آنچه در پی می خوانید حاصل گفت وگوی خبرنگار خبرگزاری «حوزه» با آیت الله حسینی بوشهری است که این روزها پس از چهارده سال مدیریت اثرگذار در حوزه علمیه هم اکنون در قامت عضویت شورای عالی حوزه، در سنگر سیاست گذاری برای اعتلای دانشگاه بزرگ اهل بیت(ع) همچنان از هیچ کوششی دریغ نمی کند.
در سال های اخیر وضعیت حوزه علمیه از لحاظ کمی و کیفی در جذب طلاب و اساتید ، تا اندازه ای رو به رشد بوده؛ این رشد تنها مربوط به حوزه علمیه قم نیست و استان های دیگر نیز روند صعودی داشته اند.
*انتظار متفاوت جامعه از حوزه
نکته ای که حائز اهمیت است ، بعُد علمی، اخلاقی و پاسخ گویی حوزه، به نیازهای جامعه، نظام، دنیای معاصرو جهان است.
انتظارتی که از حوزه وجود دارد با گذشته متفاوت است، شاید در گذشته از طلبه فارغ التحصیل حوزه، اداره مسجد، مجلس، منبر و کرسی خطابه را می خواستند، اما امروز عرصه های مختلفی به روی طلاب باز شده وآن هم به برکت انقلاب شکوهمند اسلامی است.
نهادهای مختلف نظام اسلامی مانند آموزش و پرورش، مراکز دانشگاهی و سایر موسسات علمی، برای استفاده از توانایی علمی، اخلاقی و تربیتی طلاب آماده هستند که این امر به برکت پیروزی انقلاب اسلامی ایران حاصل شده است.
طلاب باید به درس خواندن جدی و منظم و همچنین تعمیق بخشیدن به آنچه می آموزند، بیندیشند، دانش لازم برای رویارویی های مختلف علمی داشته باشند؛ نقش اساتید حوزه در تربیت دانش آموختگان و در اختیار گذاشتن دانش لازم به طلاب سنگین تر است، چون طلاب، محققین و اساتید آینده حوزه هستند هر چه بهتر بتوانند از اساتید خود استفاده کنند، به همین ترتیب رشد و بالندگی آنها هم در آینده بیشتر خواهد بود.
* فضای مجازی محل تاخت و تاز دشمن است
وقتی از فضای مجازی و شبکه های اجتماعی در انتقال پیام به دورترین نقاط عالم استقبال می کنیم، باید از این فضا مراقبت هم داشته باشیم؛ آنچه به عنوان شبکه های اجتماعی و فضای مجازی در دسترس همگان است، تیغ دو لبه است، از یک طرف در اختیار دشمنان بشریت می باشد کسانی که تنها براساس منافع خود به هیچ کس رحم نمی کنند، و کرامت و معنویت هیچگاه برای آنها مطرح نیست.
حوزه علمیه باید برای مقابله با برنامه های دشمن که هر روز طرح جدیدی برای از بین بردن ارزش ها و معنویت دینی دارند، اقدام به اطلاع رسانی و روشنگریی به خصوص نسبت به نسل جوان نماید؛ حوزه باید به دانش روز مجهز باشد تا بتواند با جوانان ارتباط گیری کرده و فضای جامعه را سالم نگهدارد.
یکی از نکاتی که در بحث فضای مجازی نیاز به بررسی و دقت دارد، درست استفاده کردن از فضای مجازی است، در این رابطه نقش حوزویان پررنگ تر از همه است، یعنی باید متناسب با امکاناتی که در جامعه وجود دارد، تهدید را به فرصت تبدیل کنیم. ممکن است تلقی خاص داشته باشند که تلقی نادرستی هم نیست، یعنی شاید فضای مجازی قدرت تخریب هم داشته باشد، ولی فضای مجازی بهترین فرصت نیز می باشد، زیرا از آن می توان برای انتقال پیام و تبلیغ در کوتاه ترین زمان به دورترین مکان ها استفاده کرد.
اگر بتوانیم از بعُد ایجابی فضای مجازی، استفاده کنیم، دو اثر مهم ایجاد کردیم، اول اینکه نقش خود را ایفاء نموده و فایده دوم اینکه بخش قابل توجهی از برنامه های تخریبی دشمن را با برنامه و تبلیغ درست خنثی نموده ایم، بنابراین هر چه بیشتر خود را قوی و مجهز کنیم، می توانیم قدم های مؤثرتری برداریم و قطعاً موفقیت هم بیشتر خواهد بود.
*علم و اخلاق دو بال تأثیر گذاری
حوزه در بعُد علمی، اخلاقی و در پاسخ به شبهات نیز باید از وراستگی خوبی برخوردار باشد، چون مردم قبل از اینکه به گفتار روحانیون توجه نمایند، به عمل نگاه می کنند، اگر طلاب به اخلاق و تربیت آراسته باشند، قطعا اثر تبلیغی آنها در جامعه بیشتر از کسانی است که تنها از زبان و گفتار می خواهند برای تبلیغ بهره ببرند و قطعا خواهیم توانست فضای جامعه را تبدیل به مدینه فاضله کنیم.
*نقش جامعه مدرسین در اعتلای حوزه
جامعه مدرسین به اعتبار مجموعه ای که سابقه دیرینه ای در انقلاب اسلامی داشته، تلاش دارد، برای اجرای بهتر و هدف مند شدن برنامه ها در حوزه، به شورای عالی کمک کند، حتی در شکل گیری و پیدایش شورای عالی نقش مهمی داشته، در همین خصوص، درخواستی مبنی بر ضرورت تشکیل شورا به رهبر انقلاب و مراجع تقلید نوشته اند و این بزرگواران هم با درخواست مذکور موافقت و تأسیس آن را به جامعه مدرسین ابلاغ کرده اند.
بر اساس ارتباطی که جامعه مدرسین با علما و روحانیت سراسرکشور داشته و نیازهای فرهنگی که روحانیت به جامعه مدرسین منتقل می کنند، این نهاد می تواند مجموعه نیازها و خواسته ها را جمع بندی و برنامه ریزی نموده و سهم مهمی در حوزه علمیه قم و در رابطه با روحانیت داشته باشد.
*بایسته های استاد در آستانه شروع سال تحصیلی حوزه
استاد موفق کسی است دانش لازم برای انتقال معلومات به شاگرد را داشته باشد؛ همچنین کسی می تواند بر کرسی تدریس بنشیندکه شایستگی لازم در ابعاد مختلف اخلاقی و تربیتی را در خود ایجاد کند، چون نقش استاد در تاثیرگذاری و در انتقال خصوصیت اخلاقی به طلبه ها غیر قابل انکار است، زیرا شاگرد از استاد الگو می گیرد و هر مقدار استاد از لحاظ اخلاقی، معنوی، تربیتی، سیرو سلوک و رفتار در ترازِ استادِ متناسبِ حوزه عملیه باشد، به همان اندازه می تواند در الگو پذیری برای طلبه و شاگرد نیز موثر باشد، بنابراین نباید از دو بال علمی و اخلاقی که جزء نکات کلیدی برای استاد است، به راحتی گذشت.
*شاخصه های استاد
به روز بودن، درک شرایط زمان، داشتن اطلاعات لازم برای پاسخ گوی به سؤال های علمی طلبه، داشتن نگاه تیزبینانه به زمان و انقلابی بودن و... از دیگر ویژگی های یک استاد موفق است؛ در فضایی زندگی می کنیم که برآمده از انقلاب اسلامی، گذشت و فداکاری شهدا است؛ انقلاب اهداف مقدسی دارد، لذا اگر استاد به روالی بسنده کندکه اگر انقلاب هم نبود همان روال ادامه پیدا می کرد، این روند متناسب با فضای امروز جامعه نیست.
گفت و گو: قربان اسلامی نژاد
