به گزارش خبرگزاری حوزه، ستاد برگزاری نکوداشت آیت الله تسخیری که اخیرا در تهران برگزار شد، آثار مختلفی در زمینه مکتوب و نرم افزار تولید کرد که می توان به کتاب های مرامنامه آیت الله تسخیری، اندیشه های آیت الله تسخیری، آیت الله تسخیری از نگاه دیگران، زندگینامه آیت الله تسخیری و نیز نرم افزار جامع آیت الله تسخیری اشاره کرد.

در کتاب "اندیشه نامه"، مجموعه مقالات این نکوداشت به کوشش دکتر عبدالمجید میردامادی و از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی به چاپ رسیده است.

در این کتاب مقالاتی از آقایان و خانم ها محمدباقر کریمیان، محمدحسن اختری، عبدالکریم بی آزار شیرازی، محمدجواد ابوالقاسمی، محمدجواد ادبی، سیدهادی خسروشاهی، زهرا فهرستی، عبدالحسین خسروپناه، محمدحسن ضیایی فر، سیدعباس موسویان، شوقی شالباف، طوبی کرمانی، عبدالرحیم گواهی، سیداکبر سیدی نیا، مصطفی بروجردی، حسن صدرایی عارف، تحسین البدری، حسن عصمتی و محمدعلی آذرشب به چشم می خورد که در ادامه به بخش هایی از آن اشاره می شود:

* تمجید دبیرکل فعلی از دبیرکل پیشین

حجت الاسلام والمسملین اختری دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع)، که پیش از ایشان آیت الله تسخیری در این جایگاه بوده است، در مقاله ای با عنوان "ديدگاه هاي دانشمند فرهيخته حضرت آيت الله شيخ محمد علي تسخيري درباره تاريخ وسيره اهل بيت(عليهم السلام)" به طور خاص ديدگاه هاي آیت الله تسخیری در كتابي "من حياة اهل البيت(ع)" را مورد اشاره قرار داده است.

نگارنده معتقد است: يكي از آثار بسيار خوبي كه در اين مجمع(مجمع اهل بیت) چاپ شد، مجموعة مقالاتي بود که با عنوان من حياة اهل البيت(ع) منتشر شد.

* دقت علمي و تتبع ايشان را مي ستودم

معيارهاي اعجازي تقريب درون ديني و بين الادياني، عنوان مقاله ای است که آقای محمدباقر کریمیان برای مقاله خود انتخاب کرده است. نگارنده مقاله در بخشی از آن آورده است: از آغاز انظباط و خوش سليقگي ايشان را باور مي كردم، به اديب و شاعربودن ايشان را آگاه بودم و دقت علمي و تتبع ايشان را مي ستودم. مبارزه و زنداني شدن شان را در عراق و شاگردي دانشمند بزرگي همچون شهيد صدر(ره) را مي دانستم و پس از انقلاب اسلامي ايران مديريت خوب سازگارانه و مناسب با شرايط، خوش خلقي ها و خيرخواهي هاي ايشان را در مناصب گوناگون بارها ديده و تجربه كرده بودم.

در اين مقاله ديدگاه هاي تفسيري و تخصصي آیت الله تسخیری در سه موضوع دقت در مفهوم حكمت و تفاوت آيات » ،« چگونگي طرح پيوند آيات و سور » جهاني انديشي قرآني و انعكاس آن در نگاه » بررسي و نقد گرديده است.

* نقش آیت الله تسخیری در گفتگوهای بین الادیانی

دكتر سيدعبدالمجيد ميردامادي نیز که نقش محوری در تدوین این کتاب داشته، خود را از ارائه مقاله و ابراز ارادت به آیت الله تسخیری بی نصیب نگذاشته و با موضوع "گفت وگوي اسلامي  ايراني اديان و نقش عالمان و انديشمندان ديني" به تجلیل از جایگاه آیت الله تسخیری پرداخته است. دكتر ميردامادي در این مقاله نگرشي اجمالي به آغاز گفت وگوها ي ديني در ايران پس از اسلام دارد و به همت و درایت علما در تدوام این گفتگوها اشاره می کند.

نگارنده در بخشی از مقاله آورده است: عالمان و انديشمندان اسلامي در تمامي برهه هاي زماني به گفت وگوهاي ديني پرداخته و از اسلام و اصالت و جنبه هاي وحياني قرآن كريم، مباني انديشه و فكر اسلامي و شخص حضرت پيامبر عظيم الشأن اسلام با همت تمام دفاع كردند.

* تفاهم درباره اصول فقه از ديدگاه آیت الله تسخيري

"تفاهم درباره اصول فقه از ديدگاه علامه تسخيري"، عنوان مقاله متعلق به حجت الاسلام والمسملین دكتر عبدالكريم بي آزار شيرازي، رئیس سابق دانشگاه مذاهب اسلامی است.

او در آغاز این مقاله می نویسد: علامه تسخيري با بهره فراواني كه از اساتيد بزرگ گرفت، زماني كه دبير كل مجمع جهاني تقريب مذاهب اسلامي گرديد، كتاب ها و مقالاتي در راه تفاهم و تقارب ميان مذاهب اصولي و فقهي نگاشت كه در اين مقاله با تلا شهاي اين مصلح عالي قدر آشنا مي شويم.

* تلاش های آیت الله تسخیری در موسم حج

محمدجواد ادبي رئيس انجمن آثار و مفاخر فرهنگي كشور نیز در مقاله خود با عنوان "آيت الله تسخيري، انقلاب اسلامي و امام خميني" به نقش آیت الله تسخیری در انقلاب و رابطه ایشان با بنیانگذار انقلاب پرداخته است.فلسفه و آثار فردي و اجتماعي حج در آراء و انديشه آيت الله تسخيري، عنوان مقاله ای است که محمدجواد ابوالقاسمي دكتراي الهيات و معارف اسلامي دانشكدة حديث به رشته تحریر درآورده است.

ابوالقاسمی نوشته است: حج از متعالي ترين احكام نوراني اسلام است كه مي تواند دل ها و جسم هاي پراكنده ميليون ها انسان را به خود مجذوب سازد و به عنوان محوري براي حل مشكلات بشري ايفاي نقش كند. از اين رو با توجه به اهميت موضوع بر اي تبيين اين كنگره عظيم الهي، اسرار و فلسفه هاي مختلفي بيان شده است و هر عالم و پژوهشگري با ارائه شواهد قرآني و استفاده از احاديث واردشده از معصومان (ع) سعي كرده است لايه ها و گوشه هايي از آن را بيان كند كه در اين مقاله، آثار و انديشه هاي آيت الله تسخيري كه از پيشگامان وحدت و تقريب بين مذاهب اسلامي بوده و در عرصه حج، تلاش هاي بسيار زياد در برقراي ارتباط با نخبگان جهان اسلام داشته است، تحليل و بررسي شده است.

* استاد تسخيري، شخصيتي مؤمن به رسالت تقریب

حجت الاسلام والمسلمین خسروشاهی نیز با این مقاله از جناب تسخیری تجلیل کرده است: "استاد تسخيري، شخصيتي مؤمن به رسالت تقریب"

استاد خسروشاهی در این مقاله ابراز از پیشگامان عرصه تقریب و بیداری اسلامی همچون سيدجمال الدين یاد کرده و از طرح « اخوت اسلامي » سخن گفته است و به تفصیل به بررسی شخصیت و دیدگاه های آیت الله تسخیری در این عرصه پرداخته است. سفیر اسبق ایران در واتیکان همچنین در این مقاله از شخصیت هایی چون آيت الله شيخ محمدحسين كاشف الغطاء، سيد هبة الدين شهرستاني، سيد عبدالحسين شرف الدين عاملي، شيخ محمد صالح مازندراني، علامه شيخ محمدجواد مغنيه، علامه شيخ محمدتقي قمي، آيت الله العظمی بروجردي، علامه شيخ عبدالمجيد سليم و شيخ محمود شلتوت یاد کرده است.

* حقوق اقلیت ها در رفتار و اندیشه آیت الله تسخیری

زهرا فهرستي استاديار فقه و مباني حقوق اسلامي دانشگاه آزاداسلامي واحد تهران مركزي هم در مقاله خود به حقوق اقلیت ها در رفتار و اندیشه آیت الله تسخیری پرداخته است.

زهرا فهرستی معتقد است: اقليت هاي اسلامي كه در كشورهاي مختلف جهان پراكنده اند، از لحاظ فرهنگي، اجتماعي، سياسي و حتي اقتصادي با گروه هاي ديگر ساكن در آن كشورها، تفاوت فراواني دارند و علاوه بر پذيرش زيان هاي اقتصادي، فرهنگي و سياسي، به خاطر ايمان خود نيز در تنگنا قرار مي گيرند. آيت الله تسخيري با

درك مشكلات اقليت ها و خشونتي كه نسبت به آنها صورت مي گيرد، با پرداختن به لايه هاي گوناگون دشواري هاي زندگي آنها، تلاش كرده در مجامع و كنفرانس هاي بين المللي، مشكلات اقليت هاي مسلمان را مطرح كند . از اين طريق با جلب نظر عموم و ارائة راه كارهاي مناسب و كاربردي در رفع بخشي از مشكلات اقليت ها مي توان گام هاي مؤثري برداشت. ايشان مسئله اقليت ها را از ديدگاه آموزه هاي الهي مورد مطالعه قرار داده و حقوق و تكا ليف قومي، مذهبي و زباني به همراه حقوق و آزادي هاي بنيادين آنان را بررسي كرده است.

* فلسفه تقريب نزد استاد تسخيري

حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه رئيس مؤسسه پژوهشي حكمت و فلسفه ايران نیز که از سرآمدان حوزه علمیه در عرصه فلسفه به شمار می رود، این بار نیز با همین رویکرد وارد میدان شده و "فلسفه تقريب نزد استاد تسخيري" را نگاشته است. او تاکید دارد: آيت الله تسخيري، شخصيتي ديني و بين المللي است كه بر بسياري از متفكران جهان اسلام تأثير گذاشته است. مهم ترين دغدغه فكري و رفتاري وي، زيست مسالمت آميز متدينان جهان به ويژه جهان اسلام بوده است. استاد تسخيري براي تحقق اين دغدغه، فعاليت هاي گسترده علمي و مديريتي، ترويجي و پژوهشي انجام داده است. وي پس از بيان ضرورت زندگي مسالمت آميز و تقريب مذاهب، به بيان ارزش هاي ثابت و فطري انسان اشاره مي كند تا امكان گفت وگوي اديان و تقريب مذاهب را ثابت كند. البته ايشان به جهان شمولي اسلام نيز اعتقاد دارد.

* روش شناسي اقتصاد اسلامي از ديدگاه آيت الله تسخيري

مقاله "تأملي بر رويكرد اسلامي تقريب محور براي پيشبرد حقوق بشر در گستره جهاني؛ ظرفيت ها و چالشها" متعلق به دكتر محمد حسن ضيائي فر است. همچنانکه حجت الاسلام والمسلمین سیدعباس موسویان دانشيار پژوهشگاه فرهنگ و انديشه اسلامي نیز به "روش شناسي اقتصاد اسلامي از ديدگاه آيت الله تسخيري" پرداخته است. سيد عباس موسويان که از روحانیون شاخص در عرصه اقتصاد اسلامی به شمار می رود تصریح دارد: در عرصه انديشه و طراحي مكتب اقتصاد اسلامي نمي توان از نقش مهم و عمده شهيد آيت الله سيدمحمدباقر صدر و شاگردان ايشان چشم پوشي كرد و يكي از شاگردان فعال و تأثيرگذار وي در زمينه هاي گوناگون اقتصاد از جمله متدلوژي كشف كليت و عناصر اقتصاد اسلامي، آيت الله تسخيري است.

* رسانه اسلامي؛ ويژگيها، آفتها و راههاي توسعه آن

شوقي شالباف مدير گروه احياي ميراث تقريبي پژوهشگاه مطالعات تقريبي نیز مقاله ای با عنوان "رسانه اسلامي؛ ويژگيها، آفتها و راههاي توسعه آن" نگاشته است. در بخش های آغازین این مقاله آمده است: اگرچه رواج روش هاي رسانه اي در زندگي حاضر، به دليل جايگاه والاي آن، به مثابه قدرت چهارم در بيشتر كشورهاست و تلاش بسياري از روشنفكران و اصحاب رسانه در به كارگيري اين روش ها ، به دليل كسب موفقيت ها و بهره هاي زيادي است كه در تهيه محيط هايي سياسي مناسب براي كشورها و دولت ها برده اند، ولي تعداد ديگري از انديشمندان و اصحاب رسانه، تمام يا برخي از اين روش ها را رد كرده اند ؛ چراكه اين روش ها حقايق و واقعيت ها را تحريف و حق را از چيره شدن بر باطل محروممي كنند كه باعث ايجاد شبهه در اطلاعات روزانه و افكندن آتش فتنه و جنگ در كشورهاي اسلامي مي شود... عده اي از انديشمندان مسلمان با فكر و انديشه خود تاريخ و تمدن اسلامي را ابراز كرده اند كه بنيان رسانه دروغين فعلي را برمي اندازد و بناي ديگري بر اساس عدل و حقيقت و راستي برپامي كند و تمام روش هاي پيچيده اي را كه خالي از اخلاق و مسئوليت است كنار مي نهد . از برجسته ترين اين روشنفكران،مي توان به انديشمند بزرگ مسلمان آيت الله تسخيري اشاره كرد. وي با بيش از نيم قرن فعاليت سخت كوشانه و با مسئوليت بالاي فرهنگي خود و همچنين مشاهده آنچه رسانه هاي غربي و شرقي منتشر كرده اند، دريافته است كه روند ايجاد يك تمدن و فرهنگ غربي به طور ويژه به فرايند جداسازي ملت ها و اقوامي مربوطمي شود كه غرب آنها را به عنوان مستعمره يا در بهترين حالت ها به عنوان بازارگرمي براي خود انتخاب كرده است.

* انديشمندان جهان به بزرگي روح و نفوذ كلامش اعتراف دارند

"رمز هميشه ماندن و حيات طيب" نیز از مقالاتی است که در "اندیشه نامه" به چشم می خورد. این مقاله از سوی دکتر طوبي كرماني دانشياردانشگاه تهران دانشكده الهيات و معارف اسلامي و رایزن سابق فرهنگی ایران در آتن نگاشته است. او درباره آیت الله تسخیری می نویسد: سال هاست از اخلاق، توان، خلوص و فعاليت هاي ذوابعاد آیت ایشان شناخت دارم... بزرگان بسياري از اين مرد شريف گفته اند و ميگويند و در برابرش، سر تعظيم و احترام فرود مي آورند و قلب هاي بسياري برايش ابراز علاقه و قلمهاي بسياري از او تمجيد كرده اند. نه فقط دوستان، كه همة

انديشمندان جهان به بزرگي روح، نفوذ كلام و عمق ايمانش به خدا، اعتراف دارند.

* آيت الله تسخيري: مرد مفاهمه و مدارا

دكتر عبدالرحيم گواهي سفیر اسبق ایران در ژاپن و عضو شوراي سياستگذاري اديان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی هم مقاله ای با عنوان "آيت الله تسخيري: مرد مفاهمه و مدارا" به رشته تحریر درآورده است. او می گوید: آنچه طي اين سال هاي متمادي از سلوك علمي و اخلاقي جناب آقاي تسخيري شاهد بوده ام، علاوه بر مراتب علم و زهد و تقوا و حفظ « لسان قوم » عبارت بوده اند از: نظم، تعهد، روحيه همكاري، آشنايي به اصول و آرمان هاي اسلامي  شيعي، تساهل و تسامح مثبت و سازنده، آشنايي با قواعد ديالوگ و گفت وگو، احترام به اصول و مباني ديگران، برخورداري از روحيه تفاهم و تعامل، چاره انديشي، عاقبت بيني، مصلحت انديشي و  شايد بالاتر ار همه  حفظ منافع ملي اين آب و خاك در هرگونه تعامل فرهنگي خارجي و صد البته كه اينها به گفتن آسان مي آيد و در عمل نه كار هركسي يا خسي است، كه مرد ميدان مي خواهد.

* قواعد فقه معاملات از ديدگاه آيت الله تسخيري

"قواعد فقه معاملات از ديدگاه آيت الله تسخيري" عنوان مقاله ای متعلق به سيداكبر سيدي نيا دانش آموخته حوزة علمية قم و پژوهشگر علوم اجتماعي و اقتصاد است. سیدی نیا تصریح کرده است: دين اسلام افزون بر آموزه هاي بينشي و ارزشي كه در عرصه مباحث مالي ارائه كرده، در حوزه عمل و رفتارهاي اقتصادي نيز آموزه هاي مهمي دارد كه چهره نظام اقتصادي اسلام را از ساير نظام هاي اقتصادي متمايز مي سازد. قواعد مهم رفتاري چون ممنوعيت اكل مال به باطل، ممنوعيت معاملات ضرري و غرري، ممنوعيت ربا و معاملات قماري، بخشي از اين قواعد محسوب مي شود. تبيين اين قواعد با ادبياتي جديد و متناسب با شرايط اقتصادي روز يكي از مسئوليت هاي مهم و كليدي حوزه هاي علميه و فقهاي معاصر است و در اين حوزه آيت الله تسخيري يكي از مصدا ق هاي بارز است.

* آیت الله تسخیری؛ رسانه ای تمام عیار برای مکتب و انقلاب

"آیت الله تسخیری؛ رسانه ای تمام عیار برای مکتب و انقلاب" عنوانی است که حسن صدرایی عارف دبیر بین الملل خبرگزاری حوزه برای مقاله خویش انتخاب کرده است. او با رویکرد رسانه ای این مقاله را نگاشته و در 4 محور به این موضوع پرداخته است: 1- نگاه آیت الله تسخیری به رسانه 2- جلوه های رفتاری آیت الله تسخیری در مصاحبه با رسانه ها 3- ویژگی های مصاحبه های آیت الله تسخیری 4- آیت الله تسخیری در نگاه رسانه ها

صدرایی عارف برای این مقاله بیش از 200 مصاحبه از آیت الله تسخیری را بررسی کرده و هوشمندی، شجاعت، صبر، صراحت، تنش زدایی و قاطعیت را جلوه های رفتاری ایشان برشمرده همچنانکه تنوع موضوعی، بهره گیری از قرآن و سنت، آمیختگی دین و سیاست، روانی بیان و تنوع اقلیمی را از ویژگی های مصاحبه های آیت الله تسخیری دانسته است. او در پایان ابراز داشته است: آیت الله تسخیری را به تنهایی میتوان یک رسانه دانست؛ شخصیتی که تمام ویژگی های یک رسانه کارآمد یعنی بیان حقیقت، شفافیت، در دسترس بودن و مواجهه مستند با موضوعات را دارد و امید که همه رسانه ها، از روش و رویکرد ایشان در بیان اخبار، ارائه گزارش ها و تحلیل ها الگو بگیرند.

* شخصيت شناسي آيت الله تسخيري

حجت الاسلام دكتر مصطفي بروجردي در دایره سفرای روحانی ایران در واتیکان قرار می گیرد و مدتی نیز سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان کنفرانس اسلامی بود. او در مقاله خود با عنوان "شخصيت شناسي آيت الله تسخيري" آورده است: در ميان همه علمايي كه در جمهوري اسلامي ايران اهتمامي جدي به مسائل جهان اسلام كرده اند و مشاركتي بسيار وسيع در نهادهاي منطقه اي و بين المللي داشته اند، بي ترديد حضرت آیت الله شيخ محمد علي تسخيري چهره اي متمايز است. اين روحاني والامقام كه تحصيلات علمي خود را در دو مدرسه فقهي  مهم جهان تشيع، نجف و قم سپري نموده است، از قبل از پيروزي انقلاب اسلامي تلاشي جدي براي ارتباط با مسلمانان ساير حوزه هاي تمدني اسلام آغاز نموده است... آشنايي عميق علامه تسخيري به زبان و فرهنگ عربي كه ناشي از حضور ساليان متمادي در عراق بود و نيز ارتباطات گسترده ايشان با شخصيت هاي جهان اسلام و به ويژه دانشمندان و متفكران جهان عرب موجب شد تا به تدريج ايشان به عنوان يكي از اعضاي ثابت بسياري از كنفرانس ها و سمينارها و نشست هاي رسمي و غيررسمي در ارتباط با مسائل سياسي، فرهنگي و اقتصادي جهان اسلام درآمده و نقش سخنگوي امين جهان تشيع را ايفا كند.

* آیت الله تسخیری و صلح اسلامی

دكتر داود عامري دبير مجمع جهاني صلح اسلامي و دكتر نادر ساعد دبير كميته علمي و مسئول دپارتمان دانشگاهيان این مجمع در مقاله مشترکی به دیدگاه های آیت الله تسخیری و دستاوردهای ایشان در عرصه صلح اسلامی پرداخته اند. در آغاز این مقاله آمده است: صلح عادلانه، گفتماني برگرفته از آموزه هاي ديني و منطق و خرد انساني است كه با محور قراردادن كرامت انساني و معيار حق، اصالت عدالت را در همه زوايا و ابعاد زندگي اجتماعي پي گيري مي كند و صلح را در ظرف و چارچوب عدالت معنادار و متضمن صلح دائمي و همگاني م ي شمارد. اين گفتمان را نخبگان جهاني از جمله حضرت آيت الله تسخيري در محافل و مجال هاي مختلف مدنظر داشته و به تشريح و تنسيق ابعاد آن همت گمارده اند.

* شخصیت قرآنی و تفسیری آیت الله تسخیری

دكتر حسن عصمتي دانش آموخته دانشگاه امام صادق(ع) و رایزن سابق فرهنگی ایران در تونس هم مقاله ای که به زبان عربی نگاشته است، به شخصیت قرآنی و تفسیری آیت الله تسخیری پرداخته و به طور خاص، کتاب « المختصر المفيد في تفسير الكتاب المجيد » را که به طور مشترک از سوی آیت الله تسخیری و شیخ سعید نعمانی تالیف شده، مورد بررسی قرار داده است و اختصار و رویکرد تقریب را از ویژگی های آن برشمرده است. 

* آیت الله تسخیری، فقیه مبارز و ادیب انقلابی

دکتر محمد علی آذرشب، استاد نام آشنای زبان و ادبیات عرب در دانشگاه تهران نیز در مقاله خود از منظر شعر و ادبیات به آیت الله تسخیری نگریسته است. او در کنار اشاره به جایگاه علمی و فقهی آیت الله تسخیری و نیز تلاش های انقلابی و سیاسی اش، جانانه از جایگاه او در عرصه شعر و ادبیات دفاع کرده و معتقد است که ترکیب این مولفه ها در شخصیت آیت الله تسخیری، از ایشان شخصیتی جامع و حکیم ساخته است.