آیه:

خداوند متعال در قرآن می فرماید:

لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى نجم/39

 براى انسان جز حاصل تلاش او نيست.

آینه:

حکایت؛ شیخ حسن بحرانی با آن همه علم و فضلی که داشت برای گذران زندگی خود و خانواده‏اش در مزرعه کوچک خود کار می‏کرد.

 شیخ احمد بن صالح نقل می کند چند مسئله از جانب علمای اصفهان به وسیله حاکم بحرین که منصوب از طرف دولت ایران بود برای علمای بحرین فرستاده شده بود تا جواب آن را بدهند.

 برای مرحوم شیخ حسن بحرانی هم مسائلی فرستاده شده بود، قاصد برای رساندن مسائل و گرفتن جواب به دهستان رفت که قریه‏ای کوچک و مردمی فقیر دارد و با دلو از چاه آب کشیده و باغات اندک خود را آبیاری می‏کنند، در آنجا سراغ شیخ را گرفت، او را به قاصد نشان دادند، قاصد مردی را دید ضعیف الجثه که با دلو برای مرزعه کوچک خود آب می‏کشد، گمان کرد او را مسخره کرده‏اند، خشمگین شد و آنهایی را که شیخ را به او نشان دادند تنبیه کرد. شیخ ماجرارا دانست و کسی را نزد او فرستاد و به او فهماند شیخ حسن بحرانی خود اوست. آنگاه دختر بچه خود را که به او کمک می‏کرد فرستاد قلم ودوات آورد و بدون مراجعه به کتابی جواب مسائل را نوشت و مرد قاصد که ابهت و جلالت علمای ایران را دیده بود از دیدن آن منظره که یک شخص با این علم و فضیلت اینچنین بی آلایش و ساده به کشاورزی هم مشغول است، بسیار متعجب شد.1

ز کوشش ، به هر چیز خواهی رسید                                 به هر چیز خواهی کماهی رسید2

1. با اقتباس و ویراست از کتاب  مردان علم در دنیای عمل
2. ملک الشعرای بهار