به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، استاد علی اکبر رشاد، پیش از ظهر امروز در پنجمین اجلاسیه مسئولین مدارس علمیه تهران که در محل مجتمع ولایت شهر مشهد در حال برگزاری است، با بیان این که اجلاسیه مسئولان، رکن رکین حوزه‌های علمیه تهران قلمداد می‌شود، اظهار داشت: برای این که مصوبات جلسه به خوبی پیگیری و اجرایی شود نیاز به دبیرخانه‌ای می‌باشد که درباره این امور تدبیر کند و بر همین اساس در اجلاسیه قبلی جناب حجت‌الاسلام علیرضا پناهیان به عنوان دبیر جلسه انتخاب شد تا مدیریت جلسات را بر عهده داشته باشند و در کنار این باید یک شورای کارشناسی هم که قهراً اعضایش از جمع حاضر خواهد بود، تشکیل شود و در روند پیگیری امور به دبیر جلسه مشورت و کمک دهند.
وی با تقدیر از خدمات ارزنده‌ی حجت‌الاسلام والمسلمین غفوری در مدیریت حوزه تهران، تصریح کرد: حضور ایشان در جایگاه قائم مقامی مدیرحوزه‌های علمیه کشور برکات فراوانی را برای حوزه‌های علمیه دیگر استان‌ها خواهد داشت. زیرا این جایگاه گلوگاه و ستون فقرات سازمانی حوزه در سراسر کشور به حساب می‌آید و حضور شخصی همچون ایشاندر این جایگاه، سبب می‌شود برکات وجودی و آثار خدماتی ایشان در سطح کشور نمایان شود.
رئیس شورای حوزه علمیه استان تهران در ادامه با تسلیت ارتحال عالم ربانی و سالک الی الله حضرت آیت‌الله خسروشاهی(ره)، یادآور شد: ایشان از شاگردان برجسته‌ی حضرت امام(ره) و علامه طباطبایی بودند. و مدت زمانی طولانی ما خدمت این عالم پارسا بودیم. و ایشان همراه با آیت‌الله خوشوقت در پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه و در گروه اخلاق و عرفان، با ما همکاری می‌کردند.
استاد رشاد ادامه داد: وقتی به همراه جمعی از همکاران علمی محضر مقام معظم رهبری رسیدیم، ایشان به مرحوم آقای خسروشاهی اشاره کردند و فرمودند «آقای خسروشاهی از شاگردان خاص علامه طباطبایی هستند». و حقاً همین‌گونه بود، یعنی تجلی و تبلور شخصیت علامه بودند. یک عالم بسیار فاضل، حکیم، مفسّری توانا، دلسوز و بسیار متواضع، بی‌ادعا و فروتن بودند.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به تاسیس شورای حوزه علمیه تهران با موافقت مقام معظم رهبری، گفت: در اوایل تاسیس این شورا و با توصیه رهبر معظم انقلاب مبنی بر تنظیم برنامه‌ای در این باره، ما با همکاری جمعی از دوستان متنی را در هشت بند، به عنوان اصول راهبردی یا خطوط مشی حوزه علمیه تهران آماده کردیم. یکی از بند‌های مهم این متن، احیاء هویت تاریخی حوزه علمیه تهران بود.
تولیت حوزه علمیه امام رضا(ع) تهران ادامه داد: ما باید آن هویت، مجد، عظمت، و نقش آفرینی تاریخی حوزه علمیه تهران را احیا کنیم. از این رو این بحث به عنوان یکی از محورهای اساسی در متن اولیه تاسیس شورای حوزه تهران مطرح شد و همان موقع نیز خدمت مقام معظم رهبری، مرحوم آیت‌الله مهدوی کنی و مرحوم آیت‌الله مجتبی تهرانی ارائه شد.
وی افزود: در دیدار اردیبهشت ماه طلاب و اساتید تهرانی با مقام معظم رهبری، این موضوع مورد پیگیری ما بود و حضرت آقا نیز در خلال بیانات‌شان به این موضوع اشاره داشتند و بر تمرکز بر احیاء هویت حوزه علمیه تهران توصیه و تاکید کردند.
استاد رشاد با اشاره به موضوع اجلاسیه مشهد، اظهار داشت: در این جلسه باید چیستی احیاء هویت تهران مورد بحث و تبادل نظر قرار بگیرد یعنی بررسی شود که احیای هویت حوزه تهران چیست؟ و چه اتفاقی در این خصوص باید بیافتد. و سپس باید موانع و مشکلاتی که در این مسیر وجود دارد شناسایی شده و راهکارهای رفع این موانع بیان شود. و نهایتاً نقشه راه دستیابی به احیاء هویت، و این که ما چه سیر و مسیری را باید طی کنیم تا این مقصود حاصل شود.
رئیس شورای حوزه علمیه تهران ادامه داد: در باره هویت تهران، اولاً باید در مورد خود هویت بحث کنیم. هویت یعنی تشخّص. وقتی می‌گویند هویت ملی، یعنی تشخّص ملی. یعنی ملت ما به لحاظ اخلاقی، تاریخی، و خصایل ملی چه ویژگی‌هایی دارد. در این جا نیز حوزه علمیه تهران باید آن تشخّصی که قبلاً دارا بوده، احیاء هویت شده و مجددا به آن جایگاه خود برگردد.
وی بیان داشت: مثلا حوزه علمیه نجف، تشخّصش به فقه بود. یعنی نجف همواره کانون فقه بوده است. ممکن است برخی حوزه‌ها در سال‌هایی که تاسیس شدند، تشخّص و هویت‌شان در موضوعات دیگری بود. فرض کنید زمانی حوزه ری و به تعبیری تهران قدیم تشخّص و هویتش به حضور محدّثین بزرگ شیعه در ری بوده است یا این که اهل ری بودند. یا احیاناً حوزه متأخر قم تشخّصش به حکمت بود و به این موضوع بیشتر شناخته می‌شد.
رئیس شورای حوزه علمیه تهران با اشاره به مکتب علمی و عرفانی حوزه تهران، گفت: در سایر حوزه‌ها مثل حوزه علمیه مشهد که در دوره‌ای تشخّصش به ادبیات بود. و حوزه متأخر تهران، یعنی حوزه تهران در دویست سال اخیر و از زمانی که تهران به عنوان پایتخت قلمداد شد، به دو سه جهت تشخّص داشت. یک جهت هویت تهران به حکمت بود، یعنی در تداوم مکتب شیراز و اصفهان، مکتبی به عنوان مکتب حکمی عرفانی تهران پدید می‌آید و بسیاری هم قائلند به اینکه تهران مکتبی خاص داشت.
وی افزود: بنا براین حکما و اهل معرفت کنونی از شاگردان حوزه تهران هستند. از جمله آیت‌الله حسن‌زاده آملی، مرحوم شهید مطهری، آیت‌الله جوادی آملی که همگی از شاگردان حکمای متأخر تهران بودند که بعدا به جهت رفتن علامه طباطبایی به قم، این بزرگان نیز به آنجا منتقل شدند.
رئیس شورای حوزه علمیه تهران افزود: بر این اساس یک هویتی که تهران به آن تشخّص داشت، در حکمت و عرفان بود، و آن زمان به تهران شهر هزار حیکم می‌گفتند و به این عنوان معروف شده بود. زیرا حکمای فراوانی در تهران حضور داشتند.
استاد رشاد اضافه کرد: جهت دومی که تهران به آن تشخّص داشت، فقه اجتماعی بود و در حدود دویست سال اخیر حوزه و علمای تهران، در تحول اجتماعی نقش خاص داشتند. مثلا در نهضت تنباکو منشأ خط، اثر و تحول تهران بود. و برخی از اعاظم مثل میرزای آشتیانی از تهران مسائل را رهبری و هدایت می‌کردند و اخبار مربوطه را به علمای نجف منتقل می‌کردند. و زمانی که فتوای تنباکو صادر شد، تا مرحوم آشتیانی موضع نگرفته بود و تایید نکرده بود، مردم حرکت نکردند و به محض تایید حکم میرزای شیرازی توسط مرحوم آشتیانی، مردم حرکت کردند و نهضت شروع شد. بنا براین یک تشخّص دیگر حوزه تهران اثرگزاری ویژه در فقه اجتماعی بود.
وی یادآور شد: در بحث نهضت ملی شدن نفت نیز علمای تهران همچون مرحوم شهید نواب صفوی و مرحوم آیت‌الله کاشانی نقش بسیار ویژه و اثرگذاری داشتند، بنا براین نقش آفرینی عملی در میدان یکی دیگر از ویژگی‌های حوزه تهران بود. یعنی علمای تهران منزوی نبوده و در صحنه عمل و مبارزه با استعمار در خط مقدم حضور داشتند.
استاد رشاد در پایان با تاکید بر شناسایی مولفه‌ها و شاخص‌های هویت اصلی حوزه تهران، خاطرنشان کرد: باید بررسی کنیم و ببینیم حوزه تهران با این همه سوابق تاریخی اثر گذار، در این روزگار و در این عصر چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد. حوزه تهران در موقعیتی قرار دارد که به عنوان پایتخت جمهوری اسلامی آماج انواع دسیسه‌ها و توطئه‌های دشمن می‌باشد و در این میان رسالت حوزه تهران به مراتب سنگین‌تر و مهم‌تر خواهد بود و امیدوارم در این اجلاسیه بتوانیم یک نقشه راه برای پیگیری روند احیاء مجدد هویت اصلی حوزه تهران ترسیم کنیم.
انتهای پیام 42/313
