به گزارش خبرنگار خبرگزاری حوزه در همدان، آیت‌الله شیخ محمدهادی تألهی همدانی، از جمله وارستگانی است که بیراه نیست اگر بگوییم در زادگاه خود ناشناخته مانده است.

این سالک فرزانه در سال 1279 در خانواده مذهبی در شهر همدان دیده به جهان گشود، پدرش آیت‌الله شیخ مرتضی تألهی از سالکان پرآوازه بود و به لطف این انتساب شیخ محمدهادی از همان ابتدای نوجوانی توانست در محضر بزرگانی چون آیت‌الله میرزا علی آقا خلخالی، شیخ محمد بهاری، حاج سیدعلی عرب و آیت‌الله حیدر کسب فیض کند.

آثار گران‌بهایی از جمله حواشی بر قواعد انصاری، حواشی بر متأجر شیخ، شرحی بر مجموعه ملا هادی سبزواری،رساله‌ای در معرفت نفس، رساله‌ای در برکات و مشتبهات قرآن مجید، رساله‌ای درباره حضرت مهدی(عج)، رساله‌ای در تعقیبات نماز، رساله‌ای در فضیلت روز جمعه و رساله‌ای در رد صوفیه را تألیف کرده است.

این عارف ربانی در 96سالگی به علت کهولت سن درگذشت اما برکات وجودیش برای اهل زمین پایان نیافت؛پسر بزرگ ایشان محمدحسین، مکتوبات پدر را درباره موضوعات اجتماعی،تفسیری، دینی و مذهبی گردآوری کرده و در مجموعه‌ای 9جلدی به نام «هادی» ارائه کرده است.

تفکر و تأمل عمیق؛ ویژگی مهم آیت‌الله تألهی

حجت‌الاسلام رضا اسکندری، از شاگردان آیت‌الله محمدهادی تألهی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه در همدان، اظهار کرد: به دلیل جایگاه معنوی و اخلاقی آیت‌الله تألهی در همدان مورد توجه و علاقه آحاد مردم بودند حتی علما نیز به ایشان بسیار ارادت داشتند.

وی ادامه داد: منزل ما نزدیک منزل ایشان بود و امام جماعت مسجد معروف به مسجد جولان بودند از آن موقع با ایشان انس داشتم؛ سال‌های 58-59بود که بعد از مدتی با عده‌ای از دوستان تصمیم گرفتیم که خدمت ایشان برسیم و درخواست کنیم که برای ما جلسه درس عرفان بگذارند.

حجت‌الاسلام اسکندری بیان کرد: ایشان بسیار با تأمل سخن می‌گفتند و قبل از اینکه پاسخ پرسشی را بدهند، بسیار فکر و تأمل عمیق می‌کردند به‌گونه‌ای که گاهی به مدت 5دقیقه تأمل داشتند؛ هنگامیکه ما خدمت ایشان رفتیم بعد از تأملی بسیار فرمودند: شما قرآن می‌خوانید و در قرآن همه‎‌چیز بیان شده: عرفان، احکام، اخلاق و غیره چراکه  قرآن کتاب حکمت است و برای این امر باید قرآن را از ابتدا آغاز کنیم.

وی عنوان کرد: با دوستان تفسیر روان از سوره حمد آغاز کردیم و  بعد از مدتی ایشان فرمودند: مصباح الشریعه که منسوب به امام صادق علیه‌السلام است را بخوانید چراکه کتاب اخلاقی عرفانی است و صد اصول اخلاقی در این کتاب از سخنان گهربار امام بیان شده است.

شاگرد آیت‌الله تألهی گفت:  هر جلسه جملاتی نورانی از این کتاب را برای ما می‌خواند و موضوعاتی را مطرح می‌کردند و شرح می‌دادند ؛این روند سالیان سال ادامه داشت  که بعد توفیق شد و به قم رفتم اما هر وقت همدان می‌آمدم، با دوستان قم یا همدانی به محضر این استاد اخلاق و اسوه اخلاقی می‌رفتیم.

وی ابراز کرد: از خصوصیات این فقیه مفسر عارف ورع بود و ایشان عامل و اهل عمل بودند و در حقیقت اسوه اخلاق عملی بودند؛ در بعد معنوی و عرفانی دارای مراتب بسیار بالایی بودند.

عیادت آیت‌الله تألهی از مجروحان دفاع مقدس

حجت‌الاسلام اسکندری با بیان اینکه آیت‌الله تألهی در عین حال یک شخصیت سیاسی و انقلابی بودند، اذعان کرد: ایشان دارای روحیه جهادی بود و پیرو ولی فقیه بودند به‌گونه‌ای که به امام خمینی(ره) و مقام رهبری ارادت ویژه داشتند.

وی اضافه کرد: آیت‌الله تألهی نسبت به مسائل اجتماعی حساسیت فراوانی داشتند و  به مسائل دفاع مقدس، ایثارگران رزمندگان و  خانواده‌های آنان توجه داشتند.

شاگرد آیت‌الله تألهی با بیان اینکه ایشان به ارزش های انقلاب توجه داشتند و جوانان را به حضور در جبهه ها تشویق می‌کردند، گفت: یک بار در عملیات بیت المقدس مجروح شدم که ایشان با کهولت سن برای عیادت تشریف آوردند؛ این امر درباره سایر رزمندگان بسیار مشاهده می‌کردیم؛ درحقیقت ایشان  علاقه خاصی به مجروحین داشتند و با آنها انس می‌گرفتند.

شهادت افرادی که در محضر آیت‌الله تألهی بودند

معاون سابق فرهنگی تبلیغی مدیریت حوزه علمیه خواهران تصریح کرد: یکی از نکات قابل تأمل این است که بسیاری از افرادی که در جلسات معنوی ایشان حضور داشتند و از وی بهره معنوی بردند، به شهادت نائل شدند.

وی با بیان اینکه آیت‌الله تألهی دائم در حال ذکر دعا و مناجات بودند، گفت: خاطرم هست که همیشه کتاب‌های متعددی در کنارشان بود و همواره مشغول مطالعه و تلاوت قرآن و عبادت بودند به‌گونه‌ای که همیشه سجاده وی باز بود و در حال عبادت با خالق هستی بودند.

 شاگرد آیت‌الله تألهیافزود: تواضع فراوانی در وجود ایشان بود و  نماز را  بسیار با حلاوت می‌خواند؛ وقتی سوره حمد را تلاوت می‌کردند، آیات را باشیرینی خاص می‌خواندند و ما مجذوب این تلاوت می‌شدیم؛ از دیگر خصوصیات آیت‌الله تألهی این بود که زمان نماز جماعت ایشان با تعقیبات و دعای مخصوص سه ربع بود.

حجت‌الاسلام اسکندری اذعان کرد: در ایامی که توفیق حضور داشتیم و به منزل ایشان می‌رفتیم، به یاد دارم که اتاق ایشان جایی بود که باید برای باز کردن درب چند پله، پایین می‌آمدند و همیشه با وجود کهولت سن درب را خود باز می‌کرد و  بعد از ورود ما به اتاق وارد می‌شد و کفش‌های ما را جفت می‌کرد.

آیت‌الله تألهی از نوجوانی اهل معنویت بود  

وی با بیان اینکه یکی از خصوصیات بارز آیت‌الله تألهی بعد معنوی عرفانی او بود، عنوان کرد: هنگامیکه اعمال قبل از خواب را برای ما شرح می‌دادند، به قرائت آیه پایانی سوره کهف جهت اقامه نماز شب تأکید می‌کردند و یک بار خاطره‌ای درباره خودشان در اینباره برایمان نقل کردند.

شاگرد آیت‌الله تألهی ادامه داد: ایشان گفت در نوجوانی این آیه را خواندم و در اتاقم خوابیدم و نیمه‌های شب کسی مرا تکان می داد که ابتدا حس کردم که والده است اما بعد متوجه شدم کسی با لباس سفید است که از پنجره به سمت مسجد و از آنجا به آسمان رفت.

وی ابراز کرد: این شخصیت از نوجوانی اهل معنویت بود و روز به روز معنویتش بیشتر شد و به مراتب بسیار بالا رسید.

وی با اشاره به اینکه بسیار رقیق القلب و مهربان بود و با محبت با دیگران مواجه می‌شد، اظهار کرد: آیت‌الله تألهی زهد و پرهیز از زرق و برق دنیا را رعایت می‌کردند و در زندگی بسیار ساده و قانع بودن و صبر و متانت و کمال اخلاص در وجود ایشان بود و بسیار دارای آرامش معنوی بود.

وی گفت: در بعد سیاسی نیز ایشان مورد توجه علما بودند و به اندیشه‌های امام خمینی(ره) ارادت داشتند؛ برایم جالب بود که هر وقت به یاد کیفیت شهادت شیخ فضل الله نوری می‌افتاد گریه می‌کرد.

تواضع آیت‌الله تألهی؛ زبانزد عام و خاص بود

حجت‌الاسلاموالمسلمین حمید ملکی، معاون تهذیب و تربیت حوزه های علمیه از دیگر ارادتمندان آیت‌الله تألهی است که درباره مقام عرفانی ایشان به خبرنگار خبرگزاری حوزه گفت: از بدو انقلاب که جوانان با معنویت، اخلاق و فرهنگ ایثار و شهادت مأنوس شدند، یکی از مسیرهایی که انتخاب کردند، ارتباط با چنین شخصیت‌های اخلاقی و عرفانی بود.

وی ادامه داد: استفاده جوانان از سلوک و سخنان آیت‌الله فاضلیان، محقق، شهید مدنی در همدان بسیار بود و همدان به همین جهت بر خود می‌بالد؛ آیت‌الله تألهی نیز دارای ویژگی منحصر به فردی بود که در کنار سلوک عرفانی خود دارای بعد انقلابی نیز بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین ملکی با بیان اینکه حمایت از رزمندگان ویژگی مهم آیت‌الله تألهی بود، گفت: هنگامیکه ما از قم به همدان آمدیم، طلبه جوان بودیم و با اساتید برجسته اخلاق و حوزه آشنایی نداشتیم تا اینکه در جلسه‌ای خدمت آیت‌الله تألهی رسیدیم و مشاهده کردیم که ایشان با نفس گرم و تأثیرگذار خود جوانان را به خوبی جذب می‌کرد.

وی اضافه کرد: آنچه که باعث شده بود تا همه تمایل داشته باشند همواره در کنار ایشان باشند، اخلاص و تواضع وی بود؛ هنگامیکه درب منزل ایشان را می‌زدیم خود شخصا درب را باز می‌کرد و آخرین نفر وارد اتاق می‌شدند تا کفش همه افراد حتی جوانان را جفت می‌کرد.

معاون تهذیب حوزه ادامه داد: هنگامی که می‌خواستیم از اتاق خارج شویم کفش‌ها را جفت‌کرده می‌دیدیم که ابتدا تصور می‌کردیم اهالی منزل این اقدام را انجام داده‌اند، اما به مرور زمان متوجه شدیم که دلیل آنکه آیت‌الله تألهی آخرین نفر وارد اتاق می‌شد همین امر بود تا همان زمان کفش‌ها را جفت کنند و این امر بسیار تأثیرگذار بود.

این استاد حوزه با بیان اینکه سیر و سلوک عملی ایشان بیشتر از گفتارشان مؤثر بود، گفت: علاقمندی آیت‌الله تألهی به امام خمینی(ره) و حرکت در این مسیر، حمایت از رزمندگان و بدرقه آنها به جبهه، شرکت در تشییع‌جنازه شهدا باعث ارادت رزمندگان و فرماندهان به ایشان شده بود.

چند بعدی بودن شخصیت آیت‌الله تألهی

وی تأکید کرد: آیت‌الله تألهی چند بعد شخصیت را در خود جمع کرده بود؛ معلمی که علم را به نسل دیگر منتقل می‌کرد و هم مربی که با عمل و تواضع افراد را مجذوب خود کرد و در عین حال پدری مهربان برای افراد بود.

حجت‌الاسلام والمسلمین ملکی در ادامه خاطره‌ای از استاد اخلاق خود بیان کرد: یک روز به همراه چند نفر از دوستان به دیدار ایشان رفتیم آن روز حال آیت‌الله تألهی بسیار منقلب بود؛ جلسه به سکوت گذشت؛ ایشان غرق در تفکر بود.

وی افزود: در این هنگام یکی از دوستان گفت: برای استفاده از سخنان شما خدمتتان رسیدیم اما ایشان همچنان غرق در تفکر بود؛ سه بار وی سخن خود را تکرار کرد تا آخر گفتند: انگار مزاحم شدیم؛ تا اینکه بعد از گذشت یک دقیقه فرمودند: تا غافلیم عاصی هستیم؛ زنگ صدای ایشان هنوز در گوشم است.

آیت‌الله تألهی پرورش معنویت در شهر همدان را تقویت کردند

حجت‌الاسلام ذبیح‌الله نعیمیان، محقق و پژوهشگر و  عضو پژوهشگاه مطالعات تقریبی نیز درباره آیت‌الله تألهی گفت: از طریق مطالعه آثار ایشان و تحقیق علمی آثار  با شخصیت وی آشنا شدم.

وی ادامه داد: آیت‌الله تألهی از رجال کهنسال که در شهر همدان دارای جایگاه معنوی و علمی بالایی بودند و این امر باعث توجه اهل علم و معنا به ایشان شد و در حقیقت آیت‌الله تألهی همواره منبع جوشش معنویت در شهر همدان بودند.

حجت‌الاسلام نعیمیان با بیان اینکه افراد بسیاری با ایشان ارتباط داشتند و در جلسات ایشان شرکت می‌کردند،گفت: ایشان آثار علمی متعددی داشتند که در قالب رساله‌های اخلاقی، عرفانی، فلسفی و کلامی به نگارش درآمده است که با بررسی آنها خواهیم دریافت که بحث‌های کلامی ایشان نشان از عمق دقت ایشان است که راه را برای فهم نکات اخلاقی و معنوی باز کرده است.

وی اضافه کرد: در واقع مباحث کلامی ایشان راه را برای دریافت مباحث اخلاقی و تربیتی باز کرده است و مباحث ایشان دارای مضمون اخلاق ولایی بوده که پرورش روح ولایت اهل بیت علیهم‌السلام در روند تربیت انسان بسیار تأثیرگذار است.

این محقق حوزه با بیان اینکه آیت‌الله تألهی پرورش معنویت در شهر همدان را تقویت کردند، خاطرنشان کرد: آیت‌الله تألهی راه سعادت را از طریق ارتباط عمیق با اهل بیت علیهم‌السلام بیان کرده است و  آموزه‌های معنوی آنها و توسل و فرمایشات اخلاقی ایشان نشأت گرفته از روایات اهل بیت علیهم‌السلام است.

انتهای پیام/