حجت‌الاسلام‌والمسلمین محمدرضا حامدی سرپرست مدیریت سطوح عالی حوزه علمیه قم در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری «حوزه»، با اشاره به تغییرات مدیریتی حوزه علمیه قم بیان داشت: درگذشته قم همانند بقیه استان‌های کشور مدیریتی مجزا و به صورت ویژه‌ای با داشتن اختیارات کامل اداره می‌شد.
وی ادامه داد: در زمان مدیریت آیت‌الله علیرضا اعرافی ساختار حوزه علمیه قم بازنگری و ۳ بخش مدیریت سطوح عالی، هماهنگی مدارس سطح ۱ و امور هماهنگی مراکز تخصصی ایجاد شد.
سرپرست مدیریت سطوح عالی حوزه علمیه قم گفت: از مزیت‌های این تغییرات می‌توان به چابک شدن ساختار و مدیریت واحد اشاره کرد.
وی در ادامه با اشاره به بخش‌های مدیریت سطوح عالی ابراز داشت: مخاطبان مدیریت سطوح عالی طلاب پایه ۷ به بالا یعنی سطح عالی و خارج حوزه علمیه هستند، در این مدیریت 5 معاونت آموزش، پژوهش، تهذیب، تبلیغ، امور اجرائی و دو دفتر برنامه‌ریزی و نظارت و دفتر امور اساتید در نظر گرفته‌شده که این بخش‌ها در ساختمان دارالشفاء مستقر هستند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی با اشاره به عملکرد مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم، تبیین کرد: فعالیت‌های مدیریت سطوح عالی را در دو بخش می‌توان بیان کرد، نخست برنامه‌های مستمری که طبق سنوات گذشته تاکنون انجام می‌شود، دوم برنامه‌های جدید که نیاز حوزه و مطالبه جدی بزرگان و علمای حوزه است که البته این بخش از برنامه‌های با مشکلات بودجه‌ای مواجه است ولی با این‌وجود تمام تلاش دوستان و همکاران بر تحقق این برنامه‌ها در حد توان است.
وی در ادامه افزود: طرح هدایت علمی، تربیتی و برگزاری دروس خارج با محتوای مبتنی بر فقه معاصر دو برنامه جدید مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم است.
طرح هدایت علمی، تربیتی
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: طرح هدایت علمی، تربیتی از سال گذشته در دو پایگاه مرکز تخصصی فقه و اصول و پایگاه امام هادی(ع) با حدود 500 طلبه شروع به کارکرده که در سال جاری با توجه به کثرت متقاضی پایگاه‌های این طرح تا 30 پایگاه افزایش‌یافته است.
وی ادامه داد: طرح هدایت علمی، تربیتی با هدف حفظ سنت‌های اصیل حوزه علمیه مانند انتخاب آزادانه دروس و اشراف اساتید نسبت به مشکلات علمی و تربیتی طلاب برنامه‌ریزی‌شده است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حامدی در ادامه با اشاره به مزیت‌های طرح هدایت علمی، تربیتی خاطرنشان ساخت: در این طرح طلاب آزادانه درس خود را انتخاب می‌کنند و همچنین از طریق سامانه مشاور علمی و تربیتی خود را انتخاب می‌کنند و در هفته حداقل یک ساعت و سی دقیقه با مشاوران علمی و به همین میزان با مشاور تربیتی خود ارتباط دارند که البته این کف زمان مشاوره علمی و تربیتی است و بنا به درخواست طلاب و با صلاحدید گروه علمی و مدیر پایگاه این زمان تغییر و افزایش پیدا خواهد کرد.
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: فضای عمومی دروس به‌گونه‌ای است که غالباً بعد از تبیین درس از سوی استاد، طلاب فرصت کمی جهت ارتباط با استاد در اختیاردارند و این طرح زمینه اشراف بیشتر اساتید با طلاب محترم را درزمینهٔ علمی و تربیتی فراهم می‌آورد.
وی در ادامه افزود: کارگاه‌های متعددی در این طرح پیش‌بینی‌شده است، (حدود 90عنوان) و برای طلابی که در این کارگاه‌ها و برنامه‌های علمی و پژوهشی فعالیت داشته باشند، امتیازات آموزشی لحاظ خواهد شد.
ارزیابی وضعیت تحصیلی و پیشرفت طلاب از مزیت‌های این طرح به شمار می‌رود
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم مطرح کرد: یکی از عمده مزیت‌های رابطه طلاب با مشاوران علمی و تربیتی ارزیابی وضعیت تحصیلی و پیشرفت طلاب و توجه ویژه به مسائل تربیتی آنان است.
حجت‌الاسلام والمسلمین حامدی بیان کرد: در بخش تربیتی این طرح، طلاب محترم مشاوره ابتدایی را دریافت خواهند نمود و در صورت نیاز، به مرکز مشاوره حوزه جهت مشاوره‌های تخصصی ارجاع داده می‌شوند، البته طرح استعداد سنجی طلاب نیز یکی از برنامه‌های مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم است که در کنار این طرح و جهت طلاب شرکت‌کننده در آن برای اولین بار در حوزه اجرا می‌شود.
اینکه طرح هدایت علمی، تربیتی مبتنی بر فقه و اصول صرف نیست
وی در ادامه بابیان اینکه طرح هدایت علمی، تربیتی مبتنی بر فقه و اصول صرف نیست، خاطرنشان ساخت: محوریت این طرح با فقه و اصول نیست و طلاب می‌توانند به نسبت علاقه و رشته انتخابی خود مشاور انتخاب کنند و در به تحصیلات خود ادامه دهند.
برگزاری دروس خارج مبتنی بر فقه معاصر
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی با اشاره به برگزاری دروس خارج مبتنی بر فقه معاصر، اظهار داشت: یکی از برنامه‌هایی که درگذشته برخی از اساتید دروس خارج به‌حسب نیاز به آن پرداخته‌اند و امسال باقوت بیشتری مورد پیگیری مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم است؛ برگزاری دروس خارج مبتنی بر فقه معاصر است که البته به علت جدید بودن طرح درس‌ها به تعداد محدود و به‌صورت آزمایشی برگزار می‌شود.
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: امتحانات کتبی و شفاهی از برنامه‌های مستمر حوزه‌های علمیه است و فقط طرح سؤالات امتحان کتبی به کمیسیون طرح سؤال در ستاد محول شده است.
وی در ادامه افزود: در امتحانات سال گذشته 140 هزار نفر درس، انتخاب محل آزمون صورت گرفته که از این میان تقریباً 20 هزار نفر درس، بدون هماهنگی قبلی در جلسه حاضر نشدند که متأسفانه این آمار بالایی است و برای این افراد هزینه زیادی از حیث نیرو، مکان، برگه و برنامه صرف شده است و طلاب باید نسبت به این مسئله دقت داشته باشند تا هزینه اضافی به حوزه تحمیل نشود.
وی ادامه داد: در امتحانات شفاهی نیز این اتفاق صورت می‌گیرد و اکثر اوقات یک‌پنجم افراد ثبت‌نام کننده در موعد مقرر حاضر نمی‌شوند که اگر نسبت به عدم حضور خود اطلاع دهند موارد اضطراری جایگزین خواهد شد.
کاهش تصدی‌گری، سیاست شورای عالی و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی گفت: سیاست شورای عالی و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه بر کاهش تصدی‌گری است و به همین سبب در سطح یک امتحانات به مدارس علمیه و سطح دو و سه به استان‌ها واگذارشده و این مسئله باید در سطوح عالی قم نیز اتفاق بیفتد و نقش مدارس و پایگاه‌های علمی باید پررنگ شود.
وی در ادامه با اشاره به تغییرات موجود در امتحانات شفاهی ابراز داشت: درگذشته امتحان شفاهی کل کشور با 40 استاد در قم انجام می‌شد اما هم‌اکنون 240 استاد در سراسر کشور امتحان شفاهی برگزار می‌کنند.
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: در پنج‌ماهه اول سال 97 سه هزار و صد و 45 نفر در امتحان شفاهی پایه دهم، هزار و نه‌صد و 14 نفر در امتحان شفاهی درس خارج و پانصد و 41 نفر در مصاحبه استادی شرکت داشته‌اند.
وی در ادامه افزود: با توجه به تغییرات صورت گرفته در امتحانات شفاهی و حذف و جابجایی امتحانات در برخی پایه‌ها، بخش امتحانات شفاهی با حجم کثیری از متقاضیان امتحان شفاهی درس خارج مواجه شد و طی برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده و با افزایش نوبت‌کاری در این قسمت، بار سنگین متقاضیان را پشت سر گذاشتیم، اما دیگر بخش‌ها به دلیل واگذاری امتحانات به مدارس مشکلی وجود ندارد.
اعتراض طلاب نسبت به شیوه امتحان شفاهی بررسی می‌شود
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی با اشاره به انتقاد طلاب نسبت به نحوه امتحان شفاهی از سوی اساتید، گفت: یکی از انتقادات مطرح به امتحان شفاهی مربوط به روش اساتید ممتحن است که در این راستا چندین بار اساتید نسبت به شیوه‌نامه امتحان شفاهی توجیه شده‌اند و اگر باز طلبه‌ای نسبت به این مسئله اعتراض داشته باشد قطعاً به اعتراض او ترتیب اثر داده خواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به برگزاری امتحانات در فروردین‌ماه گفت: ازآنجایی‌که همه ایام تبلیغی در سال تحصیلی قرارگرفته و موجب کاهش ساعات درسی گردیده و برگزاری امتحانات نیز سبب تعطیلی دروس تحصیلی شده است؛ ازاین‌رو جهت جلوگیری از مشکل کاهش روزهای تحصیلی پیشنهاد شد که آزمون در یک نوبت یعنی در آخر سال برگزار شود و از آنجاکه این کار مشکلات بیشتری برای طلاب ایجاد می‌کرد، نوبت امتحانی فروردین‌ماه به‌صورت اختیاری در نظر گرفته شد.
طرح سؤالات امتحانی و ارزیابی امتحانات از سوی اساتید باسابقه حوزه انجام می‌شود
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: طرح سؤالات امتحانی و ارزیابی امتحانات از سوی اساتید باسابقه حوزه انجام می‌شود و این‌گونه نیست که گروه خاصی در مکان خاصی برگه‌های امتحانات طلاب را ارزیابی کنند و در طرح دقت کافی برای ضایع نشدن حق طلاب صورت می‌گیرد.
وی با اشاره به پرونده‌های ثبت‌نام‌شده سال 96 در مدارج ابراز داشت: تعداد پرونده‌های ثبت‌نام‌شده در مدارج در سال 96 هشت هزار و دویست و 36 پرونده است که در سطح یک و دو پنج هزار و 60 مدرک صادرشده و سه هزار و صد و 76 ثبت‌نام مربوط به سطح سه و چهارم است.
سال گذشته 900 جلسه دفاعیه برگزار شد
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: در سال گذشته 900 جلسه دفاعیه برگزار شد که این آمار نسبت به سال 92 سه برابر افزایش داشته است.
وی بابیان اینکه کمیته‌های تبلیغ، تفسیر و اخلاق با کثرت متقاضی مواجه‌اند، مطرح کرد: با توجه به کثرت متقاضی در کمیته‌های تبلیغ، تفسیر و اخلاق به ترتیب طلاب فعلاً در این سه کمیته برای ثبت‌نام کمتر مراجعه کنند، البته تدابیری همچون افزایش کمیته‌ها برای این سه کمیته را داشته‌ایم.
عمده مشکل موجود در ارائه پایان‌نامه‌ها عدم آشنایی طلاب با شیوه نگارش پایان‌نامه است
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی تصریح کرد: با توجه به سابقه حقیر در بخش مدارج علمی، عمده مشکل موجود در ارائه پایان‌نامه از سوی طلاب محترم عدم آشنایی آن‌ها با شیوه نگارش پایان‌نامه است.
وی در ادامه افزود: پیشنهادم این است که دوره پایان‌نامه نویسی برای متقاضیان اجباری شود، زیرا بخش اعظمی از رفت‌وبرگشت پرونده‌ها به دلیل نداشتن آگاهی لازم طلاب در ارائه پایان‌نامه است.
سرپرست مدیریت سطوح عالی و خارج حوزه علمیه قم گفت: واگذاری کمیته‌ها به مراکز تخصصی یکی از اتفاقات مبارک در حوزه است، به همین سبب طلاب می‌توانند پایان‌نامه‌های خود را به مراکزی که در آنجا تحصیل می‌کنند ارائه دهند، که این واگذاری‌ها در مراکز علوم حدیث، تفسیر، کلام و فلسفه صورت گرفته است.
وی گفت: افتخار تمام خادمین مرکز مدیریت خدمت به طلاب است و برخی از آنان برای این امر درس و بحث خود را کنار گذاشته‌اند تا بتوانند بی‌ادعا در این جایگاه خدمت کنند.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین حامدی در پایان یادآور شد: روزهای شنبه، دوشنبه و چهارشنبه ساعت 7 صبح و همه‌روزه در صورت امکان در خدمت طلاب و روحانیون گرامی هستیم و از اساتید، طلاب و فضلای محترم تقاضا دارم هرگونه انتقاد و پیشنهاد خود را جهت اداره هر چه‌بهتر و خدمت‌رسانی شایسته‌تر به طلاب محترم به حقیر ارائه نمایند و از اساتید بزرگواری که با پیشنهاد‌ها و ارشادات خودشان حقیر را یاری می‌نمایند کمال تشکر و سپاس رادارم.
۱۰:۳۴ - ۱۳۹۹/۰۹/۰۳