع مقدس شما عزیزان مورد توجه و عنایت خاصه حضرت بقیه‌الله‌(عج) ارواحنا فداه قرار بگیرد و همه از منتظران امر فرج آن حضرت بوده باشید.

* آیت الله العظمی شبیری زنجانی

عزاداری روز هفتم ماه صفر به عنوان سوگواری سبط اکبر ‌(ع) و تعطیلی بازار که سنت شیعیان بوده از شعائر دینی است که باید محفوظ بماند و با ذکر مناقب امام هفتم‌(ع) منافات ندارد.

* آیت‌الله‌العظمی روحانی

جماعتی از محققین و علما مانند شیخ مفید، شهید و کاشف‌الغطاء بعد از تحقیق، روز هفتم صفر را روز شهادت آن حضرت نوشته‌اند منهم موقعی‌که در این مورد تحقیق می‌کردم، تقریبا اطمینان به این پیدا کردم بنابراین مقتضای تعظیم شعائر، اقامه مجلس عزا، تعطیلی بازار، خروج دسته‌جات و عزاداری در این روز است، و وظیفه صدا و سیما بر پایی عزاداری است و تولد امام کاظم‌(ع) در این روز مانع نباید بشود.

* نظرات جمعی از مراجع تقلید فقید:

مشاهده می‌شود که در ایام محرم و صفر بعضی جشن‌ها به مناسبت‌های مختلف از صدا و سیما پخش می‌شود مثل هفتم صفر بعنوان میلاد نظر حضرت‌عالی چیست؟

* آیت‌الله‌العظمی میرزا جواد تبریزی‌(ره)

بسمه‌تعالی

محرم و صفر ماه‌های حزن بر سیدالشهدا‌(ع) و خاندان اهل‌بیت‌(ع) می‌باشد و باید به مجالس عزاداری و روضه‌خوانی بگذرد و الله‌العالم

* آیت‌الله‌العظمی بهجت‌(ره)

مناسب است در جمع بین دو قول مشهور در روز هفتم صفر به‌ شهادت سبط اکبر امام مجتبی‌(ع) و تولد امام موسی‌الکاظم‌(ع)، ترتیب مجالس برای هر دو امام بزرگوار به اینکه مصائب امام دوم‌(ع) و مناقب امام هفتم‌(ع) را متذکر و یادآور باشند و به همین احتیاط حاصل می‌شود.

* آیت‌الله‌العظمی فاضل‌لنکرانی‌(ره)

یک روز اختصاص به حضرت امام مجتبی‌(ع) داشته باشد، تردیدی نیست و با توجه به اینکه روز 28 صفر در رحلت خاتم‌الانبیا‌(ص) هم هست و بدین لحاظ شهادت سبط اکبر‌(ع) تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد لذا خوب است که روز هفتم صفر را به این عنوان اختصاص دهند که مشهور هم همین است.

خاطرنشان می‌شود، بنابر قول شهید در دروس و کفعمی در مصباح، روز هفتم صفر روز شهادت امام حسن مجتبی‌(ع) است و از سیره علمای حوزه علمیه قم و نجف اشرف از جمله شیخ عبدالکریم حائری و آیت الله بروجردی بر اقامه عزا در این روز بوده است و کسبه و تجار شهر مقدس قم با تعطیلی مغازه‌های خود به عزاداری می‌پردازند .

*هفتم صفر از نگاه محقق حوزوی

 سرویس علمی- فرهنگی مرکز خبر حوزه، نیز در این راستا گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام‌والمسلمین یوسفی غروی استاد حوزه و محقق و پژوهشگر در زمینه علوم حوزوی و تاریخ انجام داده که تقدیم می‌شود.

*هفتم صفر روز شهادت امام حسن مجتبی‌(ع)

در بسیاری از برنامه‌های فارسی و عربی در صدا و سیما و رسانه‌های گروهی بارها متذکر این مطلب شده‌ایم که روز هفتم صفر بنا بر قول معروف، سالروز شهادت امام حسن مجتبی‌(ع) است، ولی متاسفانه به این امر کمتر توجه شده و مسئولین نیز بر اساس تقویم رسمی و بخشنامه دولتی کار می‌کنند.

*تلاش برای تحریف تاریخ

در سال‌های قبل از انقلاب، تلاش بسیاری صورت گرفت تا بسیاری از ارزش‌های دینی و مناسبت‌ها تحریف شوند که یکی از آنها شهادت امام حسن مجتبی‌(ع) است تا با این عمل ماه محرم و صفر را از حالت عزاداری یک دست خارج کنند، شما اگر در روز هفتم صفر سری به دفاتر مراجع معظم تقلید بزنید هیچ دفتر مرجعی یافت نمی‌شود مگر اینکه در آنجا، روضه و مراسم عزاداری امام حسن‌(ع) برقرار است.

تربیت شده‌گان حوزه علمیه قم عراق، نجف و کربلا و شیعیان در تمام جهان روز هفتم ماه صفر را شهادت امام حسن مجتبی‌(ع) می‌دانند ولی متاسفانه صدا و سیمای جمهوری اسلامی تبریک می‌گوید.

 بعضی افراد روز هفتم صفر را با چه گرفتاری مرخصی می‌گرفتند که روز هفتم را کار نروند و به مجلس عزاداری امام حسن مجتبی‌(ع) بروند در آلمان و برزیل و سوئد و سوئیس و... جاهایی که من رفته ام روز هفتم ماه صفر را عزاداری می‌کنند و من نمی‌دانم چرا مسئولین فرهنگی در ایران متوجه این امر نیستند.

شهادت امام حسن علیه السلام بنا بر گزارشی که از کتاب اعلام الوری طبسی و ارشاد شیخ مفید به ما رسیده است در دو تاریخ یکی بیست و هشتم ماه صفر و دیگری هفتم ماه صفر ذکر کرده اند و عزادرای برای امام حسن علیه السلام در هفتم ماه صفر همواره در میان شیعه در غیر ایران برپا بوده و در حکومت‌های سابق آن را در آخر صفر قرار دادند، تا شهادت امام حسن‌(ع) و ارتحال پیامبر‌(ص) و امام رضا‌(ع) متوالی باشد.