به گزارش خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، آیت الله اعرافی در جمع اساتید و دانش پژوهان مرکز تخصصی امام خمینی(ره) که در مدرسه علمیه امام کاظم(ع) قم برگزار شداظهارداشت: تاریخ حوزه های علمیه جذاب است و باید بیش از پیش به آن پرداخته شود، بطوری که سالها قبل این خلاء را احساس کردیم و موسوعه ای شش جلدی را با موضوع تاریخ حوزه های علمیه به رشته تحریر درآورده که در قم و لبنان به چاپ رسید.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: تاریخ حوزه های علمیه شیعه، دارای تاریخی مسلسل و نظام وار است که متاسفانه طی این دوران چندان به آن پرداخته نشده است، این موسوعه آغاز راهی است، باید از سوی اساتید و طلاب حوزه های علمیه بیشتر از قبل به آن پرداخته می شد.
فقه شیعی هیچ گاه منقطع نشده است
امام جمعه قم ادامه داد: حوزه های ما یک تسلسل و نظم تاریخی دارند که با محوریت علوم و معارف شیعه شهر به شهر منتقل شده اند، فقه ما در اتصال های تاریخی هیچ گاه منقطع نشده و فطرتی نیست که بگوییم خورشید فقه غروب کرد. زمانی که افراد نبودند، فقه ما سینه به سینه از استاد به شاگرد می رسد تا به امام معصوم(ع)، لذا فقه ما ریشه در میراث و سلف صالح ما دارد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بیان داشت: نهاد حوزه به رغم فراز و فرود هایی که داشت اگر در منطقه ای افول کرد در نقطه ای دیگر توسعه یافت، هیچگاه در طول تاریخ منقطع نشد و نقطه به نقطه تغییر مکان داد، مهاجرت های بزرگی در آن رخ داد که آثار و برکات ارزشمندی برجای گذاشت تا رسید به امروز که حوزه علمیه قم ، محور حوزه های علمیه است.
آیت الله اعرافی خاطرنشان کرد: اما این تاریخ پیوسته که حاوی نکات زیادی می باشد، یک واقعیت هایی را در خود دارد و آن قبض و بسط و فراز و فرودهای حوزه است که از لحاظ علوم و دانش این فراز و فرود ها رقم خورده است.
حوزه علمیه ریشه در تاریخ عصر حضور دارد
مدیر حوزه های علمیه در نتیجه گیری بخش اول سخنان خود با بیان اینکه حوزه های ما دارای ویژگی هایی هستند که نمی توان آن را از حوزه جدا کرد، گفت: « حوزه علمیه ریشه در تاریخ عصر حضور دارد»، « هیچ گاه مشعل و چراغ علم آموزی و هدایت گری آن خاموش نشده است»، « به لحاظ فیزیکی جابجایی داشته ولی محور همه جا یکسان بوده است»، « در تاریخ حوزه های علمیه قوانینی بر آن حاکم شد که با فراز و فرود هایی مواجه ساخت، که باید آن را شناخت» و در نهایت « از نظر محتوایی و علوم شاهد فراز وفرود هایی در آن هستیم».
عضو شورای عالی حوزه های علمیه در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به مسئله علم و دانش در حوزه و فراز و فرود های آن، اظهارداشت: محققان و پژوهشگران باید این فراز و فرودها و علل آن را شناسایی کنند، چرا که دردورانی در یک منطقه، حوزه های ما در مضیقه بودند و در منطقه ای دیگر با وسعت عمل بیشتری اقدام می کردند.
امام جمعه قم ادامه داد: حمله مغول ها به ایران و یا دوران رنسانس در فعالیت ها و عملکرد حوزه ها بی تاثیر نبوده اند، بطوریکه در 200، 300 سال اخیر با شکل گیری تمدن نوین غربی و رشد علوم در جهان غرب، تزریقات و فشارهایی بر روی نهاد روحانیت از زمان قاجار کم کم آغاز شد و در دوران پهلوی به اوج خود رسید.
آیت الله اعرافی افزود: روحانیت در دوران رژیم ستم شاهی در حصارهایی محصور شد و سعی بر محدود کردن فکر و اندیشه روحانیت کردند؛ لذا مجالی ندادند تا روحانیت بر روی علوم بیشتری تکیه بزند و فراتر از علوم شرعی و اسلامی گام فراتر نهند.
وی بیان داشت: در همان دوران خفقان و اوج محدودیت ها حوزه علمیه در مباحث فقهی، اصولی، فلسفی فعالیت قوی داشت و حتی حکمت متعالیه که از زمان صفویه آغاز شده بود در این سیر تاریخی هرگز قطع نشد و ادامه داشت، اما در حوزه علوم انسانی و اجتماعی غرب پیشرفت چشمگیری در این عرصه داشت و به معنای عام آن تفسیر می کرد، غرب پیشرفت های خود را از مباحث فلسفی شروع کرد و به تبع آن به دنبال مهندسی، پزشکی، علوم پایه و شاخه مهم آن علوم انسانی را دنبال نمود.
آیت الله اعرافی با بیان اینکه امروز غرب با نرم افزار علوم انسانی و اجتماعی جامعه بشری را مدیریت می کند، اظهارداشت: زمانی که حوزه های ما در عصر انقباضی بودند، علم اجتماعی در حال رشد و نمو بود بطوریکه ریشه آن در تفکرات غیرالهی رشد کرد.
امام جمعه قم ادامه داد: حوزه در دورانی که این رشته ها در حال شکل گیری بود غایب بود و از این غیبت خسارت ها دیده ایم و خواهیم دید.
مدیر حوزه های علمیه در بخش دیگری از سخنانش بر توسعه مرزهای علم و دانش اسلامی تاکید کرد وگفت: آموزش، ترویج و گسترش علم، مخاطره آمیز است و دارای سایش می باشد، ولی ضرورتی است که باید انجام شود.
عضو شورای عالی حوزه های علمیه افزود: امروز وظایف سنگینی برعهده حوزه های علمیه قرار گرفته است، چراکه حوزه با انقلاب و نظام اسلامی مواجه شد، این نوع کارها باید به گونه ای پیش برود که با تاکید بر ریشه ها و اصالت های حوزه همگام باشد تا بتواند رشد کند.
انتهای پیام 313/17