به گزارش مرکز خبر حوزه، حضرت آیت­الله سبحانی، ظهر امروز در سومین جلسه از سلسله مباحث تفسیر سوره صف در مجتمع آموزش عالی فقه (حجتیه) قم، به ادامه تفسیر آیات دوم و سوم این سوره پرداخته و اظهار داشتند: سوالی که در این زمینه به ذهن انسان خطور می­کند این است که رمز موفقیت نبی مکرم اسلام‌(ص) چه بود و چگونه توانست به تنهایی مرکز شرک را تبدیل به مرکز توحید کند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت؛ در این رابطه رساله و کتاب­های متعددی نوشته شده که همه آنها قابل توجه است؛ اما آنچه از این دو آیه استفاده می­شود این است که یکی از علل موفقیت پیامبر اکرم(ص) عمل ایشان به سخنان خود بود؛ به نحوی که نبی مکرم اسلام(ص) در عمل به دستوراتی که به مردم می­دادند، جلودار و سرآمد بودند و مردم از این راه جذب ایشان می­شدند.

ایشان به سخنی از امیرالمؤمنین علی(ع) اشاره کرده و ادامه دادند: امام علی(ع) در رابطه با پیامبر(ص) می­فرماید؛ «هر زمانی که در جنگ با مشکلی مواجه می­شدیم و لشکر دشمن به ما فشار می­آورد، به نبی مکرم اسلام(ص) پناه می­بردیم و رسول الله(ص) برای ما سپری بودند و از ما دفاع می­کردند و در میدان جنگ کسی نزدیک‌تر از پیامبر(ص) به دشمن نبود».

*کلام امام علی(ع) در وصف پیامبر(ص)

این مرجع تقلید در ادامه با اشاره به نامه امام علی(ع) به معاویه در وصف پیامبر اکرم(ص)، ابراز داشتند: خیال نکنید که رسول الله(ص) مردم را به جهاد دعوت می­کردند و فقط آنها را به جنگ می­فرستادند؛ بلکه ایشان همواره عزیزان خود را در صف نبرد قرار می­دادند و در نبردهای گوناگون نزدیکانی نظیر حمزه سیدالشهدا را از دست دادند.

معظم­له با بیان روایتی از امیرالمؤمنین علی(ع)، خاطرنشان ساختند: امام علی(ع) فرموده است دو گروه کمر مرا می­شکنند. گروه اول جاهلی است که مقدس باشد و گروه دوم عالمی است که به سخنان خود عمل نمی­کند.

حضرت آیت­الله سبحانی در تشریح گروه جاهلان مقدس، تصریح کردند: در این گروه، کسانی قرار دارند که مردم را گمراه می­کنند؛ زیرا درسی نخوانده­اند و اطلاعاتی ندارند؛ اما با بی­سوادی قصد مقدس­شدن را دارند و با این کار خود، به مردم ضربه می­زنند.

*عالمان بی‌عمل در نگاه امام علی(ع)

ایشان به روایتی از امام علی(ع) در رابطه با عالمان بدون عمل اشاره کرده و گفتند: امیرالمؤمنین علی(ع) در رابطه با این گروه می­فرماید «عالمی که به سخنان خود عمل نمی­کند، مردم را فریب می­دهد».

معظم‌له در ادامه با بیان حدیثی از حضرت عیسی(ع) در خصوص عالم بدون عمل، اظهار داشتند: ایشان فرموده­اند: " اَشْقَی النَّاسِ مَنْ هُوَ مَعْرُوفٌ عِنْدَ النَّاسِ بِعِلْمِه مَجْهُولٌ بِعَمَلِه " «بدبخت­ترین مردم کسی است که در میان مردم به علم معروف باشد؛ اما مردم نمی­دانند که او به سخن خود عمل نمی­کند».

معظم­له با تأکید بر این­که گاهی یک عمل کوچک، انسانی را مسلمان کرده است، ابراز داشتند: از این اتفاقات بارها در اسلام افتاده است و این اعمال کوچک باعث آزادشدن انسانی از شرک وکفر گردیده است.

*تفسیر آیه چهارم سوره صف

حضرت آیت­الله سبحانی در ادامه با اشاره به آیه چهارم از سوره صف، خاطرنشان ساختند: در آیه چهارم از سوره صف آمده است: «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَ فِي سَبِيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُم بُنيَانٌ مَّرْصُوصٌ». آیات دوم و سوم مقدمه­ای برای این آیه بودند؛ زیرا در این آیه اشاره به جهاد در راه خدای متعال شده است.

ایشان به معنای صف در آیه چهارم این سوره پرداخته و اذعان داشتند: صف به چیزهایی می­گویند که مشابه، هم‌جنس و هم­نوع و البته در کنار هم باشند. اگر این توصیفات را داشتند به آنها صف می­گویند و فرقی هم نمی­کند که انسان باشند یا آهن.

این مرجع تقلید افزودند: خداوند متعال در این آیه می­فرماید در کنار هم، همانند یک ساختمان به هم پیوسته به جهاد بپردازید و فاصله­ای در میان شما نباشد.

معظم­له تصریح کردند: خدای متعال در این آیه بر کلمه "فی سبیله" تاکید کرده است؛ یعنی جهاد باید در راه خدا و برای خدا باشد تا بتوان نام آن را جهاد گذاشت؛ اگر این قتال برای غنیمت باشد، نمی­توان آن را جهاد نامید.

حضرت آیت­الله سبحانی با اشاره به کلمه "بنیان مرصوص"، گفتند:"بنیان مرصوص" به این معناست که غیر از این­که جسم­ها باید در کنار هم باشد؛ بلکه اندیشه و فکر هم باید در کنار هم قرار بگیرد.

ایشان در پایان به تفاوت بین پیامبران و فلاسفه پرداخته و اظهار داشتند: تفاوت بین پیامبران و فلاسفه در این است که اگر فلاسفه کتابی را به رشته تحریر درآورده­اند، مأموریتی از طرف خدای متعال نداشتند؛ اما پیامبران ما مأمورانی از طرف خداوند متعال بودند و با دستورات او به فعالیت می­پرداختند.