حجت الاسلام علی آتشزر کارشناس سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری حوزه، درباره فیلم سینمایی «به وقت شام» گفت : این فیلم سینمایی به نظر من یکی از الزامات زمان حال سینمای کشورمان محسوب میشود، زیرا با توجه به اتفاقاتی که در منطقه رخ میدهد پرداختن به واقعیات جزو اولویتهای اصلی ما است. در این فیلم سینمایی ما گوشهای از ایثار و جانفشانی کسانی را میبینیم که با ایثار جانشان برای ما امنیت به ارمغان آوردند تا امروز کشور اسلامی ما امنترین کشور منطقه محسوب شود.
وی افزود: این فیلم سینمایی را از دو منظر میتوان ارزیابی کرد. ابتدا از دیدگاه معنایی که به نظر من میتواند بسیار حائز اهمیت باشد. دوم مباحث فنی که این فیلم را برای سینمای ایران یکی از مفاخر میکند. ابتدا به موضوع و پیام فیلم میپردازیم. داستان این فیلم، قصه پدر و پسری ایرانی است که برای نجات مردم یکی از شهرهای سوریه جان خود در مخلص اخلاص میگذارند. در این مسیر آنها با موانعی رو به رو میشود که به نوعی چهره کریه داعش در آن هویدا میشود.
این کارشناس سینما در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: در «به وقت شام» میبنیم ادعاهایی که از طرف داعشیان در رابطه با اسلامگرایی سر داده میشود به هیچ وجه واقعیت ندارد، بلکه تنها شعارهایی است که در آن منفعت شخصی نهفته است، والاّ کدام بخش از اسلام گفته که چنین با انسانها رفتار شود. نکته جالبتر، اشاراتی است که این فیلم به واقعیت این گروه دارد و به نوعی به تماشاگر میفهماند آنها گروهی هستند که تنها به تشویق قدرتهای خارجی دست به چنین جنایاتی میزنند.
آتشزر ادامه داد: موضوع دیگری که در این رابطه میتوانم بگویم به شخصیت پردازی داعشیان مربوط میشود که برخی از انها را افرادی سرخورده توصیف میکند. برای مثال آدمهایی که به دلیل سرخوردگی در کشورهای غربی راه نجات را گرفتن انتقام از مردم میدانند تا بتوانند خودشان را مطرح کنند. در کنار تصویرسازی صورت گرفته به برخی تعصبات مذهبی پرداخته میشود. شخصیتی شیخ وهابی که در فیلم حضوری دارد گواه بارز این ادعاست.
این کارشناس رسانه درباره داشتههای فنی فیلم هم گفت: جدا از داشتههای معنایی باید به ظرفیتهای فنی فیلم هم اشاره کنم. در این فیلم سینمایی ما شاهد کلاسی بالا از یک اثر سینمایی هستیم که به نوعی این فیلم را جز کارهای برتر سینمای ایران و حتی منطقه محسوب میکند. این داشته به اندازهای عیان است که این سوال را در ذهن پیش میآورد چگونه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر چنین امتیازاتی را ندیده است.
وی درباره عکساالعمل ابراهیم حاتمی کیا در آیین اختتامیه جشنواره فیلم فجر گفت: وقتی حاتمی کیا در زمان دریافت سیمرغ خود چنین برآشفته میشود و نسبت به برخی انتقادات اعتراض میکند. این اتفاق برای منفعت شخصی خودش نیست، چون این فیلمساز به اندازه کافی در جشنوارههای مختلف سیمرغ دریافت کرده که دیگر دغدغه چنین جوایزی را نداشته باشد، بلکه اعتراض وی به فضایی است که در آن ایثار و فداکاری مدافعان حرم به درستی درک نمیشود، درصورتیکه اگر ایثار آنها نبود، شاید امنیت امروز ما هم وجود نداشت.
آتشزر ادامه داد: بحث دیگری که در این رابطه میتوانم بیان کنم این است که متاسفانه فضایی نقد در کشورشان آنچنان که باید شکل حرفه ای ندارد، والا اگر چنین بود داشتههای فنی فیلم دیده میشد، البته ممکن است عدهای پیام یک فیلم را دوست نداشته باشند. این مسئله به خودی خود عاری از اشکال است، اما این امر نباید بهانهای باشد تا ما داشتههای فنی یک فیلم را هم نبینیم.
وی درباره مسائل فنی فیلم تصریح کرد: این فیلم در حوزه فیلمنامهنویسی امتیاز داشتههای بسیار خوبی دارد، چون تعلیق در آن بسیار است و تماشاگر تا پایان نمیتواند پایان کار را حدس زند. در ضمن اوج و فرودهای فیلمنامه هم به کار شکلی جذاب داده است. درباره شخصیت پردازهای در فیلمنامه هم باید بگویم نگاهی کاملاً واقعی به شخصیتها شده و تا حد امکان از اغراقگرایی هم پرهیز به عمل آمده است.
این کارشناس سینمایی تاکید کرد: موضوع دیگری که در این فیلم به شکل شاخصی عیان است کارگردانی این اثر سینمایی است. این کار به نظرم در حوزه کارگردانی پختهترین اثر حاتمی کیاست که تا به حال نمونه آن را در دیگر کارهای حاتمیکیا با چنین توان و ظرفیتی ندیده بودیم. درباره این فیلم باید گفت شاید این فیلم به لحاظ امکانات همانند یک فیلم هالیوودی نباشد، اما به نظرم چیز چندانی از آنها کم ندارد.
آتش زر درباره بازیهای این فیلم گفت: ترکیب بازیگران ایرانی و عرب فیلم هم بسیار خوب است. درباره شخصیتهای منفی شاید کمی اغراق در بازیها وجود داشته باشد، اما به نظرم برای تصویرگری گوشهای از جنایات داعش چنین اغراقی تا حدی در کار طبیعی است. درباره فیلمبرداری و جلوه های ویژه فیلم هم بهتر است حرفی نزنیم، چون واقعا در این حزوه اتفاق بسیار خوبی را در فیلم شاهدیم.
وی در پایان گفت: این فیلم با استقبال خوب مردم مواجه شده است. این اتفاق نشان میدهد فیلمسازی در این حوزه اگر به شکل خوب خود انجام شود تماشاگر نیز با آن ارتباط برقرار میکند.