حجت الاسلام والمسلمین جواد فلاح طی گفت و گویی با خبرنگار خبرگزاری «حوزه» به ارائه گزارشی از برنامه ها و فعالیت های مرکز خدمات حوزه علمیه استان مازندران پرداخت که مشروح آن تقدیم نگاه شما مخاطبان عزیز می شود.
* ضمن تشکر از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید، مرکز خدمات حوزه از چه سالی فعالیت خود را آغاز کرد و چه فعالیت هایی دارد؟
مرکز خدمات حوزه های علمیه از سال ۱۳۷۰ به دستور مقام معظم رهبری جهت خدمت رسانی به طلاب حضرت ولی عصر (عج) و خانواده مکرم آنان دایر شده است.
این مرکز در ابتدا بیشتر جنبه خدمات درمانی داشت و نسخه های ویزیت طلاب را تحویل می گرفت و ۶۰ درصد آن را پرداخت می کرد؛ اما از سال ۱۳۸۳ بخش درمانی و سلامتی این مرکز تحت پوشش تأمین اجتماعی قرار گرفت و امروز طلاب با مبالغی که به صورت ماهیانه واریز می شود، تأمین اجتماعی آتیه دارند.
در گذشته اگر طلبه ای از دنیا می رفت، کمک شهریه مختصری داشت و فقر و گرفتاری برای خانواده او بود؛ اما با تدبیر مقام معظم رهبری برای حوزه های علمیه، بحمدالله بخش حداقلی تأمین اجتماعی (بر مبنای اداره کار) واریز می شود و خدایی نکرده اگر برای طلبه ای اتفاقی بیفتد، حقوق حداقلی به خانواده آنان پرداخت می شود.
ما در سال گذشته سه طلبه جوان را در استان مازندران داشتیم که از دنیا رفتند و حقوق حداقلی تأمین اجتماعی برای خانواده آنان وصل شده است.
* مرکز خدمات حوزه در چه زمینه های دیگری فعالیت دارد؟
این مرکز پا را از بخش درمانی فراتر گذاشت و در بخش های گوناگون دیگری نیز ورود کرد.
امروز دو سوم بودجه مرکز خدمات صرف در بخش سلامت و بیمه طلاب می شود و ما حتی برای طلاب ورودی حوزه چکاب سالانه برگزار می کنیم.
در گذشته فرهنگ غلطی وجود داشت که اگر بچه ای درس نمی خواند، به حوزه می فرستادند و متأسفانه امروز در حوزه علمیه مازندران قریب به هفت نفر را داریم که مشکلات خاصی داشته و حتی نمی توانند لباس مقدس روحانیت را به تن کرده و به تبلیغ بپردازند.
در حال حاضر برای جذب در نهادهای نظامی، تمام سلامت این فرد از دندان تا قلب، پا و ... برای آن نیرو مهم است؛ ولی ما آن سخت گیری ها را نداریم؛ اما چکاب لازم را انجام می دهیم؛ چون مرکز خدمات برای این شخص به مدت ۳۰ سال حق بیمه واریز می کند و باید سلامت کامل را داشته باشد تا در آینده بتواند مفید برای حوزه های علمیه باشد.
در کنار انجام چکاب از طلاب ورودی حوزه، برای طلاب، اساتید سطح یک، سطح دو، سطوح عالی، امامان جمعه و جماعات و خانواده های آنان نیز چکاب سالانه داریم؛ چراکه امروز شهریه طلاب بسیار پایین است و کسی هم باور نمی کند که طلاب با دریافت چنین مبالغی، زندگی خود را می گذرانند؛ به عنوان مثال، «طلبه مجرد ماهی ۷۰ هزار تومان»، «طلبه متأهل سطح یک، ۲۵۰ هزار تومان»، «طلبه سطح دو ۳۵۰ هزار تومان» و «طلبه سطح سه تا ۶۰۰ هزار تومان» شهریه دریافت می کنند که بسیار پایین می باشد و حداقل امید طلاب، همین مرکز خدمات حوزه است.
* بخشی از روحانیون سطح استان، دارای سنین بالایی هستند؛ این مرکز چه خدماتی برای آنان دارد؟
از سال ۱۳۸۳ که خدمات سازمان تأمین اجتماعی وارد حوزه شد، روحانیون بالای ۶۰ سال به دلیل سن بالا نتوانستند تحت پوشش این سازمان قرار بگیرند؛ به همین دلیل، این عزیزان به عنوان معمرین حوزه معرفی شدند و از سوی دفتر مقام معظم رهبری برای این افراد مبلغی کمی به صورت ماهیانه واریز می شود.
امروز یکی از شخصیت های تراز اول استان مازندران از معمرین است و همین مبلغ ماهیانه برای او نیز واریز می شود و کسی هم باور نمی کند که با چنین مبالغی، زندگی خود را می گذرانند.
ما در بخش معمرین نیز چکاب سالانه برای آنان داریم؛ چراکه این افراد به دلیل سن بالا، دارای ناتوانی هایی بوده و باید چکاب های سالانه را انجام دهند.
همچنین این مرکز برای افرادی که مریضی های خاصی نیز دارند اعم از معمرین یا غیرمعمرین، برنامه هایی داشته و کمک هایی انجام می شود.
یکی از فعالیت های این مرکز در بخش معمرین، اعزام زیارت اولی ها به مشهد مقدس است و خانواده هایی که ۱۰ سال است به زیارت امام رضا علیه السلام مشرف نشده اند، می توانند اعزام شوند.
شاید باور نکنید؛ اما ما هنوز هم خانواده ای روحانی در استان مازندران داریم که ۱۹ سال است به مشهد نرفته است و اگر در بیرون این مطلب به مردم گفته شود، باور نمی کنند.
در سال گذشته ۸۰ خانوار را برای مشهد مقدس اعزام کردیم و دو سال گذشته نیز ۴۰ خانواده مشرف شده اند.
ما در استان مازندران، قریب به ۵۵۰ خانواده معمر داریم که از این تعداد، سرپرست ۲۰۰ خانوار به رحمت خدا رفته اند.
* چه تعداد طلبه و روحانی در استان مازندران حضور دارند و آیا روحانیون شاغل تحت پوشش این مرکز قرار دارند؟
در این استان، سه هزار و ۱۰۰ طلبه خواهر در حال تحصیل، یک هزار طلبه خواهر فارغ التحصیل، سه هزار طلبه برادر در حال تحصیل و قریب به یک هزار و ۴۰۰ طلبه برادر داریم که در فعالیت های گوناگون، ایفای نقش می کنند.
روحانیون شاغل تحت پوشش مرکز خدمات حوزه نبوده و کارهای حداقلی همچون بیمه قسطی ماشین و ... برای آنان انجام می شود.
ما در این استان، قریب به هفت هزار طلبه برادر و خواهر داریم که تحت پوشش مرکز خدمات بوده و جمعیت آنان با توجه به خانواده، قریب به ۱۴ هزار نفر می شود.
* از فعالیت های فرهنگی مرکز خدمات حوزه نیز بفرمایید.
بخش دیگری که مرکز خدمات حوزه در آن فعال است، بخش فرهنگی است و ما در این موضوع نیز فعالیت هایی داریم.
امروز آمار طلاق در کشور بالاست؛ به طوری که به صورت میانگین، ۲۰ درصد از ازدواج ها منجر به طلاق شده و آمار طلاق در برخی از شهرها به ۲۸ درصد هم می رسد.
اگر طلاقی در میان خانواده طلاب اتفاق بیفتد، مناسب نیست؛ به همین دلیل، مرکز خدمات در راستای فعالیت های فرهنگی خود، مشاوره هایی را برای قبل و بعد از ازدواج طلاب برگزار می کند تا شاهد این معضل در میان طلاب و روحانیون نباشیم.
هر طلبه ای که ازدواج می کند، باید به همراه همسر خود در کارگاه مشاوره مرکز خدمات که معمولا از صبح تا عصر برگزار می شود، حضور پیدا نماید تا بتواند ازدواج خود را در این مرکز ثبت کند.
خوشبختانه بازخوردگیری هایی که از این کارگاه ها انجام شده، بسیار مثبت بوده و ۹۹ درصد از شرکت کنندگان، برگزاری آن را «عالی» دانسته و یک درصد از آنان گزینه «خوب» را انتخاب کرده اند.
همچنین ما در مدارس علمیه سطح استان، روانشناس و روانپزشک نیز اعزام کرده تا برای طلاب بالای ۱۸ سال، دوره هایی را برگزار کرده تا طلاب با آشنایی بهتری بتوانند انتخاب های مناسبی برای آینده خود داشته باشند.
برگزاری دوره های مشاوره این مرکز، مخصوص تازه مزدوجین نیست؛ بلکه ما در مسائل گوناگون دیگر نیز برای طلاب و فضلا، جلسات مشاوره داشته و تعداد زیادی از طلاب در این دوره ها و جلسات شرکت می کنند.
یکی از برنامه های مرکز خدمات در بخش فرهنگی، طرح ممتازین تحصیلی است که مختص طلاب عزیز و خانواده های آنان بوده و ما در این بخش، از ممتازین طی یک همایشی تقدیر به عمل آورده و کارگاهی چند ساعته برای آنان خواهیم داشت.
برگزاری دوره ها و کارگاه های فضای مجازی که معضلی برای جامعه شده، برای طلاب و خانواده های آنان از دیگر برنامه های فرهنگی این مرکز است که با عنوان «طرح اقتضایی» برگزار شده و از اساتید مجرب برای تدریس در این دوره ها استفاده می کنیم.
انسان نسبت به هر چیزی که ممنوع می شود، حریص می شود و امروز عموم شکایت خانواده ها، موضوع فضای مجازی و فیلترشکن هاست.
* یکی از مشکلات امروز طلاب و روحانیون، موضوع معیشت است؛ این مرکز در این راستا چه فعالیت هایی دارد؟
موضوع معیشت و توانمندسازی خانواده های طلاب و روحانیون از دیگر فعالیت های این مرکز است.
مشکل امروز کشور ما این است که همه ما در یک جا نشسته و فقط سخن می گوییم؛ خداوند متعال، نمونه بارزی به نام زنبور عسل برای ما در قرآن کریم آورده است که باید از آن درس بگیریم.
حضرت حق به زنبور عسل فرموده است: «وَ أَوْحی رَبُّکَ إِلَی النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذی مِنَ الْجِبالِ بُیُوتاً وَ مِنَ الشَّجَرِ وَ مِمَّا یَعْرِشُونَ/ و پروردگار تو به زنبور عسل «وحی» (و الهام غریزی) نمود که: «از کوه ها و درختان و داربست هایی که مردم می سازند، خانه هایی برگزین! ».
در ادامه می فرماید: «ثُمَّ کُلی مِنْ کُلِّ الثَّمَراتِ فَاسْلُکی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلاً یَخْرُجُ مِنْ بُطُونِها شَرابٌ مُخْتَلِفٌ أَلْوانُهُ فیهِ شِفاءٌ لِلنَّاسِ إِنَّ فی ذلِکَ لَآیَةً لِقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ/ سپس از تمام ثمرات (و شیره گلها) بخور و راه هایی را که پروردگارت برای تو تعیین کرده است، براحتی بپیما! «از درون شکم آنها، نوشیدنی با رنگ های مختلف خارج می شود که در آن، شفا برای مردم است به یقین در این امر، نشانه روشنی است برای جمعیّتی که می اندیشند».
خدای متعال در این آیه فرموده است به راه هایی که برای تو مشخص کردیم، طی مسیر و حرکت کن.
زنبور عسل ۲۵ گرمی، عسلی می سازد که اگر این عسل شش هزار سال بماند، خراب نمی شود؛ چرا اینگونه است؟ چون در کار خود صداقت دارد و تقلب و غشی در کار او نیست.
عمل ما نیز همین است؛ اگر همان مسیری که خدای متعال برای ما مشخص نموده را بپیماییم، راه درست را رفته ایم؛ اگر مشاهده می کنیم بزرگان دین ما، رهبر انقلاب ما و ... اینگونه هستند، به همان آیه «فَاسْلُکی سُبُلَ رَبِّکِ ذُلُلاً» عمل کرده اند.
ما در راستای توانمندسازی خانواده طلاب، دوره های گوناگونی تا به امروز برگزار کرده ایم که از جمله آنان، دوره های فرهنگی، خیاطی، گلدوزی، پرورش حیوانات خانگی، پرورش بلدرچین و ... بوده و هیچ اشکالی هم ندارد.
امروز ۴۰۰ روحانی طرح هجرت در سطح استان مازندران داریم که می توانند با کمک خانواده خود این کارها را انجام دهند.
ما با فنی حرفه ای قرارداد داریم که خانواده های طلاب بتوانند کارهای فنی و حرفه های گوناگون مختص مردان و زنان را یاد بگیرند و البته استقبال خوبی از طرح توانمندسازی شده و کارهای خوبی در این راستا انجام شده است.
طلاب باید با حضور در این طرح ها و دوره ها، فعالیت های جدیدی را آغاز نمایند تا بتوانند مشکلات معیشتی پیش رو را پشت سر بگذارند.
ما امروز طلابی داریم که کندوی عسل داشته و درآمد مناسبی هم دارند.
ما در سال گذشته دوره های کامپیوتر، حسابداری، خیاطی، گلدوزی، پرورش مرغ خانگی، پرورش بلدرچین و زنبورداری داشتیم و استقبال خوبی هم از این دوره ها شده است.
* طلاب از چه سالی بیمه تأمین اجتماعی خواهند شد؟
طلاب با یکی از این دو شرط می توانند بیمه تأمین اجتماعی شوند؛ یا باید به سن ۲۵ سالگی برسند و یا ازدواج کنند که اگر در زمان ازدواج سن آنان کمتر از ۲۵ سال هم باشد، می توانند بیمه تأمین اجتماعی شوند؛ البته طلابی که وارد حوزه شده و سنی کمتر از ۲۵ سال دارند، بیمه خدمات درمانی شده و خدمات درمانی به آنان ارائه می شود.
* با توجه به گستره جغرافیایی استان مازندران که استانی طولی است، برای دسترسی آسان تر طلاب به خدمات این مرکز چه برنامه ای دارید؟
ما به غیر از شهرستان ساری که مرکز خدمات حوزه در این شهر دایر است، نمایندگی بابل را نیز داریم که فعالیت های مرکز خدمات در آنجا نیز ارائه می شود و ان شاءالله در سال جدید نیز نمایندگی نوشهر دائر خواهد شد.
همچنین چون قرارداد بیمه تکمیلی طلاب با بیمه آسیاست، این بیمه در شهرهای گوناگون شعبه داشته و طلاب می توانند برای پیگیری بیمه تکمیلی خود به این شعبات مراجعه نمایند.
برای طلاب شرق استان نیز مقرر شده رابطی را در شهرستان بهشهر قرار دهیم تا طلاب بتوانند با مراجعه به این رابط، نسخه های خود را تحویل نمایند.
-سخن پایانی
انتظار ما از رسانه رسمی حوزه های علمیه این است که به موضوع سربازی حضرت ولی عصر (عج) بیشتر پرداخته و بهای بیشتری به این مسئله داده شود.
اعتبار ما به سربازی امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و سخن ما هم به دلیل وجود آن حضرت، اعتبار دارد. طلاب باید بدانند که اعتبار آنان از این آقاست و باید در منابر و محافل وعظ و خطابه از حضرت بقیة الله الاعظم سخن بگویند و مردم را آگاه سازند.
به وجود حضرت ولی عصر (عج) است که این ارزش را به ما داده است که برای ۱۰۰ نفر یا ۱۰۰۰ نفر سخن بگوییم و این لباس، این امتیاز را به ما داده است که برای همه صحبت کنیم. چرا نسبت به اربابمان ساکت هستیم؟ فقط در آخر مجلس دعا می کنیم خدایا فرج امام زمان را برسان؛ آیا فقط باید دعا کنیم؟ بنده معمولا در سخنرانی های خود اعلام می کنم که اگر بالای منبر حضور دارم، به خاطر لباس و سربازی امام زمان (عج) است.
اگر از امام زمان روحی له الفدا حرف بزنیم، می توانیم سرباز حضرت ولی عصر (عج) جذب کنیم.
از خبرگزاری حوزه انتظار داریم به این مباحث بیشتر پرداخته و تبلیغات بیشتری نسبت به این مسئله داشته باشد.
گفتگو: محمدرسول صفری
۰۱:۴۴ - ۱۳۹۸/۱۰/۰۷