حجت الاسلام والمسلمین سید علی آتش زر در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه» سریال «پنچری» را کاری خنثی توصیف کرد و گفت: پخش برنامههای طنز بعد از وقفه ای کوتاه مجدداً در سیما آغاز شده، اما این شروع دوباره در مقایسه با گذشته نه تنها رشدی نداشته، بلکه میتوان گفت شاهد افت کیفیت نیز در این حوزه هستیم. این افت کیفی نیز در دو شکل در این آثار نمود پیدا میکند. ابتدا در بحث مضمون، در این حوزه موضوعات به شدت دم دستی شده، به نحوی که نمیتوان دغدغه اصلی مردم را در آن دید.
* برنامه های طنز جذابیت نمایش نداشته و سطحی هستند
وی افزود: ضعف دیگر این قبیل آثار در شکل فنی آن نمود پیدا میکند، که به نظرم به شدت سطحی است و بدون هیچ جذابیت نمایشی عرضه میشود. موقعیتهای طنز نیز در این سریال به هیچ وجه بر پایه اصول این گونه از برنامه سازی نیست. در حقیقت طنز در این آثار به هیچ وجه بر موقعیت تکیه ندارد و بیشتر بر کلام استوار است. در حقیقت میتوان گفت روزمرهترین موضوع ها در این قبیل سریالها بیان میشود و به هیچ وجه شایسته کار نمایشی، آن هم در رسانه ملی نیست.
این کارشناس در پاسخ به این سوال که در این قبیل کارها به مباحث هویتی و دینی تا چه حد پرداخته میشود؟ گفت: وقتی از ضعف در حوزه معنا سخن میگویم منظورم تا حد زیادی به این قبیل نقصانها نیز مربوط میشود، چون وقتی قرار باشد در این قبیل آثار تنها با آب بستن تعداد قسمتها بالا رود، دیگر نباید از آنها انتظار داشت موضوعات دینی را مد نظر قرار دهند.
وی در پاسخ به این سوال که سبک زندگی که در سریالهایی چون «پنچری» تصویر میشود، منبعث از چه سبک زندگی است؟ گفت: موضوع سبک زندگی طی چند سال به شدت در جامعه ما مورد بحث است. این مسئله بعد از توصیههای حضرت آقا در این حوزه هم شکلی جدیتر به خود گرفته، اما آن چیزی که ما شاهدش هستیم گواه این مسئله نیست، چون نه در اهداف نه در پوشش و گفتار ما شاهد ترویج سبک زندگی ایرانی – اسلامی در این قبیل کارها نیستیم.
* کار خوب بدون بددهنی هم می توان تولید کرد
این کارشناس حوزه رسانه به توضیح فوق اضافه کرد: موضوع دیگری که میخواهم به آن اشاره کنم، به بحثهای گفتاری مربوط میشود. در سریال «پنچری» علاوه بر اینکه ما شاهد هیچ نوع تاثیرگذاری مثبتی نیستیم، به نوعی مروج برخی از بداخلاقی های نیز هستیم. برای مثال نوع گفتوگویی که والدین با فرزندان دارند، به هیچ وجه مناسب الگوهایی نیست که در اسلام به آن توصیه شده، البته ممکن است سازندگان بگویند در آثار طنز وجود چنین گویشی الزامی است! توجیهی که من به هیچ وجه با آن موافق نیستم، چون تجربه به ما نشان داده هم میتوانیم کار خوب تولید کنیم و هم این که در فیلم یا سریال ساخته شده، بددهنی انجام ندهیم.
وی تاکید کرد: موضوع دیگر اینکه برخی توجیهات که در برنامه سازی طنز شنیده میشود به نوعی از اندیشههای غربی نشئت گرفته، آنها معتقدند برای این که بتوان به یک هدفی دست یافت، اجازه است تا از هر روشی بهره برد. در صورتی که در سبک زندگی اسلامی وسیله و چگونگی رسیدن به هدف نیز در جای خود مهم است. برای همین حتی اگر هدف از یک برنامه تلویزیونی دادن شعار مناسب باشد، باز هم چگونگی دستیابی به آن مهم است، هرچند که در سریالی چون «پنچری» علاوه بر اینکه ابزار نا مناسب است، هدف خوبی هم پشت آن دیده نمیشود.
* راهکار داشتن جامعه شاد
وی در پاسخ به سوال خبرگزاری حوزه مبنی بر اینکه برای داشتن جامعه شاد باید از چه راهکاری استفاده کرد تا فرهنگ نیز اعتلا پیدا کند، تاکید کرد: در گام اول باید از نویسندگان بسیار خوب بهره برد. به ویژه این امر در تلویزیون بسیار جدیتر از سینما است، چون برخیها متصورند تلویزیون آن گونه که باید محلی برای جدی نگریستن نیست، در صورتی که به دلیل حجم بالای مخاطب، باور من است که در تلویزیون باید توجهات چند برابر سینما باشد. رسیدن به کیفیت خوب نیز در حوزه فیلمنامه به این امر بر میگردد که ما تا چه حد برای این حوزه حاضریم هزینه کنیم. این مطلب را برای این گفتم که معمولاً فیلمنامه نویسی کمترین اهمیت را برای برنامه سازان دارد، والا با هزینه کردن مناسب در این حوزه باعث میشدند هم نویسندگان خوب به این حوزه وارد شوند، هم اینکه برای آن نگارش، زمان لازم لحاظ شود.
وی در بخش پایانی سخنان خود تاکید کرد: متاسفانه در سریالهایی چون «پنچری» جدا از این که هیچ گونه نوآوری صورت نگرفته، شاهد برخی تقلید نیز از کمدیهای سطح پایین غربی نیز هستیم! این مسئله نشان میدهد که هدف تولید در برخی شبکهها، تنها پر کردن آنتن است، حال اینکه این خواسته تا چه مطابق با فرهنگ و سبک اندیشه و زندگی اسلامی – ایرانی باشد آنگونه که پیداست در کمترین درجه اهمیت قرار دارد؟!