به گزارش خبرگزاری حوزه،‌ آیین‌نامه کرسی‌های آزاداندیشی از سوی آیت‌الله سید هاشم حسینی بوشهری، مدیر حوزه ‌های علمیه به معاونت‌ها و مدیریت های حوزه  جهت اجرای آزمایشی به مدت یکسال  ابلاغ گردید.

ر اساس این گزارش: در آیین‌نامه کرسی‌های آزاد‌اندیشی حوزه‌های علمیه آمده است: با استعانت از الطاف حضرت حق و الهام از آموزه‌های دین مبین اسلام و پیروی از سنت نبوی(ص) و سیره امامان(ع) در جهت ایجاد،‌ تقویت و نهادینه‌سازی فضای گفت‌وگوی آزاد علمی و استعماع دیدگاه‌ها واتباع بهترین آن و نیز لزوم آزادی اندیشه و بیان که سنت رایج در حوزه‌های علمیه محسوب می‌شود و در راستای اجرای رهنمود‌های امام راحل(ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر ضرورت ایجاد و تقویت فضای آزاد‌اندیشی در محیط‌های علمی (حوزه و دانشگاه) آیین‌نامه‌ کرسی‌های آزاد اندیشی در حوزه‌های علمیه به شرح مواد زیر تدوین می‌گردد.

 کرسی‌های آزاداندیشی:‌نشستی است که در آن فضلای حوزه علمیه به صروت آزاد، نظام‌مند و با رعایت اخلاق و منطق جدال احسن در باب موضوعات معین و در حضور حضار به اظهار نظر و تبادل آراء و گفت‌وگو همراه با استدلال و یا ارائه مستندات می‌پردازند.

شورای کرسی: به شورایی گفته با ترکیب و وظایف تعیین شده در بند‌های 1 و 2 ماده 5 اطلاق می‌گردد که مأموریت‌ راهبردی و نظارت کلان بر برگزاری کرسی‌ها را بر عهده داشته باشد.

 اهداف کرسی ها

 ایجاد محیط امن برای بیان آزادانه آراء و اندیشه‌ها در حوزه؛حرکت در جهت گفتمان سازی و جریان‌سازی آزاد‌اندیشی در حوزه؛ تقویت سنت حسنه گفت گوی آزاد دو یا چند جانبه در محیط حوزه، تقویت ساز و کار و فرایند فرهنگ تولید اندیشه در حوزه، تضارب آراء و حاکم شدن فضای عقلانی و علمی با رعایت اخلاق و منطق گفت‌وگو در محیط حوزه؛ ایجاد فرصت قانونی و عادلانه برای طرح آزادانه آراء، دیدگاه‌ها و سؤالات پیرامون موضوعات علمی، فرهنگی-تربیتی، ‌سیاسی-اجتماعی و اقتصادی جامعه و آگاهی از نظرات مختلف در محیط حوزه؛تقویت روحیه حقیقت‌جویی، آزادگی و قانون‌گرایی و توسعه فضای استدلالی، تفکر خلاق و رشد فرهنگ نقد‌پذیری در حوزه؛ تشویق حوزویان به مطالعه و تفکر بیشتر در راستای نخبه پروری علمی،‌فرهنگی و... .

سیاست‌ها

اهتمام به حفظ و تعمیق وحدت اسلامی و ملی، تأکید بر رعایت آداب و اصول اخلاق اسلامی و سنت‌های حسنه علمی فرهنگی، اجتماعی و تربیتی حوزه‌های علمیه، تأکید بر دانایی محوری و مستندگویی، رعایت اولویت‌ موضوعات ناظر به نیازهای روز جامعه و نظام اسلامی، توجه به ایجاد و نهادینه شدن سبکی نو ازتعامل گفتمانی اسلامی در محیط‌های حوزوی

، تأکید بر رعایت احترام اشخاص در فرآیند گفت‌وگو، رعایت چارچوب‌های قانون اساسی و اصول نظام جمهوری اسلام (حقوق عمومی و خصوصی افراد) .

ساختار وترکیب اعضای شورا

ساختار کرسی‌ها عبارت است از شورای کرسی‌ها، دبیرخانه و کمیته‌های علمی و ترکیب اعضا نیزشامل:

معاون پژوهش به عنوان رئیس شورا، مسئول حوزه مدیریت به عنوان نماینده مدیر،3. معاون آموزش،معاون تهذیب،معاون تبلیغ، سایر معاونت‌ها و مدیریت‌های مستقل حسب مورد (با حق رأی)، دو نفر از صاحب‌نظران و فضلای حوزه‌های علمیه به پیشنهاد شورا و تأیید مدیر حوزه‌های علمیه (با حق رأی)، می باشد.

وظایف شورای کرسی‌ها

سیاست‌گذاری در مورد برگزاری کرسی‌ها در حوزه، تصویب عناوین کرسی‌ها و تقاضاهای واصله، شناخت آسیب‌ها و موانع و ارائه راهکارهای رفع موانع و تسهیل برگزاری کرسی‌ها در حوزه، تدوین و تصویب مقررات و برنامه‌های حمایتی از برگزار کنندگان کرسی‌ها.

کمیته‌های علمی شامل:

کمیته مدیریت و تشکیلات؛ برگزار کننده: دفتر برنامه‌ىیزی و نظارت،کمیته آموزش؛ برگزار کننده: معاونت آموزش، کمیته پژوهش و تولید علم؛ برگزار کننده: معاونت پژوهش، کمیته تبلیغ و اطلاع‌رسانی؛ برگزار کننده:‌معاونت تبلیغ، کمیته تهذیب و امور فرهنگی؛ برگزار کننده: معاونت تهذیب،کمیته حوزه و امور بین‌الملل؛ برگزار کننده:‌ معاونت بین‌الملل؛

کمیته خدمات و معیشت؛ برگزار کننده: معاونت امور طلاب.

ترکیب اعضای کمیته‌های علمی:

هر کمیته متشکل از پنج نفر فاضل حوزوی است ک در یکی از محورهای مذکور در ماده (7) فعالیت علمی یا مدیریتی داشته‌اند. این افراد از سوی معاونت‌ها و مدیریت‌های مستقل ذی‌ربط پیشنهاد و توسط شورای کرسی‌ها تأیید می‌شوند.

وظایف کمیته‌های علمی:

 بررسی و نظارت علمی بر طرح‌نامه‌های واصله، تأیید صلاحیت داور،‌ناقد و مجری، نظارت بر حسن اجرای محتوایی کرسی‌ها، ارزیابی و رتبه‌بندی کرسی‌های برگزار شده، رسیدگی به شکالات و گزارش‌های رسیده در مورد تخلفات، تدوین گزارش نهایی برگزاری کرسی و چکیده آن به دبیرخانه.

‌دبیرخانه

به منظور ساماندهی فعالیت‌ها و پیشبرد امور،‌اعم از تماس و مکاتبه با اشخاص حقیقی و حقوقی، نهادهای ذی‌ربط و حفظ و نگهداری اسناد و مدارک، دبیرخانه کرسی‌ها در معاونت پژوهش مدیریت حوزه‌های علمیه تشکیل می‌گردد.

وظایف دبیرخانه شامل:

اعلام دستور جلسات و دعوت از اعضای شورا و کمیته‌ علمی برای شرکت در جلسات؛ طبقه‌بندی پرونده‌ها، ثبت و نگهداری اسناد و مکاتبات و تشکیل نظام بایگانی؛ دریافت درخواست کتبی متقاضیان برابر با آیین‌نامه‌ و طرح آنها در جلسات رسمی شورا، ابلاغ تصمیم شورا به صورت مکتوب در مهلت قانونی تعیین شده به متقاضی و برگزار کنندگان، تنظیم صورت جلسات و انجام مکاتبات ضروری؛ تدوین گزارش عملکرد و جلسات شورا، اطلاع‌رسانی به موقع در خصوص ضوابط، مقررات و بخشنامه‌های موجود مرتبط با فعالیت بخش‌های مختلف و تغییرات احتمالی آن در آینده

و انجام سایر امور محول.

متقاضی کرسی:

اشخاص حقیقی و حقوقی حوزوی با شرایط زیر می‌توانند متقاضی برگزاری کرسی باشند:

شرایط اشخاص حقیقی عبارتند از: داشتن حداقل مدرک سطح 2 بلند‌مندت حوزه؛  اشتهار به رعایت زی طلبگی؛

3. داشتن قدرت تجزیه و تحلیل علمی در رشته مورد بحث.

‌ شرایط اشخاص حقوقی عبارتند از: رسمیت و مصوب بودن از سوی مراجع ذی‌صلاح حوزوی؛ تناسب مأموریت با موضوع کرسی.

‌اعضای کرسی

اعضای کرسی عبارتند از: ارائه کننده با ارائه کنندگان کرسی، مدیر کرسی،‌ داور و ناقدان.

شرایط و وظایف ارائه کنندگان:

وظایف ارائه کنندگان عبارت است از: ارائه کلیات بحث به دبیرخانه جهت طرح در کمیته علمی مربوط؛ آماده سازی پیش نویس بحث قبل از کرسی و ارائه آن به ناقد،‌داوار و مدیر کرسی؛ارائه بخث به روش منطقی و علمی در کرسی و پاسخ علمی به نقد‌ها در چارچوب شیوه‌نامه مصوب و ابلاغی.

شرایط و وظایف مدیر کرسی:

‌ شرایط مدیر کرسی عبارت است از: حسن اشتهار؛دارا بودن صلاحیت‌های علمی لازم؛دارا بودن توانایی لازم در مدیریت جلسه.

وظایف مدیر کرسی عبارت است از:1. اعلام موضوع، ضوابط برگزاری و الزامات ارائه دیدگاه‌ در کرسی؛ معرفی مختصر ارائه کننده، داور و ناقدان؛ اعلام زمان‌ باقی مانده یا اتمام زمان برای صحبت هر فرد؛ دقت در اختصاص وقت برابر به طرف‌های گفت‌وگو؛ تذکر به طرفین شرکت کننده‌ای که خارج از موضوع صحبت نمایند؛ نظارت بر رعایت مفاد این آیین‌نامه در جلسه کرسی.

شرایط و وظایف داور:

شرایط داور عبارت است از:  نسبت به موضوع احاطه داشته باشد؛ دارای حسن شهرت بوده و مورد وثوق و اعتماد باشد.

وظایف داور عبارت است از: کمک به پیشبرد مباحث؛ جمع بندی نظرات اعلام شده؛  رعایت بی طرفی حین مذاکرات و پرهیز از پیش داوری؛پرهیز از اظها نظرات شخصی.

وظایف ناقدان:

وظایف ناقدان عبارت است از: مطالعه پیش نویس مطالب قبل از برگزاری کرسی؛ حضور فعال و روش‌مند در نقد و ارائه دیدگاه‌های شفاف در مسائل بر اساس شیوه‌نامه ابلاغی.

مخاطبان این جلسات عموم طلاب و فضلای حوزه‌های علمیه می‌باشند.