به گزارش خبرگزاری «حوزه»در منابع اسلامى، شادى و سرور، مورد ستايش قرار گرفته و غم و اندوه، نكوهش شده است. در قرآن كريم تأكيد شده است كه اولياى الهى، ترس و اندوهى ندارند:
«أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُونَ. آگاه باشيد كه به يقين، اولياى خدا نه ترسى دارند و نه غمگين مى شوند».
شادى، يكى از ويژگىهاى زندگى بهشتى است. از منظر قرآن و روايات اهل بيت عليهم السلام بهشت برين، سرشار از شادمانى و خالى از اندوه است:
«وَ لَقَّاهُمْ نَضْرَةً وَ سُرُوراً. و آنان را با خوشى و شادمانى روبهرو خواهد ساخت».
«وُجُوهٌ يَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ* ضاحِكَةٌ مُسْتَبْشِرَةٌ». و اهل بهشت، دلهايى شاد، چهره هايى گشاده و لبانى خندان دارند:
در روايتى از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله آمده كه مى فرمايد:
لا خَيرَ ... فِى الوَطَنِ إلّامَعَ الأَمنِ وَالسُّرورِ. جز با امنيت و شادى، خيرى در [زندگى] در وطن نيست.
بر پايه اين روايت، در كشورى كه امنيت و شادى نيست، خيرى هم وجود ندارد. به دليل نقش و اهميتى كه شادى در زندگى انسان دارد، پيشوايان اسلام، رهنمود های بسيار سودمندى را در زمينه عوامل شادىآفرين، موانع شاد زيستن، و همچنين پيامدها و بركات شاد كردن ديگران بيان كردهاند.
در مقابل، روايات اسلامى نسبت به خطرهايى كه از ناحيه غم و اندوه، جسم و جان انسان را تهديد مى كنند، هشدار داده اند و راههاى درمان اين بيمارى و ريشه كن كردن آن را از زندگى ارائه نموده اند.
*شادى روا و ناروا
بايد توجّه داشت كه آنچه در فرهنگ عموم مردم شادى ناميده مىشود، به طور مطلق، مورد تأييد اسلام نيست.
در بررسى متون اسلامى در زمينه شادى، به دو نوع شادى برخورد مى كنيم:
* شادى روا و پايدار، يا شادى مثبت.
* شادى ناروا و ناپايدار، يا شادى منفى.
اين تقسيم بندى، نكته بسيار مهمى است كه مبناى اسلام را در ارزشگذارى بر شادى ها، از مبانىِ ديگر مكاتب و ديدگاه هايى كه بر پايه ارزيابىهاى مادّى به اين موضوع پرداخته اند، جدا مى سازد.
از ديدگاه اسلام، انواع شادى هايى كه مزاحم و مانع شادى پايدار انسان نباشند، شادىِ مثبت و روايند؛ امّا شادىهاىِ مزاحمِ شادى پايدار، ناروا و منفى اند. قرآن كريم در تبيين علّت اين كه چرا دشمنان مستكبر انبياى الهى و كتب آسمانى، در آخرت، گرفتار عذاب هاى وحشتناك دوزخ مىشوند، مى فرمايد:
«ذلِكُمْ بِما كُنْتُمْ تَفْرَحُونَ فِي الْأَرْضِ بِغَيْرِ الْحَقِّ وَ بِما كُنْتُمْ تَمْرَحُونَ.
اين عذابها به سبب آن است كه در زمين، به ناروا، شادى و سرمستى مىكرديد».
اين آيه، به روشنى نشان مىدهد كه شادىهاى زندگى، دو دسته اند:
دسته اوّل: شادىهايى كه زيانبار و مزاحم شادىهاى پايدار انسان نيستند،برخوردارى از اين شادىهاى روا، حقّ همه انسانهاست.
دسته دوم: شادىهاى زيانبار و مزاحم شادىهاى پايدار. اين گونه شادىها، باطل و ناروا هستند.
بنا بر اين، مخالفت اسلام با برخى شادىها و اعمال محدوديت هايى در اين زمينه، به دليل مخالفت با شاد زيستن مردم نيست؛ بلكه به دليل تأمين و تضمين شادىِ پايدار آينده است. هر جا كه اسلامْ مخالفت كرده و يا محدوديتى ايجاد نموده، به خاطر زيان هايى است كه در پى دارد و كاميابى و شادىِ پايدار آينده را به مخاطره مىاندازد.
منبع :الگوی شادی ازنگاه قرآن وحدیث. آیت الله ری شهری