دکتر سید مرتضی موسویان در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با اشاره به این که فرهنگ باید در نگاه و رویکرد مسئولان جزو اصلی ترین اولویت ها باشد، اظهار داشت: قبل از هر چیز این باور باید در دولتمردان ما به وجود آید که فرهنگ یک امر تشریفاتی نیست بلکه ضرورتی انکارناپذیر در مسیر توسعه کشور به شمار می رود.
وی با اشاره به این که الزام ما برای توسعه گره خورده به امر فرهنگ است، افزود: در ادبیات سیاست گذاری، گفته می شود که بعد از سیاست گذاری باید فرهنگ سازی انجام شود و سپس به دنبال اجرا برویم و این نشان دهنده اهمیت مساله فرهنگ است و این که باید به سمت ایجاد زیرساخت های فرهنگی حرکت کنیم.
غفلت از فرهنگسازی پس از سیاست گذاری
رئیس هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای همچنین گفت: به عنوان مثال عرض می کنم که بعد از سال ها راه افتادن تلفن سیار با توجه به مصوبه ای که وجود داشته و اپراتور مجبور به رعایت پیوست فرهنگی بوده، ما در نهایت یک پیوست فرهنگی خالی و سفید را برای امضا آورده ایم و حال آن که برای اپراتوری که بر فرهنگ ما تأثیر می گذارد هنوز هیچ الزام و مقررات و چارچوبی بار نکرده ایم که این مساله نشان می دهد بحث فرهنگ سازی در جامعه عملاً مغفول مانده است.
وی یادآور شد: از سویی از حیث بودجه ای که برای فرهنگ سازی خرج شده، وقتی مقایسه ای صورت می گیرد با دیگر زمینه ها و عرصه ها، متوجه می شویم که حقیقتاً کمترین توجه به لحاظ تخصیص بودجه به بحث فرهنگ صورت گرفته است.
مجلس یازدهم در مقام عمل از فرهنگ حمایت کند
عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما خاطرنشان کرد: بر این اساس، آن چه از مجلس یازدهم انتظار می رود این است که اهتمام زیادی به مقوله فرهنگ و فرهنگ سازی در جامعه داشته باشد و چه در بحث بودجه و چه قانون گذاری و نظارت که وظیفه ذاتی آن است، این توجه به عینیت برسد و لذا تنها در حد حرف و شعار باقی نماند.
وی گفت: نباید از یاد ببریم که بدون توجه به فرهنگ سازی قادر نیستیم بسیاری از مشکلات و معضلات اجتماعی و حتی اقتصادی را مرتفع کنیم، به خصوص این که امروز در زمانه ای بسر می بریم که با تبلیغات و جنگ شناختی، بر انبوه مخاطبان تأثیرگذاری صورت می گیرد و اساساً یکی از شاخه های مهم کار فرهنگی که ناظر به سواد رسانه ای است، توجه به جنگ رسانه ای و جنگ روانی است.
نمایندگان مجلس زیرساخت های فرهنگی را تقویت کنند
وی اضافه کرد: مجلس اگر می خواهد به سامان بسیاری از امور بپردازد باید زیرساخت های فرهنگی کشور را تقویت کرده و آن جایی که زیرساخت لازم را ندارد در تدارک فراهم کردن آن باشد.
موسویان بیان داشت: به هر حال در این راستا از کمیسیون فرهنگی مجلس انتظار بیشتری می رود و حال آن که متاسفانه به نسبت دیگر کمیسیون ها، گویا میل و رغبت برای حضور در این کمیسیون از سوی نمایندگان همچون ادوار گذشته کمتر بوده است.
وی افزود: در همین ایام نیز شاهد بودیم افرادی که به ظاهر باید فرهنگی باشند اصرار به رفتن به دیگر کمیسیون های داشته و دارند و این نشان دارد از این که ما ارزش و اهمیت پرداختن به فرهنگ را هنوز درک نکرده ایم و این رویه برخلاف دیدگاه و نظر مقام معظم رهبری است که فرمودند فرهنگ حتی بر اقتصاد اولویت دارد.
وی گفت: از گذشته تاکنون ما از ناحیه تهاجم فرهنگی ضربه خورده ایم و این مساله ای است که به ناتوی فرهنگی و این اواخر شبیخون فرهنگی و در نهایت ولنگاری فرهنگی انجامیده است.
بی توجهی به بخش فرهنگ به ما لطمه های بسیاری زده است
مدیر عامل انجمن سواد رسانه ای ایران ادامه داد: امروز به عینه می بینیم که این مقوله ای که از دهه ها قبل مورد تأکید و توجه رهبر معظم انقلاب بوده و بر اثر بی توجهی و کم توجهی ما باعث به ثمر نشستن مشکلات فراوانی شده، چگونه همچنان وجود دارد و اساس و پایه ی نظام اسلامی ما را مورد هجمه قرار می دهد.
وی افزود: از سوی دیگر باید تجربه دیگر کشورها را نیز مقابل خود قرار دهیم که چگونه حتی کشورهای اروپایی در دهه های اخیر متأثر از فرهنگ آمریکایی بوده اند و استراتژی آمریکا که سال ها تداوم دارد و اواخر هزاره دوم عمدتاً آغاز شده نشان می دهد که چقدر توانسته در کشورهای دیگر و حتی کشورهای اروپایی تأثیرش را به لحاظ فرهنگی بگذارد
وی ابراز داشت: آن ها به لحاظ ترویج سبک زندگی غربی و آمریکایی حتی در قبال کشور ما موفقیت هایی داشته اند و متاسفانه ما در زمینه دفاع از داشته های فرهنگی خود و ترویج سبک زندگی ایرانی و اسلامی ، به آن شکل توفیقی نداشته ایم که باید دلایل این مساله به شکل دقیق و علمی ریشه یابی شود.
اهمیت فوق العاده فرهنگ در گام دوم انقلاب
عضو هیئت علمی دانشگاه صدا و سیما همچنین افزود: ما باید توجه داشته باشیم که حتی زمینه ایجاد تمدن نوین اسلامی که در بیانیه گام دوم انقلاب مورد تأکید خاص مقام معظم رهبری بوده است، در سایه توجه به مساله فرهنگ محقق می گردد ، ضمن آن که اگر در این زمینه سستی و غفلت کنیم خسارت های جبران ناپذیری متوجه ما می شود.
وی با اشاره به این که دشمن در عرصه فرهنگی با جنگ شناختی بدون خونریزی و هزینه آن چنانی، اهداف و برنامه های خود را به پیش می برد و لذا ما به هیچ وجه نباید از مباحث فرهنگی و لایه های گوناگون و پیچیده آن غفلت کنیم.
رسالت کلیدی خانه ملت در امر ساماندهی فضای مجازی
موسویان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به رسالت مهم مجلس شورای اسلامی در راستای ساماندهی فضای مجازی اظهار داشت: به تعبیر رهبر معظم انقلاب، فضای مجازی و توسعه و همه گیری خاص آن به سان یک انقلاب است مثل انقلاب صنعتی که همه پایه های یک جامعه را تحت تأثیر خود قرار داده است، کما این که امروزه بخش مهمی از جنگ رسانه ای و فرهنگی دشمن از طریق بستر فضای مجازی صورت می گیرد.
وی افزود: خلاصه آن که امروز در دنیا چیزی نیست که فارغ از فرهنگ تعریف شود بلکه اول فرهنگ و پیوست های فرهنگی برای آن تعریف شده و بعد در اختیار مردم قرار می گیرد، چه آن که غربی ها و آمریکایی ها از طریق فیلم و بازی و موسیقی و سریال ها و غیره ، فرهنگ غربی و آمریکایی را در دنیا ترویج می دهند و حال آنکه ما نسبت به این مساله بعضاً بی تفاوت و یا کم تفاوت هستیم.
غفلت از فرهنگ عفاف و حجاب و خسارت های آن
وی گفت: در حال حاضر اگر وضعیت حجاب در جامعه، آشفته و نا به سامان است ، بخش مهمی از آن به خاطر فضای مجازی و کم توجهی ما در این زمینه است و این که گویا هنوز ابعاد تهاجم فرهنگی دشمن را باور نکرده ایم.
مدیر عامل انجمن سواد رسانه ای ایران بیان داشت: به عنوان مثال اگر سریال های دو دهه قبل تلویزیون که برخی از آن که در شبکه ها از جمله آی فیلم، بازپخش می شود را نگاه کنیم، متوجه تفاوت پوشش آن زمان و امروز در بین هنرپیشه ها می شویم و همین طور اگر فیلم های سینمایی را هم رصد کنیم ، به همین تفاوت ها می رسیم.
خلاقیت و نوآوری متعهدانه؛ لازمه اصلاح فرهنگی
وی با بیان این که برای رسیدن به توسعه باید نگاه درستی به مقوله فرهنگ داشته باشیم، خاطرنشان کرد: اصلاح فرهنگی در سایه خلاقیت و نوآوری متعهدانه و جدیت در این زمینه رخ می دهد و این که باید بدانیم تغییرات فرهنگی به مرور زمان و پیوسته صورت می گیرد.
وی افزود: از سوی دیگر باید توجه داشت که فرهنگ سرمایه اجتماعی را می سازد و اهتمام در این زمینه باعث می شود که جامعه در مسیر توسعه علمی و اقتصادی قرار بگیرد و بتواند بر بخش مهمی از مشکلات خود فائق شود.
ضرورت شفاف سازی در عرصه فرهنگ
رئیس هیئت مدیره بنیاد ملی بازی های رایانه ای یادآور شد: البته باید توجه داشت که ما باید به سمت شفاف سازی حرکت کنیم و خود شفاف سازی هم نیاز به فرهنگ سازی دارد، چه آن که این همه معضلاتی که در جامعه با آن مواجه هستیم نشان از آن دارد که به بحث شفاف سازی به درستی و دقیق نپرداخته ایم.
وی گفت: آن چه حائز اهمیت است این که با تقویت زیرساخت های فرهنگی و از جمله عنایت به مقوله شفاف سازی می توانیم دوباره سرمایه اجتماعی را احیا کرده و به این وسیله زمینه ارتقای سطح امید در بین مردم و نسل جوان را فراهم کنیم.
موسویان در خاتمه سخنان خود ابراز داشت: با وجود رهبر حکیمی که داریم، ان‌شاءالله به یاری خداوند متعال همچون گذشته از پیچ های سخت تاریخی به سلامت عبور کرده و بر مشکلات فائق می آییم ، منتهای مراتب این مساله مستلزم آن است که همگان به خصوص مدیران و مسئولان ، اهمیت و اولویت مسایل فرهنگی را به خوبی درک کرده و در مقام عمل به آن ملتزم باشند.
گفت‌وگو از: سید محمد مهدی موسوی
