اشاره/ دیدگاه اسلام پیرامون هدف خلقت انسان، رسیدن به کمال مطلق است؛ و بنا بر این شناخت، هر مسلمانی می‌تواند از فرصت‌هایی که خداوند متعال برای رسیدن انسان به کمال در نظر گرفته، استفاده کند و از مواهب الهی برای نیل به این هدف والا بهره برد.

در این میان، ماه مبارک و سراسر رحمت رمضان، برای سالکان الی الله و رهپویان وصال به خالق، طلایی‌ترین فرصتی است که می‌توان از آن در جهت تربیت روح خویش استفاده نمود و ره صدساله را یک شبه طی کرد؛ چراکه خداوند متعال می‌فرماید « لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ»(١)

خبرگزاری حوزه؛
ماه میهمانی عظیم الهی برای پرورش روح و تمرین حیات معنوی در دنیای پر فسادی است که وجب‌به‌وجب آن به دام‌ها و گام‌های شیطان رانده شده از درگاه الهی و شیطان صفتانی است که هرلحظه به دنبال زینت دادن گناه و نا فرمانی از دستورات خداوند برای اغوای انسان هستند که نسل جوان از این قاعده نه تنها مستثنی نیست بلکه هدف اصلی شیطان و یاران خبیثش جوانان هستند؛ زیرا دل آن‌ها همانند زمین هموار برای زراعت است و هرچه که کاشته بشود همان را برداشت می‌شود و از این رهگذر شیطان به دنبال آن است تا در دلی که وسعت آن به پهنای زمین و آسمان است بذر گناه بیفکند تا دل جوان پس از مدتی همانند شب، مملو از تاریکی شود.

انسان ذاتاً خدامحور است و انحرافات با ذات انسان همخوانی نداشته و دستور گناه از دشمن بیرونی ما یعنی شیطان صادر می‌شود و انجام آن را زیبا جلوه داده و به انسان تحمیل می‌کند. که در این راستا پیامبر اعظم(ص) می‌فرمایند: «لولا أن الشیطان یحومون علی قلوب بنی آدم لنظروا إلی ملکوت السماء» یعنی «اگر شیاطین در اطراف دل‌های آدمیان نبودند آن‌ها ملکوت آسمان را مشاهده می‌کردند». (۲)

شب قدر، شب بیدار کردن دل و توجه دادن آن به ذات اقدس ربوبی و «نه» گفتن به شیطان برای عدم معصیت خداست. معمولاً شیطان از چند راه به دنبال احاطه قلب کسانی است که می‌خواهند به آغوش رحمت الهی بازگردند که در این میان شیاطین سرمایه‌گذاری خاصی بر نسل جوان می‌نمایند و اگر بناست جوانان عزیز از ماه رمضان و شب‌های قدر بهره‌وری خوبی کنند باید مراقب این چند دام شیطانی باشند:

۱- غفلت از یاد خدا؛

شیطان با وسوسه کردن انسان و مشغول شدن به موارد غیر ضروری خصوصاً برای نسل جوان سعی می‌کند آن‌ها را از یاد خدا غافل کند.

۲- هواپرستی؛

نکته‌ای که غالب جوانان علاوه بر غفلت از خدا آن‌ها را از خالق مهربانشان دور می‌کند مسأله هوس بازی و به دنبال خوشی‌های زودگذر رفتن است.

شیطان با وسوسه قرار دادن قلب آن‌ها، وعده توبه را به پیری موکول می‌کند در حالی که شاهد هستیم قبرستان‌ها مملو از مزار جوانانی است که پیران برای آن‌ها فاتحه می‌خوانند! پس مرگ دست خداست اما شیطان به دنبال وسوسه جوانان است و آن‌ها را با چنین آرزوهای دور و درازی فریب می‌دهد.

۳- شرکت در مجالس آلوده به گناه؛

با اینکه در مکتب اسلام انسان برای حفظ کرامت خود و عدم تبعیت شیطان، باید مجلس گناه را ترک کند. اما چون گناه کردن برای گناه‌کار لذت بخش بوده و این لذت هم زودگذر است، حاضر به ترک مجلسی که اعمال ناشایست در آن انجام می‌شود نیست و این تزئين کردن گناه نیز کار شیطان است.

۴- دروغ؛

در روایات اسلامی یکی از گناهان کبیره دروغ است. تا جایی که پیشوای یازدهم حضرت امام حسن عسکری(ع) می‌فرمایند؛ «تمام پلیدی‌ها در اتاقی قرار داده شده و کلید آن دروغ است».(۳)

وقتی جوان عادت به دروغ‌گویی پیدا کرد مابقی گناهان را نیز انجام خواهد داد و توفیق ذکر الهی را با زبانی که معصیت خداوند را انجام داد از وی سلب می‌شود؛ پس شیطان مسئول زینت گناه است تا بتواند فرد دروغ‌گو را از ذکر الهی باز دارد.

۵- نگاه؛

چشم یکی از اعضای بدن است که اگر کنترل نشود، چنان خیانتی به انسان می‌کند که گاهی اگر تمام دوستان یک جوان همت کنند تا به او خیانت کنند نمی‌توانند خیانتی مانند چشم او به وی انجام دهند. که در این رابطه امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) می‌فرمایند؛ «العیون مصائدالشيطان» یعنی «.چشم‌ها کمینگاه‌های شیطان هستند». (۴)

همچنین حضرت امام جعفر صادق(ع) در همین خصوص بیان می‌کنند که «النظر سهم من سهام ابلیس وکم نظرة أورثت حسرة طویله» یعنی «نگاه تیری از تیرهای شیطان است و چه‌بسا نگاهی که موجب حسرت و ندامت دائمی باشد».

متأسفانه علاوه بر مفاسدی که نتیجه نگاه حرام در جامعه هستند مشاهده می‌کنیم، در شب قدر که شب ارتباط با حجت حی موجود در عصر ما، حضرت مهدی(عج) است عده‌ای از جوانان فقط در خیابان‌ها پرسه می‌زنند و یا به شوخی و خنده آن را سپری می‌کنند! حال آنکه زمین و آسمان داغدار شهادت ارکان هدایت الهی حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) است.

شب قدر، شبی است که مقدرات یک‌ساله انسان بسته خواهد شد اما برخی بدون توجه به چشم که کمین گاه شیطان است و زبان که محل خروج تفکرات انسان است، آن شب را با بی‌توجهی سپری می‌کنند.

پس راه‌حل نکات مطرح شده این است مادامی که یک جوان غرایز و تمایلات خود را تعدیل ننماید و از اراده قوی خود برای دفع شیطان استفاده نکند، نه تنها توفیق بهره‌وری از ماه مبارک رمضان و لیالی قدر، بلکه توفیق استفاده از دیگر فرصت‌های سال را برای راه‌یابی به رحمت و مغفرت الهی به دست نخواهد آورد.

پاورقی؛

(۱): سوره قدر،آیه ۳

(۲): بحارالانوار،ج۵۶،ص۱۶۳

(۳): تفسیر نمونه،ج۱۱،ص۴۱۳

(۴): غررالحکم،ج۱،ص۲۳۵

(۵): بحالانوار،ج۱۰۴،ص۲۲۷

یادداشت از؛ حجت الاسلام شریعت شوشتری