به گزارش خبرگزاری«حوزه»، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های امام راحل صدور اسلام ناب محمدی و اسلام اصیل به جهان و به خصوص کشورهای منطقه بود. در سال‌های گذشته نیز که دشمنان اسلام به کمک امپراطوری رسانه‌ای خود و با همراهی برخی کشورهای مرتجع منطقه بیش از پیش کمر همت برای صدمه زدن به اسلام ناب محمدی و مکتب اهل‌بیت(ع) بسته‌اند، وظیفه حوزه‌های علمیه و مسئولان نظام بیش از گذشته است تا تمام توان خود را برای دستیابی به اهداف امام راحل و صدور دستاوردهای انقلاب به‌کارگیرند.
دفاتر مراجع عظام تقلید همواره یکی از مهم‌ترین پایگاه‌های انقلاب بوده و فعالیت‌های گسترده‌ای چه در داخل کشور و فراتر از مرزهای ایران اسلامی انجام داده‌اند تا بتوانند مکتب اهل‌بیت(ع) را زنده نگه دارند.
برای آشنایی با فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی در مناطق آسیب‌پذیر و خارج از کشور برخی دفاتر مراجع تقلید با حجت الاسلام و المسلمین حبیبی تبار مسئول بخش فرهنگی و بین‌الملل دفتر آیت‌الله‌العظمی صافی گلپایگانی، مسئول بخش مناطق محروم و امور بین‌الملل دفتر آیت‌الله‌العظمی مکارم شیرازی و مسئول امور بین‌الملل، مرکز تخصصی کلام و نیز بخش فرهنگی دفتر مرحوم آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی گفتگویی را انجام داده‌ایم تا با بخشی از فعالیت‌های گسترده‌ای که مراجع تقلید انجام می‌دهند آشنا شویم.
در ابتدا در مورد انگیزه و دلایلی که موجب شده است دفاتر مراجع حضور فعالی در ارائه خدمات فرهنگی در مناطق مختلف داخل و خارج کشور داشته باشند بفرمایید؟
امام رضا (ع) در روایتی فرمودند: «َإِنَّ النَّاسَ لَوْ عَلِمُوا مَحَاسِنَ كَلَامِنَا لَاتَّبَعُونَا؛ اگر مردم به زیبایی‌های سخنان ما آگاه شوند قطعاً از ما پیروی خواهند کرد.»
هنر ما باید این باشد بتوانیم زیبایی کلام ائمه اطهار(ع) که با فترت سالم انسان‌ها تناسب دارد را تبیین کنیم و اگر چنین کنیم قطعاً همه دل‌های پاک به فرهنگ علوی و اهل‌بیت(ع) گرایش پیدا می‌کند.
امام امت بعد از اینکه بزرگ‌ترین معجزه قرن در دنیا را پدید آوردند و آن هم انقلاب اسلامی ایران بود در نظر داشتند این انقلاب صادر شود. برخی تصور می‌کردند صدور انقلاب به معنای صدور افراد نظامی به خارج از کشور با سلاح و امثال اینها بود درحالی‌که مراد ایشان صدور فرهنگ انقلاب و تبیین ارزش‌های آن بود.
امام خمینی(ره) در نظر داشتند برای همه دنیا تبیین شود انقلاب ما ظلم‌ستیز و حامی محرومان و آزاد اندیشان است و واقعاً به دنبال حقوق بشر و آزادی اندیشه است، برخلاف کشورها غربی که به ظاهر دم از دموکراسی در جوامع بین‌المللی می‌زنند و ادعای حقوق بشر دارند، درحالی‌که ادعای آنها کاملاً دروغ است و تحت نام حقوق بشر، حقوق دیگران را زیر پا می‌گذرانند و جز خودشان بشری را نمی‌شناسند.
در راستای تحقق منویات بنیان‌گذار انقلاب اسلامی و همچنین به دنبال تحقق منویات مقام معظم رهبری، حوزه‌های علمیه و مراجع عظام تقلید فعالیت‌های بسیار گسترده دینی و فرهنگی در داخل و خارج از کشور انجام داده‌اند.
حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی اهتمام ویژه‌ای به امر ولایت و امامت و نشر فرهنگ اهل‌بیت(ع) دارند و دغدغه ایشان برکسی پوشیده نیست و از 118 جلد اثری که نوشته‌اند 64 جلد در مورد امامت و مهدویت است و اهتمام ویژه‌ای به کارهای فرهنگی در داخل و خارج از کشور دارند.
ازجمله کارهایی که توسط حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی انجام شد، ساخت مسجد امام حسن عسکری(ع) است که به پایگاه مناسبی برای دروس و امتحانات حوزه و برگزاری مراسم‌های مذهبی شهر قم تبدیل شده است و مدرس‌هایی که در آن تعریف شده است تقریباً نیاز حوزه علمیه را از نظر مکان‌های تدریس مرتفع کرده است.
لطفاً در مورد خدمات فرهنگی مراجع در داخل کشور بیشتر توضیح دهید؟.
در داخل کشور مناطقی وجود دارند که نسبت به مناطق دیگر آسیب‌پذیرترند. این مناطق هم از نظر اقتصادی مشکل دارند و هم به دلیل نزدیکی به مرزها و دوری از مرکز حوزه علمیه، گاهی به شبهاتی مبتلا می‌شوند که نیاز است افراد آموزش دیده‌ای در این مناطق حضور داشته باشند که این شبهات را رصد کرده و پاسخ گویند.
نیاز است که در راستای رفع نیازمندی ساکنین محروم این مناطق تلاش‌هایی صورت گیرد و همچنین در خصوص مباحث فرهنگی چه سخت‌افزاری و چه نرم‌افزاری گام‌هایی برداشته شود. دفاتر مراجع علاوه بر فعالیت‌های علمی و آموزشی در حوزه‌های علمیه در این مناطق نیز فعالیت‌های گسترده‌ای انجام می‌دهند.
بخش فرهنگی دفتر حضرت آیت‌الله صافی گلپایگانی در چهار زمان تبلیغی محرم، صفر، ایام فاطمیه و ماه مبارک رمضان، افراد مستعد آموزش دیده را به مناطق آسیب پذیر اعزام می‌کنند تا به تبلیغ دین مبین اسلام بپردازند.
ساخت مدرسه علمیه، مسجد، کانون‌های فرهنگی و قرآنی، خانه عالم، ارسال کتاب و گاهی ارسال مواد غذایی و برخی نیازهای ضروری زندگی، از جمله فعالیت‌هایی است که دفتر آیت‌الله صافی گلپایگانی علاوه بر اعزام مبلغ در این مناطق انجام می‌دهد.
بخش فرهنگی دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی نیز فعالیت گسترده‌ای در مناطق محروم دارد. اعزام مبلغین کارآزموده و با انگیزه به این مناطق یکی از فعالیت‌های دفتر آیت الله مکارم شیرازی است. این افراد در میان مردم و مجالس مختلف حضور پیدا می‌کنند و مشکلات فکری و شبهات مردم را پاسخ می‌گویند و در کنار آن به ساخت مسجد، مدرسه علمیه، کانون‌های قرآن، حسینیه، خانه عالم و تکایا نیز می‌پردازند.
همچنین در دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی اقداماتی از جمله کمک به فقرای مناطق محروم، توزیع اقلام غذایی و موارد مورد نیاز زندگی و برگزاری مسابقات فرهنگی صورت می‌گیرد که توفیقات بسیار خوبی در ترویج فرهنگ اهل‌بیت(ع) به همراه داشته است.
با توجه به حضور اهل تسنن در مناطق مرزی چه اقداماتی در مورد مسائل تقریبی توسط دفاتر مراجع صورت می‌گیرد؟
در مناطق مرزی و برخی مناطقی که مراجع به فعالیت می‌پردازند برادران اهل تسنن نیز حضور دارند. دفاتر مراجع تمام تلاش خود را به کار بسته‌اند تا در این مناطق مسائل تقریبی مطرح شود و مسائل به‌گونه‌ای طرح شود که کوچک‌ترین تنشی در این مناطق به وجود نیاید و وحدت شیعه و سنی که هدف امام امت و رهبر معظم انقلاب بوده است و مراجع عظام تقلید هم به آن اهتمام دارند در این مناطق مورد توجه قرار گیرد.
برای انجام کارهای فرهنگی از جمله اعزام مبلغین نیاز بود افراد آموزش دیده به این مناطق اعزام شوند، ازاین‌رو موسسه فرق و مذاهب در دفتر آیت‌الله صافی و موسسه دارالاعلام در دفتر آیت الله مکارم شیرازی ایجاد شد که قدم‌های بسیار مثبتی را در آموزش مبلغین انجام دادند. همچنین از 13 سال پیش مركز تخصصي تربيت محقق مذاهب اسلامي توسط مرحوم آیت‌الله العظمی فاضل لنکرانی در قم تشکیل شد و هر سه مجموعه توفیقات بسیار خوبی را در تربیت مبلغین داشته‌اند.
*اعزام مبلغین به مناطق آسیب‌پذیر به عنوان یکی از کارهای مهم دفاتر مراجع شناخته می‌شود. لطفاً در مورد دیگر فعالیت‌های مهم مراجع در این مناطق بیشتر توضیح دهید.
یکی از اقدامات بسیار مهمی که در مناطق محروم و آسیب‌پذیر انجام می‌شود برگزاری مسابقات کتابخوانی در این مناطق است. با توجه به ضرورت‌هایی که در این مناطق وجود داشت موضوعات مهم انتخاب و در مورد آنها کتاب‌هایی منتشر و پخش می‌شود و جوایزی نیز برای این مسابقات در نظر گرفته می‌شود.
برای مثال در برهه‌ای که بحث حجاب مطرح بود و عده‌ای توجه به این موضوع را وظیفه دولتمردان و عده‌ای نیز آن را وظیفه حوزه‌های علمیه می‌دانستند، دفتر حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانی اقدام به انتشار بیش از 300 هزار جلد از کتاب پستمان حجاب کرد و عمدتاً در شهر تهران و برخی مراکز استان‌ها توزیع شد که نمونه‌ای از کارهای فرهنگی مراجع در مورد موضوع حجاب است.
همچنین کتاب وهابیت عامل تفرقه مسلمانان چندین بار در مناطق آسیب‌پذیر توزیع شده و به مسابقه گذاشته شده است و جوایزی هم در نظر گرفته شده است.
در مقطعی نیز کتاب وهابیت بر سر دوراهی توسط دفتر آیت الله مکارم و کتاب شبهات وهابیت توسط دفتر آیت الله صافی نیز در شمار بالا چاپ شد که موضوع مسابقه قرار گرفت.
در ماه‌های غیر تبلیغی چه فعالیت‌هایی در مناطق آسیب‌پذیر انجام می‌شود؟
پس از زمان‌های تبلیغی که مبلغین از مناطق مختلف بازمی‌گشتند، عده‌ای از آن سوی مرزها در این مناطق حاضر شده و به فعالیت علیه مکتب اهل‌بیت(ع) می‌پرداختند. ازجمله اقداماتی که برای مقابله با این پدیده صورت گرفته است اعزام گروه‌هایی تحت عنوان جماعت مبلغین بود که برای حضور 45 روزه در این مناطق اعزام می‌شدند تا این خلأ پر شود. این گروه‌ها که حداقل 45 روز در مناطق آسیب‌پذیر در منطقه می‌مانند به‌طور سیار روستا به روستا و خانه به خانه سر می‌زنند و به شبهات مردم پاسخ می‌دهند.
همچنین توسط دفتر حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی ملاهای محلی آموزش داده شده و کارگاه‌هایی برای آموزش معلمین آموزش‌وپرورش در نظر گرفته شد که بسیار مؤثر بود.
دفاتر مراجع برای بحث اسکان مستمر مبلغین در این مناطق چه اقداماتی انجام داده‌اند؟
یکی از مشکلات ما حضور روحانی مستقر در مناطق محروم و آسیب‌پذیر است و گاهی خانه عالم ساخته می‌شود، ولی روحانی نداشته‌ایم که در آنها ساکن شود.
از فعالیت‌هایی که دفاتر مراجع برای حل این مشکل انجام داده‌اند، تأسیس مدارس علمیه در این مناطق است، مانند مدارس علمیه‌ای که در شهرهای زهک و بزمان ساخته شده‌اند. در این مدارس طلاب بومی تربیت می‌شوند تا بتوانند نیازهای فرهنگی آن مناطق را پاسخ دهند به این دلیل که این افراد با منطقه آشنا بوده و بهتر می‌توانند در این مناطق بمانند.
البته یکی از دلایلی که موجب شده است طلاب و مبلغین در مناطق محروم نمی‌مانند قطع شهریه توسط مراجع تقلید است. مبلغینی که برای خدمت بیشتر در مناطقی که سنگرهای فرهنگی هستند، ساکن می‌شوند مشکلاتشان افزایش یافته و هزینه زندگی آنها نیز بیشتر می‌شود، ولی به محض اینکه از قم خارج می‌شوند شهریه آنها قطع می‌شود. البته دفتر آیت‌الله مکارم شیرازی نه‌تنها شهریه آنها را قطع نمی‌کند، بلکه شهریه روحانیون مستقر در این مناطق و طلاب این مناطق را دو برابر می‌کند و حتی برای موذنین در این مناطق و کسانی که به مساجد رسیدگی می‌کنند نیز شهریه در نظر می‌گیرد، اما عموم مراجع شهریه‌ها را قطع می‌کنند. کسانی که برای تبلیغ در این مناطق حاضر می‌شوند انگیزه الهی دارند و ما باید کاری کنیم که مشکلات آنها کمتر شود.
دفتر مراجع برای تبلیغ در خارج از کشور چه برنامه‌هایی داشته است؟
دفاتر مراجع علاوه بر فعالیت‌هایی که در داخل کشور دارند در خارج از کشور نیز فعالیت‌های گسترده‌ای نیز انجام می‌دهند که از آن جمله می‌توان به اعزام مبلغ به خارج از کشور و ترجمه برخی کتاب‌ها و چاپ آنها در خارج از کشور اشاره کرد.
ساخت مدارس علمیه، ایجاد مراکز فرهنگی و تقویت بنیه فرهنگی شیعیان در خارج از کشور از جمله منویات مراجع هستند که با نگاه تقریبی و وحدت بین مسلمانان و از بین بردن شبهات انجام می‌شود.
ازجمله کشورهایی که مورد حمایت مراجع تقلید عظام آیات عظام صافی گلپایگانی و مکارم شیرازی قرار دارد شبهه قاره هند است. مسلمانان کشور هند تا حدود 200 میلیون نفر برآورد می‌شوند و شیعیان مخلصی نیز در این کشور زندگی می‌کنند و مدارس علمیه بسیار خوبی در این کشور وجود دارد.
مسلمانان در این کشورها چه دیدی نسبت به جمهوری اسلامی ایران دارند؟
با مشاهده کشورهای دیگر درمی‌یابیم که انقلاب صادر شده است و حتی دلسوزی و حمایت آنها از انقلاب بیشتر از داخل کشور است به این دلیل که ما در کنار آب هستیم و قدر آن را نمی‌دانیم و آنها دور هستند و می‌دانند که چه نعمت بزرگی است. در این کشورها شاهد بودم که اسامی بزرگان و مسئولین انقلاب اسلامی را به عنوان نام فرزندانشان انتخاب می‌کنند.
برای آنکه ارتباط با شیعیان در این کشورها از بین نرود و آنها تقویت شوند طلاب جامعه المصطفی در ایام تبلیغی به کمک دفاتر مراجع به این مناطق اعزام می‌شوند و آنچه آموخته‌اند به شیعیان این مناطق منتقل و اسلام ناب را در برابر اسلام آمریکایی و انگلیسی ترویج می‌کنند. همچنین دفاتر مراجع کمک شهریه‌هایی را برای مدارس علمیه این مناطق در نظر می‌گیرند.
توافقنامه‌هایی برای تحصیلات تکمیلی در هند و دیگر کشورها صورت گرفته است. در لکنو مدرسه علمیه بسیار خوبی تحت سرپرستی حضرت آیت‌الله صافی دایر شده است و شهریه طلاب، تأمین اساتید و تجهیز کتابخانه توسط دفتر آیت‌الله صافی انجام می‌شود.
همچنین در لکنهو مدرسه علمیه بسیار خوبی توسط حضرت آیت‌الله مکارم شیرازی ساخته شده است که یک محل آموزشی مناسب و با امکانات به روز برای طلاب علوم دینی محسوب می‌شود.
تفاهم‌نامه‌ای نیز در بمبئی با برخی بزرگان این شهر برای کارهای کلامی و تحصیلات تکمیلی انجام‌شده است.
در کشور بنگلادش، هم مبلغین و هم طلاب کمک‌هایی را مستمراً از حضرت آیت‌الله صافی دریافت می‌کنند.
کتابخانه ممتازالعلما کتابخانه بسیار غنی‌ای در هند است که کتاب‌های بسیار گران‌سنگی در آن وجود دارد. با همت دفتر حضرت آیت الله صافی گلپایگانی بیش از چند هزار نسخه از این کتابخانه تصویربرداری شد و به کتابخانه آیت‌الله العظمی گلپایگانی و حوزه علمیه تقدیم شد.
یکی از کارهای بسیار خوبی که توسط دفاتر مراجع انجام شده است اعزام مبلغین با انگیزه برای تبلیغ در این کشورها است که آثار آن را در روز قدس شاهد هستیم.
هر کجا روز قدس در کشورهای همسایه باشید، احساس می‌کنید در ایران هستید و مسلمانان همه شعار مرگ بر آمریکا و اسرائیل سر می‌دهند چیزی نیست جز خدماتی که حوزه‌های علمیه و مراجع تقلید در این مناطق داشته‌اند.
دفاتر مراجع در انتشار و توزیع کتاب در کشورهای منطقه فعالیت گسترده‌ای دارند. ازجمله فعالیت‌های مراجع در این مورد می‌توان به انتشار کتاب‌هایی از آیت‌الله صافی گلپایگانی مانند منتخب الاثر که به زبان‌های انگلیسی، اردو و فرانسه ترجمه شده است، کتاب نوید امن و امان که به انگلیسی و اردو و کتاب پرتویی از عظمت امام حسین(ع) که به انگلیسی و پاسخ به شبهات مهدویت نیز که به انگلیسی ترجمه شده است اشاره کرد.
تفسیر المیزان نیز ازجمله کتاب‌هایی است که در جهان اسلام جایگاه بلندی دارد.
کتاب‌هایی که اشاره شد تنها تعدادی از کتاب‌های ارزنده‌ای است که توسط دفاتر مراجع ترجمه شده و در کشورهای اسلامی منتشر شده‌اند.
تجهیز کتابخانه، برگزاری مسابقات کتابخوانی، تقویت بنیه علمی حوزه‌های علمیه با اعزام استاد، پرداخت شهریه و ایجاد تحصیلات تکمیلی از دیگر اقدامات مراجع برای ترویج فرهنگ ناب اسلام در کشورهای اسلامی است.
انتهای پیام/313/30
