حجت الاسلام والمسلمین علی غلامی دهقی، در گفتگو با خبرنگار حوزه در اصفهان با اشاره به روز14مرداد سالروز فرمان انقلاب مشروطه اظهار داشت: نقش اساسی روحانیت در انقلاب مشروطه را نمی‌توان نادیده گرفت و در این انقلاب حرف اصلی روحانیت و مرجعیت تا 90 درصد هماهنگ بود و اگر هم اختلافی اندک وجود داشت به دلیل فاصله مسافتی  میان ایران و نجف و صحبت های برخی اطرافیان خائن بوده است.

*شعار مشروطه گسترش تشیع بود

وی افزود: صحبت برخی روحانیون  بنیان گذار انقلاب مشروطه این بود که در کل جهان اسلام یک حاکمیت وجود دارد که در قانون اساسی آن بحث تشیع مطرح است و بر این اساس اصرار بر گسترش مذهب تشیع داشتند.

عضو هیئت علمی گروه معارف علوم پزشکی اصفهان بیان داشت: برخی نیز بر مباحثی همچون مردم سالاری و   دموکراسی و بر مشروعیت حاصل از رأی مردم تاکید داشتند.

وی ادامه داد: این دو دیدگاه سبب شد برخی شخصیت ها مانند شیخ فضل الله نوری که جان خود را بر سر این انقلاب گذاشت به طرفداری از استبداد متهم کنند، حالی‌که همه می‌دانند مرجعیت در طول تاریخ بحث مشروعیت حاکمیت در دوران غیبت بر اساس ولایت فقیه را قبول دارند.

حجت الاسلام والمسلمین غلامی با اشاره به سخنی از شیخ فضل الله نوری که من معتقد به انقلاب مشروطه مشروعه هستم ابراز داشت: تاکید شیخ فضل الله نوری بر قید مشروعه بدان علت بود که حکومت به دست روشنفکران غیرمذهبی نیفتد و در واقع به مطابقت قوانین با موازین شرعی تاکید داشتند، یعنی همان قرار دادن شورای نگهبان که در زمان کنونی داریم.

این استاد حوزه اضافه کرد: بدون در نظر نگرفتن نقش مابقی گروه‌ها و احزاب باید گفت؛ در طول تاریخ شیعه روحانیت نقش نخست را در امور مختلف سیاسی، فرهنگی و علمی داشته است، اما متأسفانه در 80 سال اخیر به دلیل تفکیک میان حوزه و دانشگاه  روحانیت در برخی مباحث به حاشیه رفته است.

عضو هیئت علمی گروه معارف علوم پزشکی اصفهان با تاکید بر نقش روحانیت در امور جامعه  اضافه کرد: همه می دانند که انقلاب ما انقلاب خمینی (ره) بود که از متن حوزه بیرون آمده است و امروز نیز همه می دانند که هرجا نام نظام جمهوری اسلامی برده می شود در رأس آن روحانیت قرار دارد.

وی تغییر آرمان ها و رخنه برخی عوامل نفوذی را سبب شکست نهضت مشروطه  دانست و اذعان داشت: روحانیان باید با درس گرفتن از این شکست ،مراقب این گونه گروه ها باشند و  بر این نکته توجه کنند که گاهی سوءبرداشت از واژه ها می تواند تفرقه انگیز باشد.

*درس‌هایی که باید از مشروطه گرفت

حجت‌الاسلام و المسلمین غلامی بیان داشت: برای دوری از این گونه اختلافات لازم است، همه افراد جامعه به ویژه روحانیان ظرفیت، تحمل و بردباری سیاسی مذهبی خود را بالا ببرند، چرا که خداوند متعال انسان ها را متفاوت آفریده و تفکر هیچ کس دقیقا شبیه دیگری نیست.

وی افزود: روحانیت و مرجعیت باید همواره در کنار هم قرار گیرند، تا از طریق واسطه ها سخنان را دریافت نکنند بلکه نظرات یکدیگر را مستقیما بشنوند.

عضو هیئت علمی گروه معارف علوم پزشکی اصفهان، با اشاره به عوامل منجر به انقلاب مشروطه تاکید کرد: دو مسئله مهم منجر به این قضیه شد؛ یکی استعمار و استبداد که مردم از قراردادهای ننگین آنان به تنگ آمده بودند و دیگری روشنفکرانی که افکاری پوچ و بدون پایبندی به ارزش های دینی  را به عرصه جامعه می آوردند که  این موضوع دغدغه بسیاری از روحانیون بودوزمینه ساز این انقلاب شد.

وی در پایان با اشاره به تأثیرپذیری انقلاب اسلامی ایران ازانقلاب مشروطه گفت: زوایای تاریخ از هم جدا نیست و  همان‌گونه که انقلاب اسلامی ایران از عاشورا جدا نیست از تاریخ ایران همانند قیام  سربداران و تأثیرپذیری از انقلاب مشروطه نیز نمی توان آن را جدا کرد.