سید ضیا هاشمی، تهیهکننده سینما و تلویزیون در گفتوگو با خبرگزاری «حوزه»، با بیان اینکه ما در حوزه برنامه سازی بسیاری ضعیف عمل کردهایم، اظهار کرد: متاسفانه عملکرد ما در حوزه برنامه سازی طی 4 دهه گذشته به هیچ وجه مطلوب نبوده است، چون اگر قرار بود اتفاقات خوبی به واسطه فیلمها و سریالهای تلویزیون رخ دهد، نتایج آن را در جامعه شاهد بودیم، اما آنچه را که امروز در کشورمان میبینیم، بیانگر این امر نیست.
وی افزود: گواه بارز این ادعا را میتوان در فراگیر شدن شبکههای ماهوارهای مشاهده کرد، زیرا اگر برنامههای تلویزیون جذابیت لازم را دارا بودند امروز دیگر شبکههای ماهوارهای خواهانی در کشور ما نداشتند، البته این نکته را باید مد نظر قرار داد که بخش بزرگی از مردم کشورمان به لحاظ مفهومی برنامههای ماهواره را نمیپسندند، اما وقتی میبینند شبکههای مختلف سیما تنها برنامههای تکراری یا سطحی پخش میکنند به نوعی مجبور میشوند که برای گذران وقت مخاطب برخی از این شبکه باشند.
این تهیهکننده ادامه داد: با بالا بردن شبکهها نمی توان با ماهواره مبارزه کرد، چون وقتی برنامههای تولیدی به اندازه کافی در کشور ما تولید نمیشود، چگونه انتظار داریم که این شبکهها جذابیت لازم را داشته باشم. درباره تکراری بودن برنامهها همین اندازه باید بگویم که در گاهی اوقات یک سریال بیش از 10 بار از شبکههای مختلف سیما پخش میشود. این میزان تکرار علاوه بر اینکه ریزش مخاطب را به همراه خواهد داشت به نوعی به اعتبار سما نیز لطمه میزند.
وی تاکید کرد: اگر از من بپرسید چرا سیما به چنین وضعیتی مبتلا شده من دلیلش را در یک امر توضیح میدهم. آنهم اینکه نداشتن رقیب در داخل کشور طی دهههای گذشته سبب شده که رسانه ملی فکر کند همیشه چنین فضایی باقی خواهد ماند، اما وقتی ماهوارهها و شبکههای اینترنتی رواج پیدا کردند به عینه دیدیم که رسانه ملی نقصهایش هویدا شد. برای همین تا دیر نشده پیشنهاد میکنم که به شبکه های خصوصی داخل کشور اجازه داده شود تا بخشی از رسالت برنامهسازی را بر عهده بگیرند.
هاشمی متذکر شد: اینکه فکر کنیم با اعتماد به هنرمندانمان ممکن است در حفظ ارزشها متضرر شویم اشتباه محض است، چون هنرمندان این سرزمین به انقلاب و اعتقادات خود علاقمند هستند. در ضمن نکتهای در این میان وجود دارد، آنهم اینکه برنامهسازان به خوبی میدانند که باید از تصویرگری چه موضوعاتی باید پرهیز کند، چون با خطوط قرمز جامعه خود آشنا است.
این فیلمساز تاکید کرد: موضوع دیگر اینکه خطوط قرمز در سیما بر پایه اصول مدون شکل نگرفته است، بلکه هر مدیری با صلاحدید خود خطوط قرمز را تعریف میکند، برای همین هم با تغییر مدیران میبینیم که خطوط قرمز نیز دستخوش تغییر میشود. این نگاه سلیقهای علاوه بر اینکه باعث پایین آمدن کیفیت کارهای تلویزیونی شده به نوعی دلسردی هنرمندان را هم در پی داشته، نتیجه این دلزدگی نیز گوشه نشینی آنها را در پی داشته است.
وی با بیان اینکه باندبازی آفت دیگر سیماست که باید از آن دوری کرد، گفت: یکی از حوزههایی که همیشه مسئولان سیما شعار حمایت از آن را سر داده اند، موضوعات دینی و قرآنی در سینماست، اما بیاییم بررسی کنیم چرا با وجود این ادعاها ما تا این اندازه در تولید کارهای فاخر در این حوزه عاجز هستیم. دلیل معضل مورد نظر این است که ما تنها به آدمهای خاص برای ساخت چنین کارهایی رجوع میکنیم. برای همین هم، کارهای مورد نظر تنها یک فرم و شکل خاص میگیرد. با این توضیح انتظار کارهای با کیفیت از تولیدات دینی به نظرم امری دور از انتظار است.
این تهیهکننده تاکید کرد: من ضعفهای بر شمرده شده در این مطلب را بیشتر درباره تلویزیون محق میدانم و تصورم این است که سینما تا حد زیادی از این مشکلات بری است، چون بودجهای که برای سینما هزینه میشود کاملا دولتی نیست که خیلیها بخواهند از آن برای خود کلاهی ببافند. در حقیقت سینما موظف به درآمدزایی است، پس اگر کار بیکیفیت تولید شود در حقیقت پول تهیهکننده و سرمایه گذار دور ریخته میشود، برای همین هنر هفتم (سینما) مجبور است بیشتر به روی خواست و سلیقه مردم اتکا کند.
وی در انتها تاکید کرد: حالا که از سینما حرف زدم بهتر از از ایراد اصلی این رسانه نیز سخن گویم تا قضاوتی منصفانه درباره سینما و تلویزیون صورت گرفته باشد. سینما در سالهای اخیر به دلیل سیاستهایی که سینماداران برگزیدهاند، توجه ویژه به فیلمهای طنز دارد؛ کارهایی که عمدتاً نیز کیفیت لازم را ندارد. برای همین هم تولیداتی که تنها گیشه را مد نظر قرار دادهاند رشد کردهاند، اما درباره موضوعات دینی همانگونه که پیشتر گفتم نگاه سینما نسبت به تلویزیون برداشتی عمیقتر است.