آیت الله محفوظی در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه» به بیان خاطراتی از امام (ره) و انقلاب پرداخت.
* با توجه به اینکه حضرتعالی چندین سال در خدمت حضرت امام (ره) تلمّذ کرده اید؛ لطفاً از نحوه اولین آشنایی خود با ایشان بفرمایید.
بنده با آیت الله محمدی گیلانی و دو نفر دیگر از دوستان به قم آمده بودیم؛ بار اول حضرت امام (ره) را هنگام ورود به مدرسه فیضیه برای نماز مرحوم آیتالله العظمی خوانساری دیدیم.
البته امام (ره) در نماز مرحوم آیت الله العظمی اراکی (ره) نیز حاضر می شدند و برخی اوقات اگر آنها نمی آمدند، امام (ره) نماز را اقامه می کرد..
* این دیدار در چه سالی بود؟.
سال های 28-1327 این دیدار اتفاق افتاد. وقتی که دروس سطح عالی به اتمام رسید در درس خارج ایشان شرکت کردیم. نبوغ علمی و تدریس قوی امام (ره) در آن زمان نیز مشهور و معروف بود؛ ایشان عصرها، خارج اصول را در مسجد سلماسی و صبح ها نیز خارج فقه را در مسجد محمدیه نزدیک حرم تدریس می کردند.
مادامی که امام (ره) در قم بوده و تدریس داشتند به درس ایشان میرفتم و این امر تا بحث «اجتهاد و تقلید» ادامه داشت که در چنین زمانی امام (ره) از سوی رژیم طاغوت دستگیر شدند.
* آیا ارتباط شما با امام منحصر به شرکت در درس بود؟
نه! این ارتباط مختص استاد و شاگردی نبود و به خانه ایشان نیز می رفتیم. وقتی امام (ره) را دیدم خیلی به ایشان علاقه مند شدم. درس خارج امام (ره) به اتفاق دوستان از جمله آیت الله محمدی گیلانی شرکت میکردیم.
* چه زمانی مباحث انقلاب به شکل منسجم مطرح شد؟.
زمانی که انجمن های ایالتی و ولایتی از سوی رژیم مطرح شد، امام (ره) اعلامیه داده و این وضعیت، حرکت انقلابی به خود داد. شاید دیگران این گونه نبودند که اعلامیه و اطلاعیه دهند، اما حضرت امام (ره) در این مسائل کوتاه نمی آمدند و سخنرانی های تندی می کردند.
به یاد دارم مردم زیادی در منزل امام (ره) آمده بودند و به سخنرانی ایشان علیه رژیم گوش فرا می دادند؛ حتی در مدرسه فیضیه سخنرانی آتشینی کرده و به خاطر همین مسأله گرفتاری هایی برای ایشان به وجود آمد؛ اما امام (ره) ترس و واهمه ای از برخورد رژیم نداشت؛ ایشان در مسجد اعظم گفتند: والله در طول عمرم از احدی غیر از خدا نترسیدهام. کاری نکنید که شما را از ایران بیرون کنند!.
وقتی مردم چنین شجاعتی را از امام (ره) دیدند از شهرهای اطراف مخصوصاً تهران و اصفهان به قم می آمدند تا پای صحبت های ایشان بنشینند.
امام (ره) در ابتدای راه، تنها شخصیتی بود که در مقابل رژیم طاغوت مقاومت می کرد و در این مسیر هیچ ترس و خوفی به خود راه نداد.
* نحوه حمایت علماء و جامعه مدرسین از امام (ره) چگونه بود؟.
علماء و جامعه مدرسین قم که افراد فرهیخته ای عضو آن بوده و هستند، حضوری گسترده در حمایت از امام (ره) و به ثمر نشستن انقلاب داشت آمار روحانیانی که از سوی رژیم دستگیر و روانه زندان شدند، گواه این مطلب می باشد؛ زمانی که امام (ره) از سوی رژیم طاغوت دستگیر شد، علماء در حمایت از حضرت امام (ره) به تهران مهاجرت کردند. در واقع اکثریت اعضاء جامعه مدرسین با حضرت امام (ره) همراه بوده و از ایشان حمایت می کردند.
* دستاوردهای انقلاب اسلامی ایران برای مردم چه بود؟.
انقلاب اسلامی، انقلابی بود که مردم را از ظلم، زورگویی، وابستگی به خارج، سرسپردگی مسئولان به غرب رها ساخته و به استقلال و آزادی رسانید. رژیم طاغوت کوچک ترین لوازم مورد نیاز را که می توانست در داخل تولید شود، از خارج وارد می کرد، اما به برکت انقلاب اسلامی، کشور توانست در خیلی از اقلام مورد نیاز به خودکفایی برسد.
* نقش حوزه و روحانیت در انقلاب چگونه بود؟.
جایگاه جامعه مدرسین در نزد حوزویان و مردم شریف ایران از ویژگی خاصی برخوردار بوده و اگر اطلاعیه ای از سوی جامعه مدرسین صادر می شد، مورد حمایت حوزه و مردم قرار میگرفت و به أحسن وجه از امام (ره) حمایت می کردند؛ حتی منزل برخی از علماء مانند آیت الله العظمی گلپایگانی (ره)، آیت الله میلانی (ره) و... محل حمایت از امام (ره) بوده و این بزرگان علماء، شخصیت ها و مردم را در حمایت از امام (ره) تشویق می کردند.
* برای حفظ نظام اسلامی از آسیب ها، روحانیت چه وظیفه ای دارد؟.
جامعه روحانیت در به ثمر نشستن انقلاب و ادامۀ حیات آن نقش برجسته ای را ایفا کرده و برای حفظ آن نیز وظیفۀ سنگینی را عهده دار است؛ این امکان وجود دارد که هر انقلابی دارای کاستی هایی باشد ولی اصل انقلاب، انقلابی اسلامی بوده و باید در مسیر پیاده سازی احکام الهی گام بردارد به طوری که بتوان منویّات امام راحل که همان اسلام اصیل است، پیاده شده و این انقلاب جهانی شود.
روحانیت همانگونه که در به ثمر نشستن انقلاب فعال بود و حضوری مستمر داشت باید در حفظ آن نیز کوشا باشد و هر جا که احساس کرد آسیبی به انقلاب وارد می شود، با تمام قوا به میدان ورود کند.
ما به اتفاق طلاب دیگر اعلامیه های امام (ره) را در همه جا پخش می کردیم؛ البته این کار در صورت افشا شدن گرفتاری زیادی را به همراه داشت؛ اما با این همه طلاب زیادی بودند که اعلامیه های امام (ره) را پخش می کردند. حضرت امام (ره) می فرمود: کاری بکنید که گرفتار نشوید.
به یادم دارم بنده به همراه آیت الله محمدی گیلانی اطلاعیه ها را در جای کفشی می گذاشتیم تا به دست مردم برسد؛ هر دسته ای از طلاب موظف بودند به طریقی اعلامیه ها را توزیع کرده و حتی افرادی که می خواستند از کشور خارج شوند به آن ها می دادند تا با خود همراه ببرند.
* شما سالیان زیادی با آیت الله العظمی بهجت (ره) ارتباط داشته و نزدیک ترین فرد به ایشان بوده اید، آیا ایشان با امام (ره) ارتباط داشتند؟.
حضرت امام (ره) احترام خاصی برای آیت الله العظمی بهجت (ره) قائل بودند و در برخی مواقع ایشان پیام هایی را برای امام (ره) می دادند و خود امام (ره) نیز اشخاصی را به نزد آیت الله العظمی بهجت می فرستادن تا دعایی برای انقلاب داشته باشند.
* آیا شما شاهد بودید که دیداری بین امام (ره) و ایشان باشد؟.
ما همین قدر می دانیم که ایشان دیدار و پیام هایی داشته اند.
* مهم ترین دغدغه های کشور از دیدگاه آیت الله العظمی بهجت چه بوده است؟.
ایشان نسبت به اصل نظام حساسیت داشته و اعتقاد داشتند، باید نظام اسلامی پیاده شود و در معظم له معتقد بودند، باید احکام اسلامی پیاده شود.
* به نظر شما بهترین شیوه ارتباط روحانیت و نظام چگونه باید باشد؟.
مسئولین حوزه های علمیه ضمن داشتن ارتباط قوی با مسئولین نظام، باید از حیث اقتصادی وابسته به دولت نباشند و استقلال حوزه را مد نظر داشته باشند.
آخرین دیداری که اعضاء جامعه مدرسین با مرحوم آیت الله العظمی گلپایگانی (ره) داشتند، ایشان فرمود: توجه داشته باشید، استقلال حوزه حفظ شود.