خبرگزاری حوزه | با توجه به اینکه انسان موجودی اجتماعی است و به ارتباط با خویشان، دوستان و اطرافیان خود نیاز دارد و با نظر به اینکه امروزه با پیشرفت تکنولوژی و به دلیل پیدایش وسایل ارتباط جمعی از قبیل تلفن ثابت، تلفن همراه و فضای مجازی، ارتباط چهره به چهره بین انسانها بسیار کم شده است، آسیب‌شناسی این ضعف ارتباطی ضروری به نظر می‌رسد.
یکی از معضلاتی که دنیای امروز را تهدید می‌کند ماشینی شدن روابط انسان‌هاست. اگر در گذشته مردم برای ارتباط داشتن با یکدیگر به دیدارهم می‌رفتند و از ساعاتی که کنار هم بودند به نحو احسن استفاده می‌کردند؛ امروزه اما متاسفانه پیشرفت تکنولوژی باعث محدود شدن رابطه‌ها شده است تاجایی که حتی افراد یک خانواده هم کمتر یکدیگر را ملاقات می‌کنند.
پیشرفت تکنولوژی و فراهم شدن بستر فضای مجازی مزایا و معایبی دارد.
یکی از مزایای آن صرفه‌جویی در وقت است. مثلا اگر بخواهیم کسی را برای شرکت در جشن، مراسم یا برنامه‌ای دعوت کنیم، نیازی نیست حضوری این‌کار را انجام دهیم؛ بلکه با یک تماس و به راحتی از او دعوت می‌کنیم.
از دیگر مزایای پیشرفت تکنولوژی این است که در زمان وقوع حادثه خیلی سریع می‌توانیم از دیگران کمک بگیریم. همچنین برای پرداخت قبوض نیازی نیست در صف‌های شلوغ بانک و خودپردازها منتظر بمانیم. دنیای دیجیتال در امر صرفه‌جویی هزینه‌ها، جلوگیری از ترافیک سنگین شهرهای کوچک و بزرگ و بسیاری مزایای دیگرباعث رفاه حال شهروندان شده است؛ اما با وجود مزایای زیادی که برشمردیم نباید از معایب تکنولوژی غافل شویم؛ چراکه فضای دیجیتال باعث شده که کمتر با اطرافیان ارتباط داشته باشیم.
از مهمترین معایب این تکنولوژی می‌توان به کم شدن ارتباط‌های چهره به چهره و رودر رو اشاره کرد.
براستی برای اینکه فضای مجازی عامل دورشدن ما از یکدیگر نشود چه راه‌حل‌هایی وجود دارد؟
یکی از مهمترین عواملی که در تقویت ارتباط اجتماعی موثر است صله‌رحم است. ارتباط با خویشان و ارحام نه‌تنها باعث استحکام روابط خانواده می‌گردد بلکه در تقویت روابط اجتماعی نیز موثر است. قرآن و روایت ما را به صله رحم سفارش کرده است.
خداوند در قرآن می‌فرماید: «والذین یصلون ما امرالله به ان یوصل و یخشون ربهم و یخافون الحساب... اولئک لهم عقبی الدار» «عاقلان کسانی هستند- که آنچه خداوند متعال امر به پیوند آن کرده مانند صله رحم و دوستی پدر و مادر و محبت اهل ایمان اطاعت می‌کنند و از خدا می ترسند و به سختی هنگام حساب می اندیشند».(رعد۲۱و۲۲) پس برای تقویت ارتباط‌های رودررو باید صله رحم جزء برنامه‌های اصلی ما باشد.
یکی دیگر از راه‌حلها این است که با اعضای خانواده قرار بگذاریم و هفته‌ای یکبار صبح زود برای ورزش صبحگاهی در بوستانی دورهم جمع شویم با این روش هم یکدیگر را می‌بینیم و هم به واسطه ورزش با نشاط می‌شویم.به جای تبریک گفتن‌های مجازی به مناسبتهای مختلف برای دوستان وعزیزانمان وقت بگذاریم به دیدارشان برویم وتبریکات خودمان را حضوری اعلام نماییم.
به جای تشکیل دادن گروه در فضای مجازی وچت کردن و ارسال فیلم وعکس در گروه هفته‌ای یکبار قراری با دوستانمان بگذاریم و رودررو با آنها صحبت کنیم وساعتی را در کنارشان خوش بگذرانیم.
امام صادق علیه‌السلام می‌فرماید: «صِلَةُ الاَْرحامِ تُحَسِّنُ الْخُلُقَ وَ تُسْمِحُ الکَفَّ وَتُطیبُ النَّفْسَ وَتَزیدُفِی الرِّزْقِ وَتُنْسِئُ فِی الاَْجَلِ»
«صله رحم، انسان را خوش اخلاق، با سخاوت و پاکیزه جان می‌نماید و روزی را زیاد می‌کند و مرگ را به تأخیر می‌اندازد».(کافی، ج ۲، ص ۱۵۱، ح ۶)
از جمله راهکارهای دیگر برای تقویت ارتباط چهره به چهره شرکت در نماز جماعت است. اگر با دوستان و خویشان خود برای شرکت در نماز جماعت یا نماز جمعه برنامه‌ریزی کنیم، هم از فیوضات این عبادات بهره‌مند می‌شویم و هم از لحظاتی که باهم هستیم لذّت می‌بریم. علاوه بر این ما می‌توانیم هرازگاهی برای فعالیتهای گروهی همچون پیاده‌روی یا کوهنوردی با دوستان خود وقتمان را آزاد کنیم و ازاین طریق از تلفن همراه دور شده وساعاتی دور از فضای مجازی وقت بگذرانیم.
از دیگر معایبی که تکنولوژی به همراه دارد این است که کلاس‌های آموزشی صددرصد مجازی و آنلاین برگزار شود. مجازی یا آنلاین بودن کلاس‌ها در شرایط خاص و بحرانی و یا بعد مسافت می‌تواند کمک کننده باشد؛ اما اگر قرار باشد کلاس‌های مجازی جای کلاس‌های حضوری را بگیرند باعث می‌شود افراد کلاس از ارتباط رودر رو دور شوند و دیگر لذت کنار هم بودن را تجربه نکنند؛ همچنین یادگیری در کلاس‌های حضوری بیشتر از کلاس‌های آنلاین است؛ پس بازدهی کلاسی که منحصراً مجازی برگزار می‌شود پایین خواهد آمد.
علاوه بر آنچه گفته شد خریدهای اینترنتی باعث شده که ارتباطات اجتماعی کم شود و تعاملات چهره به چهره تقلیل یابد راه برون‌رفت از این معضل این است که به خریدهای اینترنتی بسنده نکنیم.
ارتباط‌های رودررو باعث می‌شود ما از مشورت با افراد دارای صلاحیت برای انجام کارهایمان بیشتر بهره‌مند شویم و امکان اشتباه در کارمان کمتر شود. ضمن اینکه این ارتباطات حضوری ما را به شناخت کاملتر رسانده و باعث می‌شود در فضای مجازی از فریب افراد ناشناس در امان بمانیم.
ارتباط‌های مجازی انسانها را ازهم دورکرده است و باعث شده روابط صمیمانه ما به روابطی ماشینی تبدیل شود و این موجب افسردگی‌های زیادی در بین افرادجامعه شده است اما اگر ما برنامه‌ای برای زندگی روزمره داشته باشیم می‌توانیم از لحظات زندگی خود درست استفاده کنیم.
مهتاب قاسمی سورچه بالائی
نظر شما