به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه» حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانی، امروز در همایش ملی فلسفه کلام که در تالار اندیشه پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، به آثار و برکات پژوهشگاه فرهنگ و اندشیه اسلامی اشاره کرد و گفت: این نهاد برای جامعه علمی و دینی ما بسیار مفید و مثمر ثمر بوده است.
وی به هفته وحدت اشاره کرد و آن را مبارک خواند و ابراز داشت: ایجاد وحدت لازم و ضروری است و برای برقراری هرچه بیشتر وحدت باید تلاش کنیم و نباید در مقابل تقریب امر تخریب داشته باشیم.
این استاد حوزه علمیه در ادامه گفت: فلسفه علم کلام زیر مجموعه فلسفه علم و فلسفه علم زیر مجموعه علم مضاف و علم مضاف نیز زیر مجموعه فلسفه مطلق است.
وی ابراز داشت: با نگاه تاریخی به فلسفه متوجه سه ویژگی تمایل به وضوح، نگرش نقادی و استدلال گرایی و پرهیز از ترجیح سلیقه ای می شویم.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانی در خصوص تفاوت فلسفه مضاف با مطلق ابراز داشت: اگر مقام سقوط را در نظر بگیریم فلسفه غیر مضاف نداریم، چون فلسفه های مضاف فلسفه هایی است که موضوعش ذکر می شود، مانند فلسفه دین، فلسفه هنر، حقوق و منطق و هیچ فلسفه مضاعفی نیست که موضوعش ذکر نشده باشد.
وی با بیان اینکه فلسفه مضاف دو حوزه دارد که یکی از آن عبارت است از رشته علم و فلسفه علم کلام هم از این دسته می باشد گفت: فلسفه علم که زیر مجموعه فلسفه مضاف است دو کاربرد خاص و عام دارد.
استاد سطح عالی حوزه علمیه بیان کرد: هر علمی از علوم برای خود فلسفه ای دارد از جمله علم کلام و فلسفه علم و علم کلام از علوم درجه دوم هستند.
وی تببین موضوع علم، غایت، هدف، روش شناسی، تعیین مسائل علم، مبنا و پیش فرض ها، ابزار های معرفت و رابطه آن با علوم دیگر، رویکرد ها و رهیافت ها در مورد علم، نقش و کارکرد فردی و اجتماعی علم را از عمده مسائل فلسفه علم برشمرد.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانی بیان نمود: فلسفه چه مطلق و چه مضاف باشد علم عقلی است که گاهی انتزاعی تجریدی و گاهی انضمامی و ترکیبی است.
وی با بیان این که روش های بسیط و روش مرکب ترکیبی درعلوم داریم گفت: روش های بسیط عبارت اند ازعقلی، نقلی، تجربی، سلوکی و شهودی که متناسب با علوم مختلف روش های بسیط با هم گره می خورد و ترکیب می شود به طور مثال در علم کلام روش عقلی نقلی سلوکی است.
این استاد حوزه علمیه تصریح کرد: فلسفه علم هم در مقام «هست» و هم در مقام «باید» است که در مقام هست روش آن نقلی و در مقام باید تحلیل می کند و روش آن عقلی است.
وی با بیان اینکه فلسفه علم کلام پژوهش فیلسوفانه است در مورد علم کلام گفت: موضوع علم کلام عقاید دینی است که تعیین، تبیین، اثبات و دفاع را بر عهده دارد.
حجت الاسلام والمسلمین ربانی گلپایگانی افزود: پیشینه فلسفه علم کلام به اصطلاحی جدید است و اگر مراد نام این علم باشد خیلی جدید است، اما اگر مراد پرداختن به مسائل علم کلام است بخشی از آن ها را مرحوم لاهیجی در گوهر مراد دارد.