به گزارش خبرگزاری «حوزه» از تهران، دکتر موسی حقانی، دبیر علمی همایش اقتصاد مقاومتی؛ پیوند فرهنگ، سیاست و اقتصاد، امروز ۴ اسفندماه در این همایش، در سالن همایش های بین المللی صدا و سیما، گفت: بحث اقتصاد مقاومتی، بحث فرهنگی و تاریخی است و نباید فقط در مقوله اقتصاد خلاصه شود.
وی ادامه داد: طبق سابقه تاریخی ایران، دولت های غربی، همیشه قصد نفوذ و ایجاد تضعیف در جامعه ایران را داشته و دارند و هیچ گاه موافق استقلال و قوام ساختارهای سیاسی و اقتصادی و اجتماعی ایران نبودند.
دبیر علمی همایش اقتصاد مقاومتی با اشاره به این نکته که تشریح پیوند فرهنگ و سیاست و اقتصاد در معبر تاریخ، یکی از اهداف اصلی این همایش است، افزود: اگر در بحث اقتصاد مقاومتی به مقوله فرهنگ و تمدن سازی نپردازیم، این مقوله در حد شعار باقی خواهد ماند.
حقانی ادامه داد: از ابتدای مواجهه غرب با ایران و همچنین مواجهه ما با مدرنیته سؤال اساسی این بود که چگونه می توان این تقابلات را هضم کرد که این رویکردها ایجاد تضعیف و ضعف نکنند. اقتصاد مقاومتی تمنای ۲۰۰ ساله ملت ایران است.
این محقق و پژوهشگر تاریخ بیان کرد: رویکرد استعماری غربی در مواجهه با ایران متفاوت از رویکرد آنها با سایر کشورها از جمله کشور هند بود. استعمارگران در هند به دنبال غارت و چپاول ثروت های ملی آنجا بودند ولی در مقابل ایران غیر از چپاول ثروت به دنبال نابودی و تضعیف نظام ساختاری و فرهنگی نیز بودند. استعمارگران ایران را کشور قوی و مقتدر و متمدنی می دیدند که اگر هر بیگانه ای می خواست در منطقه حضور داشته باشد، ایران را مزاحم و مانع تمایلات و خواسته های خود می دید، بنابراین تا الحاق ایران متمدن به هند هم پیشروی کردند.
حقانی در ادامه سخنانش گفت: بر اثر القائات غربی عده ای در داخل متأسفانه این طور برداشت کردند که اگر می خواهیم تمام مشکلات و معضلات کشور حل و فصل شود می بایست تمام محدودیت ها در ارتباط با غرب برداشته شود و تعریف و تشریح تمدن غرب در کشور رواج پیدا کرد، و همین علت باعث نفوذ و ایجاد رویه استعماری در ایران شد.
وی بیان کرد: این واگذاری ها و استعمارها تا جایی پیشروی کرد که به قراردادهایی همانند «رویتر» انجامید. این قرارداد تا آنجا دست استعمارگران را در ایران باز کرد که بنا به گفته علما و اقتصاددانان و مورخان ایران در قرارداد رویتر فقط هوای موجود در ایران را واگزار نکرد.
این پژوهشگر تاریخ تأکید کرد: تبعیت محض از فرهنگ و رویکرد غرب تا آنجا پیش رفت که عده ای گفتند، همه چیز ما از بین رفته است و می بایست از فرق سر تا ناخن پا از غرب تبعیت کنیم تا بتوانیم معضلات و مصائب کشور را برطرف کنیم.
وی تأکید کرد: این ضعف و مرعوبیت نخبگان در دوران تاریخی تا بدان جا پیش روی کرد که در دوران قاجار، ناصرالدین شاه، با اعلام این نکته که شاه کشور برای رفتن به شمال کشور خود می بایست از روسها اجازه بگیرد و برای رفتن به جنوب کشور از انگلیسها، البته این ضعف و استیصال در دوران پهلوی با توجه به وادادگی نخبگان در برابر غرب از حالت نفوذ خارج شد و به سلطه کامل تبدیل شد که این مقوله نقطه تاریکی در تاریخ ایران است.
حقانی ادامه داد: در مقابل این رویکردها تنها حرکت و تکاپو در جهت مقابله با استعمار و نفوذ غرب در ایران، تنها توسط مرجعیت شیعی و عالمان دینی شکل گرفت. این حرکت و مقابله که یک تجربه مثال زدنی در تاریخ است باعث شد، با توجه به عقبه تاریخی ایران در برابر بیگانگان، استعمارگران در پاره ای از خواسته ها و دست اندازی های خود به مقصود و هدفشان نرسند که از مهمترین آنها، ایستادگی «میرزای شیرازی» و حکم تاریخی ایشان در لغو امتیاز تنباکو اشاره کرد و می توان گفت که مرجعیت باعث شد که قاجار از فشار روس و انگلیس خارج شود.
وی افزود: این پافشاری ها باعث شد که شرکت اسلامی «جم» شروع به کار نماید و با توجه به اشباع جامعه و تحویل منسوجات به کشور، منسوجات داخلی به سمت صادرات نیز حرکت نماید. این مقاومت ها و ایستادگی های مرجعیت و شعار اینکه می بایست در برابر غرب و نفوذش ایستادگی کرد، باعث شد که ایران وارد مرحله نظام سازی و اقدام و عمل شود.
حقانی در پایان با اشاره به تلاش یکساله برای برگزاری این همایش، از تمامی نهادها و ارگانهایی که در جهت برگزاری این همایش و تبدیل مفهوم اقتصاد مقاومتی به فرهنگ و تمدن، همکاری و تعاون کرده اند تشکر کرد و گفت: دفتر نشر آثار مقام معظم رهبری، مؤسسه علوم انسانی اسلامی صدرا، خانه بیداری اسلامی اصفهان، دانشگاه امام صادق(ع) و صدا و سیمای جمهوری اسلامی در این مدت با این همایش همکاری صمیمانه ای داشتند که می بایست در اینجا به آن اشاره داشت. این همکاری ها باعث شد در این مدت بتوانیم ۸ جلد کتاب در زمینه اقتصاد مقاومتی منتشر کنیم.
