خبرگزاری «حوزه»؛ مخالفت های امام خمینی(ره) با رژیم شاهنشاهی، از سوژه های رسانه های گوناگون دنیا در سال های پیش از انقلاب اسلامی ایران بود که در این راستا مصاحبه هایی با بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران انجام شده است. «خبرگزاری حوزه» در 30 شماره به صورت روزانه به انتشار برخی از این مصاحبه ها می پردازد.

* مصاحبه امام خمينى(ره) با تلويزيون سوئيس در تاريخ ۱۳۵۷/۱۰/۱۸

سـؤال: شـاه اعـلام كـرده كـه بـه زودى از مـمـلكـت خـارج خـواهـد شـد و شـوراى سـلطـنتى تشكيل خواهد داد، آيا در چنين صورتى به ايران مراجعت خواهيد كرد يا خير؟

جـواب: رفـتن به ايرن تابع اين است كه احراز كنم كه وجود من در ايران نافع تر است بـراى نـهـضت از اينجا، هر وقت احراز كنم خواهم رفت. اما رفتن شاه فقط منظور ما را عملى نـمـى كند، ما رژيم سلطنتى را غير قانونى مى دانيم و مردم با رفراندم خود، او را ساقط كـردنـد و رژيـم بـايـد از مـكـان غـصـبـيـش دست بردارد تا ملت حكومت اسلامى را ان شاءالله تاسيس كند.

سـؤال: بـر اسـاس گـزارش هـائى كـه مـا دريـافـت داشته ايم شما با آمريكائى ها (با هـيـاتـى آمـريكائى ) تماس هائى گرفته ايد و احيانا ليست كسانى كه ممكن است در آينده حكومت بكنند به آنها داده ايد، آيا اين واقعيت دارد؟

جواب: خير، ما هرگز با آمريكائى ها تماسى نگرفته ايم .

سؤال: حكومت بختيار را چگونه مى بينيد كه فرموده ايد غاصب است و غير قانونى؟

جـواب: حكومت بختيار متكى به شاه است كه شاه سلطنتش غير قانونى است و مردم او را با رفـرانـدم خـويـش عـزل كـردند. از طرفى متكى است بر مجلسين كه مجلسين قانونيت ندارد براى اينكه منبعث از اراده ملت نيست .

سؤ ال: سياست (نظر) كلى شما راجع به اقليت هاى مذهبى در آينده چيست ؟

جواب: اقليت هاى مذهبى در آينده آزاد هستند و در ايران در رفاه زندگى خواهند كرد و ما با آنـهـا بـا كـمال انصاف و مطابق با قانون عمل خواهيم كرد. آنان برادران ايرانى ما هستند، آنان هم از شاه و دار و دسته اش به تنگ آمده اند.

* مصاحبه امام خمينى(ره) با خبرنگار روزنامه بالتيمورسان در تاريخ ۱۳۵۷/۱۰/۱۸

سـؤال: دلائل اصـلى مـخـالفـت شـمـا بـا شـاه چـيـسـت؟ آيـا بـه ايـن علت است كه شاه در اصـلاحات كوتاهى كرده است؟ در اصلاحات زياده روى كرده است؟ و يا اصلاحات نابجا كرده است ؟ و يا اصولا دلائل ديگرى دارد؟

جواب: اولا يكى به همين دليل كه در متن سوالات شما قرار گرفته و آن اين است كه شاه رسـمـا در امـور اداره كشور و تنظيم خطوط اصلى سياست ايران در زمينه اصلاحات در شئون مـختلف كشور دخالت كرده است و اين خود جرم است؛ زيرا شاه در سلطنت مشروطه مقام غير مسئول اسـت و حـق دخـالت در ايـن امـور را نداشته است و اين مجلسين و دولت بوده اند كه بـايـد دربـاره سـرنـوشـت مـمـلكـت (اگـر مـنتخب از طرف ملت باشند) تصميم بگيرند، در صـورتى كه خود شاه هميشه گفته است كه او تنها فرمانده كشور است و تمامى دولت ها در ايـن سـال هـا اعـتـراف كرده اند كه به دستور شاه هر عملى را انجام داده اند، بنابراين دولت هـا هـم مـجرم بوده اند و بايد محاكمه شوند و نيز وكلاى مجلسين كه اين خلاف ها را مـى ديـده و اعـتـراض نـكـرده انـد، عـلاوه بـر ايـنـكـه مـنـتـخـب مـلت نـبـوده انـد و بـه ايـن دليـل رفـتـن آنـهـا در مـجـلس جـرم بـوده اسـت ، ايـن سكوت آنان جرم ديگرى است كه بايد مـحـاكمه شوند، قطع نظر از اينكه تمامى دستورات و فرمان هاى شاه را هم كه برخلاف قـانـون اسـاسـى بـوده اسـت ، تـصـويـب كـرده انـد و بـه خـيـال خـودشان صورت قانونى به آنها داده اند، بنابراين تمامى اركان حكومت برخلاف مـوازيـن قـانـونـى بـوده اسـت و چـون در هـمـه ايـن خـلاف هـا شـخـص شـاه عامل اصلى بوده لذا اعتراض ما در درجه اول مستقيما متوجه شخص شاه مى شود و بعد نتيجه اين حكومت غير قانونى كه متكى به ملت نبوده و با ديكتاتورى و استبداد سرنيزه بر مردم تـحـمـيـل شـده ، ايـن شـده اسـت كـه اخـتـنـاق و خـفـقـان بـا شـدت هـر چـه تـمـامـتر بر مردم تـحـمـيل شده و در طول اين سال ها هزاران كشته و زندانى و تبعيدى برجاى گذاشته است كـه هـنـوز هـم ادامه دارد. اصلاحات شاه در زمينه كشاورزى نتيجه اش اين شد كه كشاورزى غـنـى ايـران را آنچنان نابود كرد كه بيش از نود درصد مواد غذائى از خارج ، در برابر تـاراج نـفـت وارد مى شود. در زمينه صنعت هم صنايع مونتاژ غير متناسب با نيازها را پديد آورد و كشور را آنچنان وابسته به خـارج سـاخـت كـه رهـائى از ايـنـهـمـه مـشـكـل بـه قـيـمت سنگينى تمام خواهد شد و در زمينه تـسـليـحـات و مـخـازن زيـرزمـيـنـى از قـبـيـل نـفـت و مـس و سـايـر چيزهاو در مورد شيلات و جـنـگـل هـا و مـراتـع و آب هـا كـه ابـعاد جنايتش نياز به توضيحات وسيعى دارد و در امور فرهنگى و به فساد كشاندن سطح اخلاق عمومى جامعه و ساير امور بايد گفت كه ايران را تبديل به ويرانستانى كرده است كه امروز همه ما شاهد آنيم.

سـؤال: (ژيـسـكار دستن) رئيس جمهورى فرانسه يك بار پيشنهاد كرد كه دستورات شما بـراى اعـتـراض و اعـتـصاب در ايران، از محدوده اقامتتان در فرانسه دارد خارج مى شود و به شما به تازگى اجازه داده شد كه بيشتر در فرانسه اقامت كنيد، آيا شما هيچ اخطارى از دولت فـرانـسـه دريـافـت كـرده ايـد كـه اعـلامـيـه هـايـتـان را بـايـد تـعـديـل كـنـيـد؟ اگـر دريـافـت كـرده ايـد، آيـا شـمـا بـه طـور كـلى خيال چنين كارى (تعديل در بيانات خود) را داريد؟

جـواب: مـن هـمـچـنـان هـمـيشه به خواست خداى تعالى به انجام وظائف خود در جهت خدمت به اسلام و مسلمين ادامه خواهم داد و در هر كجا محدوديتى احساس كنم آنجا را ترك خواهم كرد.

سؤال: به نظر شما چه تغييراتى لازم است در ايران انجام شود؟

جـواب: هـمـه چـيـز بـايـد در ايـران تـغـيـيـر كـنـد، از قـانـون اسـاسـى گـرفـتـه تـا شـكل حكومت، از مسائل اقتصادى تا فرهنگى و اجتماعى و نظامى همه چيز بايد تغيير پيدا كند.

سـؤال: نـيـروهـاى بـسيارى از سياسيون، مذهبيون و مليون هستند كه مخالف شاه اند، آيا فـكـر مـى كـنـيـد مـمـكـن اسـت ايـن نـيـروهـا اخـتـلاف فـيـمـابـيـن خـود را حـل كـنـنـد و يـك دولت مـوثر تشكيل دهند؟ اگر چنين است چرا و چه وقت اين اختلافات اينقدر عميق بوده است ؟

جـواب: مـا هـمـيـشـه بـه هـمـه طبقات و قشرها توصيه كرده ايم كه اختلافات خود را كنار بگذارند و همه با هم براى نجات ملت و مملكت خدمت كنند و همانطور كه هر روز شاهد وحدت و يـكـپـارچـگـى مـلت در ايـن مـرحله از مبارزاتشان هستيم، اميدواريم اين وحدت روز به روز بـيـشـتـر شـود و هـمـه سـران قـوم ، در رسـانـيـدن كـل جـامـعـه مـسـلمان ايران به يك نظام عدل اسلامى كوشا باشند.

سـؤال: اگر شاه استعفا كند و يا قبول كند كه از تمام قدرت سياسى خود چشم بپوشد، آيـا شـمـا مـايـل خـواهـيـد بـود كـه در يـك دولت جـديـد شـركـت كـنـيـد؟ اگـر مايل نيستيد به چه دليل ؟

جـواب: اكنون تنها به چشم پوشى از قدرت توسط شاه، اختلاف ملت با وى تمام نمى شـود؛ زيرا شاه جنايات بسيارى مرتكب شده است و بنابراين بايد محاكمه و مجازات شود و نـيـز هـمـه كـسانى كه در جنايات شاه با وى همكارى كرده اند و ثانيا امروز ملت ايران خواستار برچيده شدن رژيم سلطنتى هستند و رفراندم روزهاى تاسوعا و عاشورا به طرز بيسابقه اى اين حقيقت را به همه جهانيان ثابت كرد و نيز همگى اعلام كردند كه خواستار اسـتـقـرار جمهورى اسلامى هستند كه متكى به آراء ملت باشد و با معيارها و قواعد اسلامى تـكـويـن يـابـد و عمل كند و اينچنين حكومتى جز با دادن بيشترين آزادى هاى سازنده وخلاق امكان پذير نيست .

سـؤال: آیا فـكـر مـى كـنـيـد كـه دولت كـارتـر در حال تعويض يا تغيير سياست خويش نسبت به ايران است؟ برداشت شما از سياست امريكا و شـوروى نسبت به ايران چيست؟ و اگر مى توانستيد، آيا سياست ايران را بيشتر در جهت سياست غرب تغيير نمى داديد؟

جـواب: بـر مـلت امـريـكـاست كه كارتر و دولت او را استيضاح كنند و از وى بخواهند كه بـيـش از ايـن بـا حـمـايـت از شـاه آدمـكـش حـيـثـيـت مـلت امـريـكـا را در نـظـر مـردم ايـران مـتـزلزل نـسـازد. مـلت ايـران تـصـمـيـم گـرفـتـه اسـت كـه خـود را از چـنـگـال اسـتـعـمـار و استبداد نجات دهد و مستقل و آزاد باشد و سياست هاى خود را بر اين دو پايه نيز طرح ريزى مى كند و براى او مهم نيست كه چه كسى اين سياست ها را مى پسندد و يا نمى پسندد.

سـؤال: آيـا شـمـا هـيـچ گـونـه كـمـكـى و يـا قول كمكى از ليبى و يا سازمان آزاديبخش فلسطين دريافت كرده ايد؟

جواب: نه ، هرگز، به هيچ وجه .

سؤال: از قول شما گزارش شده است كه گفته ايد رهبران خارجى اى كه به حمايت خود از شـاه ادامـه دهـنـد، در تـحت دولتى بدون شاه هيچ نفت از ايران دريافت نخواهند كرد، آيا مـنـظـور شما عمدتا ايالات متحده نبوده است؟ آيا فكر مى كنيد كه اين تهديد در بلند مدت مـوثر خواهد بود؟ آيا اگر شما اختيار انتخاب داشتيد فكر مى كنيد جريان نفت را بر روى كشورهاى اسرائيل ، افريقاى جنوبى ، ژاپن ، فرانسه ، امريكا و غيره مى بستيد؟ يا به روى يك كشور خاص ديگر؟

جواب: ما گفته ايم كه پس از رفراندم سراسرى كشور عليه شاه در روزهاى تاسوعا و عـاشورا كه هر گونه مشروعيت و قانونى بودن را حتى از نظر جهانيان براى چندمين بار از حكومت شاه سـلب كـرد، بـه دليل اينكه ديگر شاه و دولت او نماينده ملت نيستند، (اگر هم قبلا بوده انـد كـه هـرگـز نـبـوده انـد) در اين صورت هر دولتى از وى حمايت كند، عليه ملت ايران اقـدام كـرده اسـت و مـلت ايـران حـق دارد بـه چـنـيـن دولتـى كه حامى دشمن اوست نفت خود را نـفروشد، البته گفته ايم كه مادامى كه سران اين دولت ها كه از شاه حمايت مى كنند بر سـر كـارنـد، بـه آنـهـا نـفـت نـمـى دهـيـم ، خواه آمريكا و يا هر كشور ديگر. و اما نسبت به اسـرائيـل ، مـسلم است كه ما به يك دولت غير قانونى و غاصب و متجاوز به حقوق مسلمين و دشـمـن اسلام هيچ گونه كمكى نخواهيم كرد. حساب آفريقاى جنوبى هم معلوم است ، رژيم نـژادپـرسـتـى كـه بـه هـيچ وجه به هيچ يك از ارزش هاى انسانى ارج نمى نهد و اصولا رژيمى است سفاك و جنايتكار، ولى نسبت به ديگران ما فروشنده هستيم و صادر كننده نيز خواهيم بود، البته متناسب با مصالح و وضع اقتصادى و سياسى كشور.

* مصاحبه های بعدی امام راحل با رسانه های خارجی را در شماره های بعد مطالعه کنید.

منبع: صحیفه نور/ جلد چهارم