حجت الاسلام والمسلمین حسین بنیادی در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری حوزه، با اشاره به شروع سال تحصیلی جدید مدارس علمیه،گفت: آغاز سال تحصیلی مجامع و مراکز علمی از مهمترین رخدادهای یک جامعه است، شروع کلاسهای درس همراه با حضور و نشاط اجتماعی است که فضای فرهیختگی، کسب دانش و رونق علمی را در جامعه ملموستر از هر زمانی میکند.
نائب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین ادامه داد: حرکت علمی و جهشهای ترقی واقعی یک کشور مرهون دانشورزی و دانشمندانی است که با انگیزه و تلاش شاخصهای پیشرفت را ارتقا میبخشند، جدیت همراه با اهداف متعالی، ویژگی تقدس علم را رقم میزند و بهایی دو چندان در کسب علم ایجاد میکند.
این استاد حوزه افزود: در این رابطه اصول رفتاری دانشپژوهی از مهمترین نکاتی است که سیر تحولآفرینی و تولید علم را رقم میزند که این مهم البته برنامهریزی در تمام ارکان و اجزاء حرکت و شتاب علمی در هر کشور و مجموعه علمی را می طلبد.
وی با بیان این که آغاز سال تحصیلی حوزههای علمیه و شروع درسها در ادوار گذشته تا کنون نیز از همین ویژگیها برخوردار بوده؛ عنوان کرد: جلسات درس و نشاط علمی برآمده از جهد و اجتهاد، مکتبی علمی و مسیری نورانی در حوزه های علمیه میباشد که جایگاه و سابقه فاخر آن به دوران معصومین(ع) باز میگردد که سنتهای پویای علمی و جهات برجستگی و ممتاز آن برای اهل و طالبین علم در حوزههای مقدسه علمیه روشن و واضح است.
حجت الاسلام والمسلمین بنیادی گفت: با ادامه شیوع ویروس کرونا، آغاز سال تحصیلی امسال متفاوت از سالهای دیگر میباشد، هرچند هزار چهرگی این ویروس گمانهها درباره پایان فراگیری آنرا سخت نموده است، ولی با حفظ شیوهنامههای ابلاغی، ابتکارهای جدید و طرحهای قابل، میتوان، سالی پر رونق در مباحث علمی و ماندگار را ایجاد نمود که نقش اساتید در درک شرائط موجود، مهم و تلاش طلاب و فضلا، مهمتر میباشد.
نائب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین اظهار داشت: در همین رابطه مهمترین آفت و آسیب در این دوران سستی و بیانگیزگی موقت و مزمن میباشد که لازم است با نگاهی متفاوت و اولویت بندی در مباحث علمی، این دوره را سپری نمود. در همین رابطه تأکید و جهت دادن به پژوهشها از موارد دارای اولویت است که نکاتی عرض میشود:
توجه به جریان علمی و عملی حوزههای علمیه
این استاد حوزه با بیان این که سیر اجمالی و نگاه گذرا به جریان علمی و عملی حوزههای علمیه، نشانگر آن است که عالمان و مراکز علمی حوزوی، توجه تام به موضوع آموزش داشتهاند افزود: در این رابطه می توان به مواردی چون تعلیم و تعلم توأمان علم و اخلاق، محوریت توأمان آموزش و پژوهش، ماهیت تحولی و پویاییِ سنتهای آموزشی، استنباط احکام و شناخت موضوعات نو، التزام علمی و عملی به رویدادهای اجتماعی، توجه به تخصصها و مهارتها، ارتباط دو سویه حوزه و نظام اسلامی، اصالت فقه و فقاهت در نظام آموزشی حوزههای علمیه و شناخت دقیق موارد مذکور برای طلاب اشاره کرد.
لزوم تقویت شیوههای آموزشی در حوزههای علمیه
وی گفت: اما مراد از تقویت شیوههای آموزشی، همان سلوک و دقت فقهای گذشته در ادوار علوم در حوزههای علمیه، ارائه منطقی و مبنا داشتن نظرات، توسعه ابواب علوم و تولید علم بویژه در مسائل مستحدثه و مباحث اختلافیه با مذاهب، جریانها و مکاتب علمی جهان و علوم رقیب است.
توجه بیشتر به پژوهشهای موردی و میدانی
نائب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین با اشاره به جایگاه تحقیق و پژوهش در حوزههای علمیه گفت: خاصیت پژوهش در کنار آموزش، علاوه بر عمق بخشیدن به مباحثات علمی و آشنایی با انظار مختلف و حل مسائل مورد نیاز جامعه، موجب ورزیده شدن اذهان و اتقان نظریات ارائه شده میشود.
حجت الاسلام والمسلمین بنیادی گفت: به جرأت میتوان گفت در حوزههای علمیه، زمینههای تولید آثار مفید و ماندگار در تولید پژوهشهایی که موجب تأثیر و تحول در جامعه و مدیریتهای کلان کشور شود از دیگر مراکز علمی بیشتر میباشد و این موضوع به یُمن روش اجتهادی و فقاهتی حوزههای علمیه میباشد؛ توجه خاص به مؤسسات و مراکز تخصصی، انجمنهای علمی و تألیف پایاننامههای ارزشمند، کمک مؤثری در این زمینه میتواند داشته باشد.
شیوع ویروس کرونا، فرصتی برای تولید پژوهشهای نو
این استاد حوزه ادامه داد: هر چند شیوع ویروس کرونا باعث اختلاطی در امور آموزشی گردیده، اما همین امر موجب فرصتهایی نیز گردیده، استفاده از فضای مجازی به عنوان حقیقتی موجود و استفاده از ابزار و بسترهای موجود آن در کنار اصل آموزش حضوری، زمینههای تحرک علمی را بیشتر نموده است که میتوان سرعت و جهشهای پژوهشی را در ایام شیوع ویروس کرونا و محدودیتهای تابع آن را، بیشتر نمود که البته بازهم نیازمند ابتکارات مدیران ارجمند و اساتید گرانقدر میباشد، به نظر میرسد با تلاش همگانی می توان در همین دوره جایگاه واقعی پژوهش در حوزههای علمیه را بازسازی و ارتقا بخشید.
جذب و کشف استعدادها و نخبهپروری
وی عنوان کرد: اما یکی از حساسترین و البته کلیدیترین توفیقات در ارتقاء علمی حوزههای علمیه، موضوع گزینش است و مهمتر از آن کشف استعدادها و برنامهریزی و نظارت مناسب برای رهیافت آنان به علائق و خواستههای شایسته آنان میباشد که وظیفهای مهم برای مدیران و مدرسین ارجمند میباشد، اهمیت این موضوع زمانی بیشتر میشود که مراکز علمی و اداری برون حوزوی در صدد جذب استعدادهای دیگر مجموعهها میباشند. مهیا کردن امکانات حداقلی معیشتی و توجه به مشوقهای مناسب، راهکاری برای استحکام بیشتر در عزم طلاب و فضلا میباشد.
نائب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین اظهارداشت: در همین راستا، نخبهپروری به معنای واقعی در زمینههای مختلف و حفظ نخبگان جوان، امری حیاتی برای حوزههای علمیه است که درک از روحیات و ظرفیت استعدادی آنان، نیازمند توجهات ویژه میباشد که البته برنامه هدایت تحصیلی بستری مناسب را برای کشف استعدادها و پرورش نخبگان مهیا ساخته است و امید است با تکامل این برنامه، اهداف تعیین شده، بصورت جامعتری محقق گردد.
برنامههای آموزشی و پژوهشی حوزههای علمیه
وی گفت: آنچه درباره سابقه و جهاد علمی حوزههای علمیه گفته شد، در قالب برنامههای روزآمد و پردازش نوین، سرعت علمی حوزههای علمیه را بیشتر میکند و در همین رابطه برتری برنامهها و رویکردهای جدید باید مشتمل بر فصولی باشد که علاوه بر جامعیت در جهات مناسب و نگاه منظومهای، تحرک و ورزیدگی علمی را بیشتر از قبل ایجاد کند.
نائب رئیس مجمع عمومی جامعه مدرسین گفت: اکنون این نگاه عمیق و وسیع در میان اعضای شورای عالی و مدیر حوزههای علمیه به خوبی قابل مشاهده است که در مرحله اجرا نیز کارها به خوبی پیش رفته است، دلیل این امر نمایشگاه فعالیتها و دستآوردهای معاونت آموزش حوزههای علمیه ای است که اخیرا برپا شده بود؛ اما با این حال نقش مجموعه اساتید و طلاب و فضلا در تحقق این برنامهها، امری انکار نشدنی است که امید است با همکاری یکدیگر، دستیابی به اهداف برنامه، میسرتر و سریعتر شود، امری که همواره مورد تأکید مراجع عظام تقلید دامتبرکاتهم بوده است.
حوزههای علمیه تراز انقلاب اسلامی
حجت الاسلام والمسلمین بنیادی گفت: امروز حوزههای علمیه شیعه در جهان به عنوان مرکزی مهم در رابطه با تولید آثار فاخر اسلام اصیل و نظریات مرتبط با نظام اسلامی شناخته میشود که استقبال اندیشمندان جهان و تأثیرگذاری فعالیتهای علمی در ساحتهای گوناگون مویدی بر این نگاه ژرف مقام معظم رهبری میباشد.
این استاد حوزه عنوان کرد: معتقدیم که بیانیه گام دوم انقلاب مجموعه تکالیفی است که ماهیت آن مأموریتسازی برای تمام اقشار بویژه صاحب نظران میباشد که نخبگان و اندیشمندان حوزوی در تحقق اهداف بیانیه، رسالتی مهم در این مقطع از انقلاب اسلامی دارند.
۳۱۳/۴۰