جبار آذین، کارشناس و مدرس سینما در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، درباره رویکرد جدید حوزههای علمیه به سینما چنین توضیح داد: خوشبختانه در سالهای اخیر نگاه به سینما از طریق روحانیت شکل جدی به خود گرفته، اتفاقی که نشان میدهد آنها به اهمیت این رسانه پی برده و میدانند در جهان امروز این هنر، ابزاری شده تا کشورهای غربی سیاستهای خود را به دیگران دیکته کنند. مشارکت روحانیون در سینما را هم من به خوبی مشاهده کردهام، چون در برخی از کلاسهایم به روحانیون سینما درس میدهم.
*استقبال طلاب جوان از هنر هفتم
وی افزود: نکته جالب اینجاست، روحانیونی جوانی که در کلاسهای سینمای من حضور دارند، بسیار دقیق و آگاه در حوزه سینما هستند، حتی در حوزه تاریخ سینمای جهان میبینیم آنها اطلاعاتی دارند که شاید خیلی از علاقه مندان تخصصی سینما از آن بی بهره باشند. درضمن نگاه آنان به سینما تنها به بحث نقد و کارشناسی خلاصه نمیشود، بلکه در بحث ساخت و نگارش فیلمنامه هم آنان علاقه بسیاری برای یادگیری از خود نشان میدهند، هرچند باید یک نکته را هم اذعان کرد، چند سال پیش که تازه بحث ورود روحانیون به سینما مطرح شده بود، فکر میکردم این جریانی مقطعی است و به زودی فراموش خواهد شد، اما امروز میبینیم این علاقه با شدت قبلی خود همچنان ادامه دارد.
*حضور روحانیون فقط علاقه نیست
این کارشناس سینما ادامه داد: حضور روحانیون در سینما تنها علاقه نیست، بلکه میتواند ثمرات بسیار خوبی برای سینما در پی داشته باشد، چون نظارت آن ها این امکان را میدهد تا کارهایی که در آن ها امکان تحریف در مسائل دینی باشد، اجازه رشد و نمو را پیدا نکند. این اتفاق را میتوان درباره برخی فیلمهایی سینمایی که در این چند سال اخیر از سوی روحانیت با آن ها برخورد شده به خوبی مشاهده کرد.
*حوزه برای سینما فرصت است
وی به سینماگران توصیه کرد: اکثر سینماگران کشورمان هنرمندان متعهدی هستند که از ارتباط سینما با روحانیت با آغوشی باز استقبال میکنند. در این میان ممکن است بخش محدودی نیز وجود داشته باشد که تصور کنند حیطه فعالیتشان در حال کم شدن است، در صورتی که میتوان به آن ها نشان داد ارتباط دوسویه و نزدیک روحانیت و سینما تا چه حد میتواند برای هنر این مرز و بوم تبعات مثبتی را همراه داشته باشد.
آذین در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: نگاه به مضوعات ارزشی تنها یک بخش از رسالت روحانیون در سینما است، چون آنها باید در زمینه فیلمهای دینی و قرآنی برای سینماگران چراغ راه باشند. این مسئله به صورت تئوری باید در قالب فیلمنامه ها تبیین شود. این اقدام باعث خواهد شد تا در کارهایی که پیامشان موضوعات دینی است شاخصههای تکراری را شاهد نباشیم.
*سرمایه گذاری واتیکان در سینما
وی در بخش دیگری از این گفتوگو به موضوع سرمایه گذاری در ساخت فیلمهای سینمایی اشاره کرد و گفت: واتیکان سالها است که بودجه عظیمی را صرف تولید و ساخت فیلمهای سینمایی میکند، حتی در بحث پخش فیلم، از سالنهایی که در سراسر جهان در اختیار دارند، بهره میبرند. برای همین معتقدم حوزه علمیه هم باید در بحث تولیدات سینمایی مشارکت داشته باشند.
این منتقد سینما متذکر شد: مشارکت حوزهها در بحث تولید نباید محدود به فیلمهای تلویزیونی و کم خرج شود، چون این نوع سرمایه گذاری نتیجه دلخواه را در پی نخواهد داشت، اما اگر بتوان بودجه را برای تولید کارهای خوب و عظیم در اختیار فیلم سازان قرار داد، آن گاه فیلمهایی در سینما خلق میشود که پیامهای اسلامی، مهمترین شاخصه آنها خواهد بود.
آذین درباره حضور طلبههای خواهر در سینما هم گفت: مشارکت حوزه در سینما تنها به روحانیون مرد محدود نمیشود، بلکه طلبههای زن نیز قادرند نقش تبلیغی خوبی را در سینما داشته باشند. برای نمونه، چند سال پیش فیلمی با عنوان «گهوارهای برای مادر» تولید شد که در آن به زندگی یک طلبه زن پرداخته بود. در این کار نشان داده میشد که یک طلبه خواهر تا چه حد میتواند حضوری فعال در جامعه پیرامون خود داشته باشد. این کار تنها یک فیلم بود که نباید روند ساختشان متوقف شود. برای همین هم طلبههای زن قادرند با رهنمودهای خود موضوعات جدیدی را در اختیار سینماگران و فیلمنامهنویسان قرار دهند تا کارهای مشابه آن چه نام برده شد، خلق شود.
وی یادآور شد: ورود طلبههای خواهر در سینما میتواند امتیار خوب دیگر به همراه داشته باشند، آن نیز بهتر شدن وضعیت حجاب و پوششی است که برخی بازیگران زن در سینما دارند. برای همین اگر بانوان روحانی حوزههای علمیه بتوانند به سینماگران زن این نکته را تفهمیم کند که داشتن حجاب برتر و اسلامی تا چه حد قادر است موجب رشد معنوی و کیفی آن ها شود، مسلما وضعیت بسیار مطلوبتر خواهد شد.
*نقد حوزه به رشد سینما کمک میکند
آذین در انتها درباره نقد حوزههای علیمه از برخی فیلمهای سینمایی گفت: به عقیده من نقد همیشه به رشد سینما کمک میکند، به ویژه نقدی که از طرف مراکزی دینی صورت گیرد، مسلماً خیر سینما را در پی خواهد داشت، البته این امر نیز تنها به داخل کشور خلاصه نمیشود، بلکه در کشورهای دیگر هم برخی مواقع مراکز دینی نسبت به یک فیلم عکسالعمل نشان میدهند، پس نباید اگر نقدی صورت گرفت، آن را بر پایه نگاه خصمانه برداشت کرد، بلکه میبایست با دقت به آن نظر کرده وآموزههای آن را استخراج کرد.