به گزارش سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، این نوشتار از کتاب «سروش هدایت» به قلم حکیم متألّه آیت الله العظمی جوادی آملی، نمونه هایي از سُنّت و سيرت حضرت زهرا سلام الله علیها را ترسیم کرده تا مسلمانان با تطبیق درست و اجرای کامل آن در متن زندگی خود، شاهد کمرنگ شدن مشکلات امروزی کانون گرم خانواده ها باشند.
کاروان بشري محتاج رهبري راهنمايان الهي است که در اَمام(جلوی) قافلۀ انساني قرار گيرد و با درايت معصومانۀ خود، سالکان کوي حق را هدايت کند و چنين پيشواي معصومي غير از اهل بيت عصمت و طهارت نبوده و نيست، لذا حضرت فاطمه (عليهاالسلام) فرمود: خداوند پيروي ما اهل بيت عصمت (عليهمالسلام) را وسيلۀ برقراري نظم جامعه و استقرار نظام ملّت اسلامي و سبب امنيّت آنان از آسيب اختلاف قرار داد.
اختصاص روزی از سال به عنوان روز جهانی مادر، گامی مثبت در جهت ارج گذاری زحمات این قشر سرشار از عاطفه است که از هیچ نوع گذشت و فداکاری در رشد و شکوفایی فرزندانشان دریغ نمی کنند.
آن چه مسلّم است این که در قبال عشق، محبت و پاکی که مادر نثار فرزند خود می سازد، انسان از قدردانی عاجز و ناتوان است و بیتردید همین ناتوانیِ انسان در ارج نهادن به ارزش و مقام مادر بود که بهشت را زیر پای مادران قرار داد.
حضرت فاطمه(س) نيازی به غير ديدار خدا نداشت
قرآن کريم تمام ماسواي خدا را هالک دانسته و جاودانگي را مخصوص خداوند قرار مي دهد و اشتياق به موجود زوال پذير، مايۀ رنج لحظۀ هجران است، لذا حضرت فاطمه (عليهاالسلام) نيازي به غير ديدار خدا نداشت و همين شوق وافر و فراگير، او را از توجّه به غير خدا باز ميداشت. چنانکه فرمود: شَغَلَني عَنْ مسئلتِه لَذّةُ خِدمَتِهِ، لا حاجةَ لي غيرُ النّظرِ الي وجهِهِ الکريم.
انس با قرآن و شنيدن نواي دلپذير الهی زيباترين مظهر پرهیزکاری حضرت
دنيا جاي تحصيل کمال هاي علمي و عملي است تا رهتوشه سفر آخرت تهيّه گردد و بهترين زاد راه، پرهيزکاري می باشد و زيباترين مظاهر آن انس با قرآن و شنيدن نواي دلپذير الهي و نيز مشاهدۀ چهرۀ ملکوتي آورندۀ آن يعني رسول گرامي (صلي الله عليه و آله و سلم)، و همچنين رفع نياز مُستمندان است، لذا حضرت صديقۀ کبری (عليهاالسلام) چنين فرمود: حُبِّبَ اليَّ من دنياکم ثلاث؛ تَلاوةُ کتابِ الله و النّظرُ في وجهِ رسولِ اللّه (صلي الله عليه و آله و سلم) و الإنفاقُ في سبيل اللّه.
فاطمۀ زهرا (عليهاالسلام) دلباختۀ تکلّم با خداوند
هيچ وسيله اي نمي تواند، مشتاقِ مناجات با خداوند را به خوبي سرگرم کند و فاطمۀ زهرا (عليهاالسلام) نيز دلباختۀ تکلّم با خداوند بوده و بهترين جلوۀ آن در نماز ظهور مي کند، لذا آن حضرت در اولين شب زندگي مشترک با حضرت علي (عليهالسلام) پيشنهاد نماز را مطرح نموده و چنين گفتند: من دربارۀ خودم و پايان عمرم انديشيدم. تو را به خدا سوگند مي دهم تا به نماز برخيزي و بايستي و خداوند را در اين شب عبادت کنيم؛ فأُنشدُک اللّه! اَن قُمتَ الي الصّلاةِ، فنَعبدَ اللّهَ تعالي في هذهِ الليلة.
ایثار حضرت در حال گرسنگی خود و فرزندان
قرآن کريم ايثار را مايۀ محبوبيّت الهي مي داند و از ايثارگران ستايش مي کند، فاطمه زهرا (عليهاالسلام) نيز در حال گرسنگيِ خود و فرزندان، نان خويش را به ديگران مي بخشد و در اين باره چنين مي فرمايد: ما عِندَنا إلاّ قُوتُ الصبية و لکنَنا نُؤثِرُ به ضيفنا؛ يعني نزد ما جز غذاي کودکان نيست، ليکن ما مهمانان را ترجيح مي دهيم.
استدلال حضرت در مجامع عمومی در پرتو عفاف و حجاب
حضور حضرت فاطمه (عليهاالسلام) در صحنۀ سياست و حمايت از رهبري و استدلال در مجامع عمومي در پرتو عفاف و حجاب، دو پيام الهي و انساني را به همراه دارد؛ يکي عدم احتجاب زن از حقوق اجتماعي و ديگري لزوم محجوب بودن زن از نامحرم. انتظار مي رود خداوند ولايت آن حضرت را عيدي ولادت آن ملکۀ عفاف قرار دهد.
حضرت فاطمه(س) باطن ليلة القدر
حضرت فاطمه که از منظر برخي از معصومان(عليهمالسلام) باطن ليلة القدر است، بيانگر روند تکاملي اسلام و جهش تصاعدي حاملان راستين قرآن و عترت (عليهمالسلام) است، زيرا مُلک سليمان با همۀ احتشام بر بال «غدوّها شهرٌ و رَواحُها شهرٌ» مستقر بود، لذا سرعت آن محدود بود؛ ليکن ملکوت حضرت ختمي مرتبت (صلي الله عليه و آله و سلم) بر شهبالِ «ليلة القدر خير من ألف شهرٍ» استوار است، لذا جهش آن طوری است که مي توان يک شَبه ره صد ساله را پيمود و پيمانه اين پيمودن به دست هم پيمانان ولايت فاطمي است که در صدد ادراک ليلة القدر هستند وگرنه براي ليلة القبري ها چنين سيري ميسور نيست.
اگر مرکب رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) هنگام معراج بُراق بود که هر قدم او به شعاع ديد بود؛ خُطاهُ مدّ بصره، مَطِيّه رهوار امّت هنگام عروج نسبي نماز است که عمود دين مي باشد و با اقامه صحيح آن مي شود، ظاهر و باطن ليلةالقدر را به قدر هستي خويش ادراک کرد و از آن سکوي پرواز، استعانت جست و طبق ظرفيت ظريف و طريف روح مجرّد، طرفه فاطمي را زيارت نمود.
اگر انسان کاملي، خود باطن ليلة القدر باشد، تمام گام هاي استوار او چنان است، هر لحظه راه هزار ماهه مي رود. کدام چابک سواري به گَرد وي ميرسد تا به گِرد او طواف کند. مرکب توده دوستان بانوي آفتاب چوبين است و اسب چوبين، چون پاي چوبين استدلاليون بي تمکين است، ليکن «کَرَم دوده طاها و ياسين بکند کار خويش»، زيرا خود آن بانو در خطبه فدکيّه، خاندان عصمت را که به تجمّل مي نشينند و به جلالت مي روند، «وسيلۀ» معرفي کرد و چنين فرمود: «...فَاحْمَدُوا الله الذي بنوره و عظمته ابتغي من في السموات و من في الارض اليه الوسيلة فَنَحْنُ وسِيْلَتُه في خلقه و نحن آل رسوله و نحن حجّة غيبه و ورثة انبيائه».
آن حضرت هرگز در راه کسب معرفت تسامح و تساهل نورزيد
حضرت فاطمۀ چونان معصومان (عليهمالسلام) ديگر، در متن صراط مستقيم بوده و هرگز در معرفت آنکه از مو باريکتر است، اشتباه نکرده است و در پيمودن آنکه از لبه تيز تيغ و شمشير برندهتر است، تسامح و تساهل نورزيده است؛ بنابراين همانند قرآن مُمثَّل است که از تطاول تحريف به زياده يا نقصان مصون مانده است.
حضرت فاطمه سلام الله علیها با سيرۀ رائج و سنّت معصومانه دارج خود اسوه همگان بوده و هست، ليکن در رفتارهاي خاص خويش قدوه صنف مخصوص است؛ مثلاً در سير دروني و ذکر، اسوه عارفان شاهد و در انديشه و فکر ذهني، قدوه حکيمان و متکلمان و فقيهان و صاحبان فنون ديگر است. تحليل خطبه معروف آن حضرت، سند صلاحيّت اِئتساي خردمندان علوم عقلي و نقلي به آن ذات قدسي است.