به گزارش سرویس علمی- فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، سخن از مردی است که عمری در مجاهده و تهذیب نفس سپری نمود و از تبار عالمانی بود که در سایهسار معارف دینی رشد کرد و از زهاد عصر خویش گشت.
مرحوم آیتالله نوقانی، مومن، و اهل تهجد بود، سیمایی با هیبت داشت و در عین حال بسیار مهربان بود، از چشمانی با نفوذ برخوردار بود و در قلب دیگران قرار میگرفت.
میرزا علی اکبر نوقانی، عالمی فرهیخته بود که در سال 1300 ه.ق در شهر مقدس مشهد متولد شد، پدر او حاج میرزا موسی نوقانی از متدینین مشهد به شمار میرفت.
*هجرت از خلق به حق
در اوان نوجوان پا به عرصه کسب معارف دینی گذاشت و ردای علم و دیانت را بر قامت افکند، وی در مشهد از محضر بزرگانی چون میرزا عبدالجواد ادیب نیشابوری، حاج شیخ حسنعلی تهرانی و سید عباس شاهرودی بهره برد.
*شوق وصال
آن مرحوم جهت تکمیل آموختههای علمی خود، به نجف اشرف که مهد عالمان مهذب بود آغاز کرد تا از دریای ژرف علم و تهذیب، درّ کمال و پارسایی را صید کند.
آیتالله نوقانی در نجف اشرف در محضر بزرگانی چون آیات عظام ملا محمد کاظم خراسانی، محمد کاظم یزدی و شریعت اصفهانی کسب فیض نمود و با آیتالله سید عبدالهادی شیرازی همدرس بود.
* بازگشت به دیار
مرحوم نوقانی پس از کسب معارف دینی و طی مراتب روحانی و اخذ اجتهاد از آیتاللهالعظمی میرزا محمد تقی شیرازی، و نیز آیتالله شیخ عبدالله مازندرانی به زادگاه خود بازگشت و به تبلیغ و وعظ و تربیت طلاب پرداخت.
پس از گذشت چندی از حضور آیتالله نوقانی در مشهد، تولیت مدرسه علمیه نواب به او سپرده شد و تا چهل سال عهدهدار تربیت طلاب در این قطعه بهشتی بود، مرحوم آیتاللهالعظمی بروجردی در این خصوص تصریح کردهاند: طلاب مدرسه علمیه نواب مشهد که برای تکمیل تحصیلات خود به قم آمدهاند از نظر دروس سطح و ادبیات بر سایر محصلین برتری دارند.
*سجایای روحانی و اخلاقی
استاد محمد رضا حکیمی درباره زوایای اخلاقی و سجایای رفتاری این استاد فرزانه مینویسد، مرحوم نوقانی هیبتی ویژه داشت،در منزل هم اغلب لباسش پوشیده و عمامه بر سر و عبا بر دوش بود، تاکید میکردند، طلبهها تمیز و مرتب باشند به محیط تحصیل و طراوات و زیبایی آن اهمیت میدادو مبالغی را برای کاشت گلهای مدرسه نواب اختصاص میداد نظم و انضباط از ویژگیهای برجسته در حیات علمی ایشان به شمار میرفت.
*رشحات علمی
سه مقاله نوقانی، تعلیقی بر شرح نهجالبلاغه، تعلیقهای بر کفایةالاصول و چندین کتاب و رساله، بخشی از گنجینههای علمی است که از آن عالم فرزانه به یادگار مانده است.
*تحول در مدرسه علمیه نواب
آن مرحوم پس از کسب تولیت مدرسه علمیه نواب، انقلاب علمی در آن مدرسه بنیان نهاد و موفوقات مدرسه را که در دست دیگران بود و یا به فراموشی سپرده شده بود، باز پس گرفت و آنها را احیا کرد و در مصرف واقعی آن که تحصیل و تعلیم طلاب بود هزینه میکرد.
حضور در تحصن مسجد جامع گوهرشاد به عنوان اعتراض به کشف حجاب به همراه آقا حسین قمی، آقا سید یونس اردبیلی، و... گویای حضور این عالم فرهیخته در عرصههای سیاسی است، مبارزه با اندیشههای الحادی و انحرافات فرهنگی از ویژگیهای بار او به شمار می رود.
*شاعر سوخته دل
مرحوم میرزای نوقانی، طبعی روان و جانی سوخته و ذوقی عارف داشت در شعر خود «فقیر» تخلص میکرد و اشعار بسیاری درباره اهلبیت(ع) بویژه سیدالشهدا(ع) سروده است.
غزلیات او در توسل به حضرت حجت بن الحسن العسکری(عج) معروف است، بخشی از معروفین غزل او در این باره اینگونه است.
امروز خانه دل نور و ضیا ندارد
جایی که دوست نبود آنجا صفا ندارد
دزدان به کشور دل هر جا گرفته منزل
وان میر صدر محفل در خانه جا ندارد
یوسف که پیش حسنش خوبان بها ندارد
از کید و مکر اخوان قدر و بها ندارد
ای شاه ماهرویان وی قبله نکویان
دریاب عاجزی را که کو دست و پا ندارد
از ما خطا و لغزش از تست عفو بخشش
سلطان به زیر دستان جز این روا ندارد
تیر دعای ما را جز لطف تو هدف نیست
گر لطف مینمایی پیکان خطا ندارد
شاها فقیر کویت، سوزد در آرزویت
جز دیده به رویت چشم عطا ندارد
*حضور در جنت
آن عالم فرهیخته پس از سالیان بسیار و تهذیب نفس و روح و نیز تربیت شاگردان فاضل در 28 بهمن 1329 برابر دهم جمادیالاول 1370 ه.ق دعوت حق را لبیک گفت و روحش به دیار یار شتافت و در پایین پای مبارک حضرت رضا(ع) در دارالسعادة به خاک سپرده شد.
روحش قرین رحمت حق باد