حجت الاسلام والمسلمین محمود شریفی در گفتگو با خبرگزاری حوزه، با اشاره به عبرت های عاشورا، به تشریح فلسفه امر به معروف و نهی از منکر در آیینه عاشورا پرداخت و گفت: امام حسین(ع) در خطبه معروف منای خود، پس از قرائت آیه امر به معروف، از آن به عنوان فریضه خداوند یاد کردند که با ادای این فریضه تمام فرایض اجرا می شود.
وی با بیان این که امر به معروف دعوت به اسلام است، افزود: قیام حضرت، از شروع تا عصر عاشورا و پس از آن، به طور کلی قیامی مبتنی بر امر به معروف و نهی از منکر بود؛ حضرت در این خطبه فرمودند که خداوند امر به معروف و نهی از منکر را به عنوان یک تکلیف از خود آغاز کرده و به امر به معروف و نهی از منکر بندگان پرداخنتد.
* جایگاه امر به معروف و نهی از منکر در مکتب امام حسین(ع)
رییس پژوهشکده امربه معروف و نهی از منکر خاطرنشان کرد: امر به معروف و نهی از منکر در مکتب امام حسین(ع) که مکتب اصیل اسلام است، شامل تمام معروفات و منکرات می شود؛ یعنی کل دستورات اسلام اعم از واجب و مستحب تحت عنوان معروف و مکروهات و افعال حرام نیز هر کدام مراتبی از منکرات هستند؛ یعنی حرام، حد بالای منکر و مکروهات در درجات پایین تر قرار دارد.
وی در پاسخ به این سوال که امام حسین(ع) در کربلا، کدام یک از مراتب امر به معروف و نهی از منکر را پیاده کردند، اظهارداشت: مراتب امر به معروف و نهی از منکر در دین اسلام مشخص و مدون است که از قلبی و زبانی شروع می شود و به مراحل بعدی در حد عمل و تاثیرگذاری مستقیم می رسد؛ در حادثه عاشورا، حضرت تمام مراتب را ادا کردند؛ البته این ادای فریضه نه تنها در دشت کربلا بلکه در سراسر زندگی حضرت هویدا است و ایشان لحظه ای از زندگی شریفشان را به غیر از امر به معروف و نهی از منکر نمی گذراندند.
حجت الاسلام والمسلمین شریفی خاطرنشان کرد: امام حسین(ع)، پس از قرائت خطبه به اطرافیان خویش اشاره می کنند که حتما این خطبه را بنویسند تا برای آیندگان، آیینه ای روشن و تمام نما باشد؛ ایشان در این خطبه با اثبات حقانیت حضرت علی(ع) و قاموس امامت، به امر به معروف و نهی از منکر اشاره می کنند؛ حضرت این مساله را در زمان حکومت معاویه نیز انجام می دادند، ولی در آن ده سالی که در زمان امامت امام حسن(ع) بودند، شرایط آماده نبود که قیام کنند و در آن دوران، به روشنگری مردم می پرداختند.
وی ادامه داد: ایشان در آن زمان با اصحاب و تابعین سخن می گفتند و حقایق دین و روش صحیح زندگی را به آنان می آموختند تا بتوانند دل های مرده مردم آن زمان را بیدار کنند؛ حضرت در همان خطبه هم فرمودند "خدایا تو می دانی که آنچه از ما سرزده برای رقابت در فرمانروایی و مال بی ارزش دنیا نیست، بلکه از آن رو است که نشانه های آیین تو را اصلاح و آشکار کنیم"؛ ایشان خطاب به مردم فرمودند "اگر ما را در این راه یاری نکنید، ستمگران بر شما حاکم می گردند و بر شما فرمان می رانند"؛ پس هدف حقیقی از قیام حضرت، اصلاح امت اسلامی بوده است.
* اجرای احکام الهی با امر به معروف محقق می شود
این کارشناس مذهبی خاطرنشان کرد: ایشان در "منا"، هدف خود را برای این قیام به طور علنی و شفاف بیان کردند، هدفی که ثمره اش، احیای سنت پیامبر(ص) و احکام و معارف بود؛ پس اگر این احکام پیاده شود، اسلام پیاده می شود؛ همه این فرایند، با رویکرد امر به معروف و نهی از منکر محقق می شود؛ حضرت نیز تمام این مراحل را به شیعیان آموختند که نخست، این مرحله را از قلب مبارک خویش آغاز و سپس بر لبه شمشیر آوردند.
حجت الاسلام والمسلمین شریفی با بیان این که پس از مرحله قلبی، نوبت به نهی از منکر زبانی رسید و در مرحله بعد حرکت پیاده سازی صورت گرفت، گفت: پس از معاویه که یزید صریحا با اسلام مخالفت کرد و اصل مساله نبوت را زیر سوال برد و به فسق و فجور علنی پرداخت، حضرت مرحله عملی را شروع می کنند و در این حرکت از هستی خود مایه می گذارند.
رییس پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر خاطرنشان کرد: یزید پس از معاویه خلافت را علی رغم مفاد عهدنامه صلح با امام حسن(ع) به دست گرفت و نهاد خلافت رسوالله الله(ص) را به بازی قدرت و پادشاهی تبدیل کرد و علنا به فسق و فجور می پرداخت؛ وی پس از خلافت به ولید نامه نوشت و به شدت امام حسین(ع) را تهدید کرد که اگر راضی به بیعت نشدند، ایشان را به شهادت برساند که حضرت نیز فرمودند که "وقتی شخصی همانند یزید بخواهد خلیفه مسلمین باشد، باید فاتحه اسلام را خواند".
* تاکید امام حسین(ع) بر تشکیل امت واحده اسلامی
وی ادامه داد: ایشان در این مرحله رسما و عملا در مقابل یزید ایستادند و عزم جهاد کردند تا بزرگترین منکر جهان اسلام که همان بنیاد از دست رفته خلافت رسول الله(ص) و حکومت اسلامی بود را اصلاح سازند؛ حضرت از بدو شروع قیام از مکه تا کربلا، سیری وصف ناپذیر از نشانه گذاری های امر به معروف و نهی از منکر خویش را به دنیا نشان دادند و به همه اعلام کردند که ریشه تمام مشکلات جهان اسلام، غصب خلافت است و باید جریان حکومت در نظام اسلامی به اصلی که پیامبر(ص) پایه گذاری کرده بودند، یعنی مساله ولایت برگردد و امت واحده اسلامی تشکیل شود، ولی امویان و بخصوص یزید این جریان را به انحرافی شدید دچار کرده بودند.
این محقق و پژوهشگر حوزوی، بصیرت دینی در هر زمانی را مهم ترین عامل برای جلوگیری از بروز انحرافات دانسته و گفت: مهم ترین درس قیام عاشورا، مقاومت در مقابل گناه، فساد، ظلم و تباهی بود. حجت الاسلام والمسلمین شریفی با بیان این که عمل به دستورات دین، پیاده کردن معارف، مبارزه با حکومت های غاصبی که در پی از بین بردن معروف های دین و حاکم کردن منکران هستند، از جمله وظایف ما در هر روزگاری است، یادآور شد: حکومت های باطل برای پیشبرد مقاصد شوم خود به دنبال رواج و ازدیاد گناه و فساد در جهان هستند و در این راه نیز از هیچ فسادی رویگردان نیستند.
* لزوم حمایت از نظام اسلامی
رییس پژوهشکده امر به معروف و نهی از منکر تاکید کرد: امروز نظام جمهوری اسلامی ایران بزرگترین داعیه دار مبارزه با ظلم و حکومت های فاسد در جهان است و ما وظیفه داریم برای حفظ این نظام الهی که هدفش اشاعه و بسط عدالت، صلح و آموزه های اسلام ناب در جهان است، تلاش کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین شریفی در پایان یادآور شد: نظام اسلامی با خون هزاران شهید و تلاش مراجع عظام، علما و مردم متدین بنا شده و به دنبال احیای امر به معروف و نهی از منکر است پس باید با تمام وجود از انقلاب و نظام حمایت و با استکبار جهانی مقابله کنیم.