به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه» در تهران، استاد علی‌اکبر رشاد،  امروز چهارشنبه 24شهریور، در درس اخلاق هفتگی حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران که در شبستان این حوزه و با حضور طلاب و اساتید برگزار شد، اظهار داشت: توصیه من به طلاب این است که جدول روزانه ای برای عملکرد خود داشته باشند تا در پایان هر روز، زندگی خود را مورد محاسبه قرار دهند و ببینند چگونه عمل کردند.

*طلاب به روز باشند

وی در ادامه با بیان این که طلبه خوب، طلبه ای است که در جمیع جهات رشد کند، گفت: یک طلبه علاوه بر تلاش برای ارتقای علمی، باید از نظر اخلاقی و تهذیبی، کسب آگاهی در مسائل سیاسی و ... نیز رشد کند؛ مثلا طلبه ای که از مسائل سیاسی اطلاع ندارد و نسبت به زمانه آگاه نیست، می تواند برای جامعه بسیار خسارت بار باشد؛ چرا که طلبه با اقشار دیگر فرق دارد؛ دیگران باید به فکر خودشان باشند و خود را نجات دهند و اگر دچار انحراف شدند یک نفر منحرف شده است، اما اگر طلبه ای دچار انحراف شود، یک نفر نیست؛ اگر یک عالم دینی بصیر، باهوش و دقیق نباشد و ذکاوت لازم را نداشته باشد، گاهی موجب گمراهی هزاران نفر دیگر می شود.

رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران، خود با بیان این که همواره باید برای دور شدن از رذائل اخلاقی و از سوی دیگر کسب فضائل اخلاقی، تلاش کنیم، افزود: با محاسبه عملکرد هر فرد توسط خودش و تعیین یک چارچوب برای تربیت اخلاقی، می توانیم خود را به نیکی ها و فضائل بیاراییم و از رذائل اخلاقی نیز دور شویم.

تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران با تأکید بر این که بسیاری از رذائل اخلاقی و بیماری های روحی انسان، از آفات لسان و چگونگی عملکرد زبان هر انسان، نشأت می گیرد، گفت: در روایات آمده است که گاهی یک رذیلت اخلاقی، رأس همه رذائل است؛ در برخی روایات غیبت را بزرگترین رذائل دانسته اند و در برخی دیگر روی موارد دیگر و البته در مورد فضیلت نیز وضع این گونه است.

*تاکید بر برنامه ریزی مدون در امور فردی و اجتماعی

استاد رشاد در ادامه سخنان خود با تأکید بر این که فکر می کنم اگر بخواهیم برنامه ای تنظیم کنیم که کامل و جامع باشد و همه عمر ما را پوشش دهد، کار سختی نیست، گفت: برای کسب فضیلت ها و دفع رذیلت ها، راه میانبر آن است که به سراغ عناصر کلیدی از فضائل و رذائل برویم؛ مثلا در رذائل همین بحث آفات لسان نکته بسیار مهمی است؛ در روایات مختلف خواندیم که پیامبر(ص) می گویند قول بدهید که زبان، شکم و شهوت را کنترل کنید و من هم بهشت را به شما وعده می دهم که این سخن نشان می دهد که این رذائل کلیدی است و با دفع آن ها می توان به رشد و تعالی رسید.

وی افزود: بیاییم رذائل کلیدی را شناسایی کنیم؛ روی آن ها تمرکز داشته باشیم و برطرف شان کنیم؛ مثل آفات لسان؛ واقعاً اگر همین زبان را کنترل و مهار کنیم، خواهیم دید که بسیاری از گناهان دیگر را نمی کنیم و بسیاری مشکلات حل می شود.

*اخلاص؛ اکسیر سعادت بخش

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با تاکید بر این که قطعاً با ترک رذائل کلیدی، بسیاری از رذائل دیگر نیز خود به خود دفع خواهند شد، ابراز داشت: از سوی دیگر فضائلی هم داریم که کلیدی است و در حکم اکسیر است؛ نمونه آن اخلاص در عمل است که مانند اکسیر عمل کرده و به هر چیزی بزنیم، طلا می شود.

وی با بیان این که اگر کسی واقعا خالصانه برای خدا زندگی کرد و نیتش در انجام کارها، کسب رضایت الهی و قرب به بارگاه خداوند باشد، چشمه های معرفت از قلب او به زبانش جریان پیدا می کند، گفت: قلب انسان حرم الله، پایگاه و پایتخت خداست و قطعاً با زندگی خالصانه، شاهد تجلی آن خواهیم بود؛ شرط آن این است که در قلب خود جز خدا را راه ندهیم که اگر غیر خدا، راه یابد، این قلب به اشغال غیر خدا در آمده است.

رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی افزود: اگر قلب خالص شد همه اعمال خالص می شود و آن وقت یک نفر می تواند ادعا کند که من در 24 ساعت شبانه روز جز عبادت کاری ندارم؛ یک موقع است که کسی می گوید می خوابم، چون خسته ام، اما یک وقت می گوییم، می خوابم که بتوانم 4 صبح برای شب زنده داری و استغفار به درگاه خدا بیدار شوم؛ در این صورت تمام ساعات خواب، برای فرد عبادت محسوب می شود.

استاد رشاد با بیان این که حقیقتاً اخلاص در عمل همه چیز را تبدیل به عبادت می کند، چون اکسیر عجیبی است، ادامه داد: البته عکس آن هم وجود دارد و این که عبادت بدون اخلاص، تبدیل به عذاب می شود؛ اگر فردی نماز شب بخواند و چراغ اتاق را روشن کند  تا خانه های کناری بفهمند  و یا  اذکار نماز را بلند بگوید تا دیگران   متوجه شوند؛ خداوند  به این  نماز شب خواندن ها، نه تنها پاداش نمی دهد، بلکه عذاب می کند و می گوید تو برای من شریک قرار دادی و نماز خواندی تا شخص دیگری ببیند؛ این کار شرک خفی است.

*راه میانبر رسیدن به خدا

رئیس شورای حوزه علمیه تهران اضافه کرد: بنابراین راه میانبر این است که  ابتدا رذائل  کلیدی را ترک کرده و از سوی دیگر فضائل کلیدی را ملتزم شویم؛ این کار سبب می شود که ترک رذیلت و از سوی دیگر التزام به فضیلت آسان شود؛ این کار، راه را هموار می کند.

تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران در ادامه سخنان خود با بیان این که انسان بسیاری از نعماتی که دارد را قدر نمی داند تا زمانی که آن ها را از دست دهد، گفت: به فرموده امام صادق(ع) دو نعمت جوانی و سلامتی، تا از دست نرود، قدر و منزلت آن به درستی دانسته نمی شود.

وی خطاب به طلاب گفت: تا از موهبت جوانی برخوردارید، ارزش و قدر آن را بدانید؛ شما در شرایط سنی هستید که می تواید شب تا صبح بیدار باشید بدون این که خستگی زیادی در طول روز بعد به شما وارد شود.

*ضرورت جدیت در تحصیل

استاد رشاد افزود: شما جوانان اگر برنامه ریزی خوبی داشته باشید، غیر از ساعات خواب، خوراک و نظافت و دیگر مسائل ضروری، حدوداً  12 تا 14 ساعت وقت خالی دارید که اگر از این فرصت برای مثال، در  جهت درس خواندن استفاده کنید، بعد از 10 سال و تا پایان کفایه، تقریبا قریب الاجتهاد خواهید شد، اما اگر کسی این طور درس نخواند، 10 سال بعد از آن هم نمی تواند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سخنی از امام علی(ع) در خصوص جوانان، گفت: امیرالمؤمنین امام علی(ع) می فرمایند «در بین جوان ها، بهترین جوان آن است که از نظر وقار، متانت، وزانت، و توجه به فرصت ها و غنیمت دانستن فرصت های زندگی، به پیرها شبیه است و مثل یک آدم پخته عمل می کند»؛ حقیقتا هم مردم از یک طلبه جوان 25 ساله توقع یک آدم پخته و با وزانت را دارند. امام علی(ع) در ادامه می فرمایند، «بدترین پیرهای شما هم آن ها هستند که خود را جوان می انگارند و با انجام رفتارهای سبک سرانه، رفتار می کنند و این ها بدترین پیرها هستند».

*طلاب قدر فرصت ها را بدانند

رئیس شورای حوزه علمیه تهران در پایان گفت: باید وقار و متانت طلبه، آن چنان باشد که حتی اگر در خیابان راه می رود و حتی لباس هم نداشته باشد، مردم بدانند که او یک طلبه حوزه علمیه است؛ نگاه طلبه خوب، حُجب و حرکاتش وقار و متانت دارد؛ البته این سخنان بدان معنی نیست که نباید به سراغ تفریح رفت، بلکه منظور قدر دانستن فرصت جوانی است.

۲۹/۳۱۳