به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، چند روز قبل ، توسط دانشگاه یو ام تی در شهر لاهور پاکستان برگزار شد. در این همایش که  با حضور کارشناسان برجسته از 16 کشور برگزار شد، دو نفر از اعضای انجمن مطالعات سیاسی حوزه نیز حضور داشتند.

سرویس بین الملل خبرگزاری «حوزه»، ضمن تشکر از حجت الاسلام و المسلمین سیدباقری مسئول انجمن مطالعات سیاسی حوزه علمیه قم گزارشی از سفر علمی اعضای انجمن مطالعات سیاسی حوزه به لاهور را منتشر می کند:

* شرکت در همایش و ارائه سخنرانی

پس افتتاحیه و سخنرانی استادان ممتاز، شرکت کنندگان در چندین پنل شرکت کردند. مقاله جناب دکتر کمال اکبری با عنوان تبلیغ بین الملل اسلام در بستر ارتباطات بین الملل در بخش «رسانه و ارتباطات» و مقاله حجت الاسلام و المسلمین سیدکاظم سیدباقری با عنوان «عناصر و عوامل شکل گیری و برآمدن رادیکالیزم در جهان اسلام» در کارگروه «بررسی ابعاد اسلام هراسی» ارائه گردید و مورد استقبال شرکت کنندگان قرار گرفت.

یکی از مباحثی که در نشست دوم مورد چالش و پرسش بود، بحث از عوامل برآمدن رادیکالیسم بود، حجت الاسلام والمسلمین سیدباقری در این مقاله به عواملی مانند فهم نادرست و ناقص از متون دینی و حذف فرایند اجتهادی در  فهم نصوص دینی اشاره کرد. عامل دیگر، ناامیدی از وضع موجود و عدم قدرت برای ایجاد تحول دموکراتیک و صلح آمیز بود، وقتی که جامعۀ اسلامی گرفتار استبداد و فساد است و فرد مسلمان، قدرت تغییر آن را ندارد، از دگرگونی در آن وضعیت ناخوشایند ناامید می­شود، به سوی خشونت و رفتار تندروانه حرکت می­کند. عامل دیگری که وی به آن اشاره کرد بحث از سیاستهای غلط و دوگانه برخی از قدرتهای بزرگ بود که خود این امر توانسته است در مواردی منجر به رادیکالیزم در جهان اسلام گردد، آن گونه که پشتیبانی بی قید و شرط از اسرائیل توسط آمریکا، مسلمانان را به فهم این سیاستهای دوگانه سوق داده است. وی به عاملی دیگر نیز اشاره کرد که همانا  فرایند جهانی شدن بود. همچنین اساتید شرکت کننده به سوالات حاضران در موضوعات مربوطه پاسخ دادند.

* بیش از هر زمان دیگر  به گفتگو و تعامل در فضای منطقی و آرام نیاز داریم

یکی از استادان برجسته حاضر در جلسه از آقای سیدباقری پرسید که هدیه شما برای ما مردم پاکستان چیست، ایشان در پاسخ بر این امر تاکید کرد که یکی از مشکلات عمده و اساسی جهان اسلام از جمله پاکستان، نبود گفتگو است، امروزه ما بیش از هر زمان دیگر  به گفتگو و تعامل و تضارب آرا در یک فضای علمی، منطقی و آرام نیاز داریم تا بتوانیم بر بسیاری از مشکلاتی که در جهان اسلام وجود دارد، پیروز شویم.

* بهترین راه مدیریت حرمین شریفین، بهره‌گیری از کارشناسان کشورهای اسلامی است

در دیدار و گفتگو با سیدسلمان، استاد دانشگاه لیدز انگلستان هم بحث روش شناسی فهم متن و اقتضائات روشی و طریقی آن برای شناخت متون  دینی بررسی گردید. همچنین در بررسی مسائل جهان اسلام، ایشان تاکید کرد یکی از مشکلات امروزه ما افراطی گری است که از سوی برخی کشورها مانند عربستان سعودی پشتیبانی می­شود. وی همچنین تاکید کرد که بهترین راه مدیریت حرمین شریفین، بهره گیری از یک کارگروه بین المللی متشکل از کارشناسان کشورهای اسلامی است.

* دیدار با مسول دفتر مقام معظم رهبری در لاهور

در این نشست مسائل و نیازهای جامعه پاکستان و به ویژه شیعیان آن سامان مورد بررسی قرار گرفت و نحوۀ ایفای نقش اساتید و اعضای انجمن های علمی در این خصوص تحلیل و بررسی گردید. همیچنین این امر بررسی شد که عربستان میزبان حدود دو و نیم میلیون پاکستانی است امری که خود موجب نفوذ اقتصادی و البته فرهنگی کشور میزبان شده است، آن گونه که حدود همین آمار را دربارۀ کشور امارات نیز می­گویند، این غیر از کمکهایی مستقیم و غیرمستقیمی است که عربستان به پاکستان می­کند، همۀ این امور به ما هشدار می­دهد که باید برنامه­های دقیق و سنجیده­ای در تعامل با کشورهای اسلامی داشته باشیم.

* دیدار با سرکنسول ایران در لاهور جناب آقای بنی اسدی

در این نشست، ابتدا گزارشی از اولین کنفرانس بین المللی مسائل معاصر جهان اسلام و فرهنگ مسلمانان ارائه شد. همچنین توانمندیهای انجمن مطالعات سیاسی حوزه بیان گردید، سپس سرکنسول ایران در این دیدار به ظرفیتهای جامعه پاکستان و ضرورت کمک علما و محققین در این خصوص پرداخت وگفت: باتوجه به قدمت زبان فارسی در این کشور و اشتیاق مردم به تعامل با ایران، حضور اساتید دانشگاه و حوزه در مجامع علمی برای ایجاد روابط عمیق فرهنگی و اقتصادی بسیار موثر است. مضافا این که عربستان و ترکیه تلاش کردند همه این ظرفیتها را به خود اخصاص دهند که متاسفانه تا حدی نیز در این امر پیروز شده­اند. وی اشاره کرد که ما در مواردی سنگر را خالی کرده­ایم و دیگران آمده­اند و آن را پر کرده­اند. این امر تا حدی است که در گذشته به مولتان می گفتند «شهر اولیا» و امروز حتی تلاش می­کنند تا به آن بگویند «مدینه اولیا». وی اشاره کرد که حتی این که تبلیغ و ترویج می­شود که پاکستان ناامن است، شاید نقشه­ای باشد تا ما در این کشور حضور نداشته باشیم و فعالیت نکنیم.

* بازدید از خانه فرهنگ جمهوری اسلامی ایران در لاهور

در این جلسه که مسئول و معاون خانه فرهنگ ایران در لاهور حضور داشتند، ظرفیتهای فرهنگی ایران برای حضور در کشورهای اسلامی بررسی شد. وی همچنین تاکید کرد که متاسفانه ما نتوانسته ایم آن گونه که شایسته و بایسته بوده است، از مشترکات فرهنگی و زبانی میان ایران و پاکستان بهره بگیریم. چرا که زبان فارسی بخشی از هویت مشترک ماست که با تاسف این امر کمرنگ شده است و تنها برخی از سالخوردگان زبان فارسی می شناسند و آنها هم که می دانند کسی را نمی یابند کهب او ارتباط برقرار کنند. مسولان خانه فرهنگ با تاکید بر اهمیت این کنفرانس و حضور هیئات ایرانی تاکید کردند: اثرات مثبت این حضور میتواند در پیشبرد اهداف فرهنگی ایران به ویژه در کشور پاکستان، موثر باشد.

* بازدید از مراکز وآثار باستانی ودینی لاهور

در این سفر از مسجد شاهی یا مسجد عالمگیری دومین مسجد با شکوه پاکستان و قلعه شاهی بازدید شد. مسجد پادشاهی یا مسجد عالمگیری در شهر لاهور پاکستان از بزرگترین مسجدهای جهان به شمار می‌آید.

 کتیبه فارسی بالای درِ ورودی مسجد به خط ثلث و نستعلیق است خبر می‌دهد که ساخت این مسجد در سال ۱۰۸۴ ق در نیمه قرن یازدهم هجری شمسی (سال 1050 شمسی). توسط برادر رضاعی اورنگ‌زیب، مظفرحسین معروف به فدائی خان کوکه، به پایان رسیده‌است. این مسجد گنجایش حدود 50 هزار نمازگزار را دارد و سردر آن ارتفاع زیادی دارد.

 همچنین قلعه شاهي اثر تاريخي بر جاي مانده از دوران گوركانيان با كاخ‌هاي بزرگ پادشاهي، كتابخانه، مسجد، خوابگاه، زرادخانه، پاسدارخانه و ديوان‌ خاص و عام كه در شهر تاريخي لاهور پاكستان قرار دارد.   قلعه لاهور معروف به قلعه شاهي (شاهي قلعه) از اعجوبه‌هاي بناهاي تاريخ عالم است كه داراي 427 متر طول و 340 متر عرض بوده و در مجموع داراي 145180 مترمربع مساحت‌ مي‌باشد.  قلعه لاهور به احتمال زياد در سال 1025 ميلادي ساخته شده و در طول تاريخ بارها ويران و پس از چندي بازسازي و يا دوباره‌سازي شده است. قلعه كنوني به دستور «اكبر شاه»، سومين پادشاه از دودمان «گوركانيان» يا امپراتوري مغول هند در سال 1566 ميلادي بازسازي شد.

* حضور در مراسم روزانه مرز پاکستان و هند

این مراسم که قدمت چند دهه ای دارد، از سوی ارتش دو کشور و با حضور مردم دو کشور و هر طرف در مکانهای مختص خود حاضر میشوند. در طرف پاکستان با نواختن سرود ملی که متن آن تماما فارسی است و شعارهای  الله اکبر و «زنده باد پاکستان»، همراه بود، صحنه هایی از دلبستگی مردم به کشورشان تجلی می یافت.

* دیدار با دکتر مراد علی رییس دانشگاه یو ام تی UMT

در این گفتگو ضمن معرفی توانمندیهای انجمن مطالعات سیاسی حوزه و معرفی فصلنامه علمی پژوهشی «سیاست متعالیه»، بر ضرورت تعامل و گفتگو و ادامۀ ارتباطات میان دو نهاد تاکید شد. ایشان همچنین تاکید داشت که حضور ایرانیان در همایش برای ایشان بسیار مغتنم می باشد.

* بازدید از آرامگاه اقبال لاهوری

علامه اقبال لاهوری که از بزرگان و اندیشوران جهان اسلام به شمار می رود، در پاکستان و به ویژه در لاهور دارای جایگاهی ویژه و شاعری ملی است. مسجدی که اقبال لاهوری شاعر و متفکر بزرگ جهان اسلام، درجوار آن آرام گرفته است چون نگینی درخشان و باشکوه در قلب شهر «لاهور» می‌درخشد. مزار اقبال لاهوری که در جنوب شرقی مسجد لاهور موقعیت دارد، بسیار ساده و بی آلایش است و سنگ مزار مرمرین او در داخل اتاقی است که طول آن هشت متر و عرض آن چهار متر است. بر سنگ قبر اقبال، همه کلمات فارسی نقش بسته است. مردم بسیاری بر خلاف انگاشته­های وهابیت، بر سر اقبال حاضر می­شوند، دعا می­خوانند و از او همت می­طلبند. جالب آن که هماره دو سرباز پاکستانی به احترام او دو طرف در ورودی آرامگاه ایستاده­اند و به اقبال احترام می­کنند.

بر روی سنگ مزار اقبال لاهوری این بیت به چشم می‌خورد:

آسودگی به گوشه هستی ندیده‌ایم / جان داده‌ایم و کُنج مزاری خریده‌ایم

اشعاری از اقبال بر روی سنگ‌های مرمر دیوار بیرونی مزار او نیز به چشم خورد:

بیا تا کار این امت بسازیم / قمار زندگی مردانه سازیم

چنان نالیم اندر مسجد شهر / که دل در سینه ملا گذاریم