به گزارش خبرگزاری حوزه، مسئله اقتصاد و معیشت حوزه همواره موردتوجه بزرگان حوزه و نهادهای حوزوی بوده است، پاسخ به سؤالات مبنایی در این حوزه با توجه به رویکرد راهبردی و حل مسئله، از مسائل مهم و ضروری است که متأسفانه تاکنون در حوزه‌های علمیه به صورت منسجم اتفاق نیفتاده است، از این رو دبیرخانه نشستهای راهبردی معیشت و اشتغال طلاب به همت معاونت برنامه‌ریزی و ارزیابی مرکز خدمات حوزه‌های علمیه، ایجاد و در مرحله اول ده نشست راهبردی با حضور متفکران و اندیشمندان حوزوی طراحی و در مرحله اجرا قرار دارد. به منظور آشنایی با اهداف و سرفصل‌های نشست و ضرورت‌های جمع سپاری نخبگانی در زمینه اشتغال و معیشت طلاب با دکتر یاسی معاون برنامه‌ریزی و ارزیابی مرکز خدمات گفتگویی انجام دادیم:
ضمن معرفی نشست‌ها و اهداف آن، ضرورت برگزاری نشستهای راهبردی معیشت و اشتغال را بیان کنید؟
در خصوص نشستهای راهبردی معیشت و اشتغال، سازمان‌ها همیشه با یک حال واقع و مأموریت‌های جاری مواجهند و درگیری با این مأموریت‌های جاری ممکن است آنها را از نگاه‌های بلندمدت و افق‌های بلند دور کند.
ما در مرکز خدمات حوزه‌های علمیه به دنبال این هستیم که در کنار حسن انجام مأموریت‌ها و تکالیف محوله و ارائه شایسته خدمات فعلی، از نگاه بلند مدت غافل نشویم. در واقع خدماتی که هم‌اکنون در حوزه معیشت طلاب در حال ارائه است به هیچ وجه کفایت از یک زندگی حداقلی آبرومندانه را نمی‌کند. از طرف دیگر حجم انتظاراتی که از حوزه و روحانیت وجود دارد و اقتضای عصر انقلاب اسلامی و حرکت به سمت تمدن نوین اسلامی است به شدت بالاست و درست هم است ولی تناسبی بین حجم حمایت و پشتیبانی و انتظارات و رسالت‌های تعریف شده، مشاهده نمی‌شود و بایستی در حوزه‌های مختلف نسبت به این موضوع و اقتضائات آن بررسی‌های لازم صورت گرفته و اقدامات متناسب اتخاذ شوند، از حوزه جذب و گزینش گرفته تا آموزش و تربیت و تحصیل و ارتقا، تا پشتیبانی هوشمندانه و هدفمند و با عزت.
لذا این نشستهای راهبردی معیشت و اشتغال شکل گرفته تا به ابعاد مختلف موضوع معیشت طلاب و اشتغال طلاب با یک نگاه راهگشا و افق‌گشا بپردازد و بتواند افق‌های جدیدی را در مسیر حمایت و پشتیبانی از طلاب و روحانیون تعریف کند.
در مورد مسئله معیشت و اشتغال و کار ویژه‌های طلاب در ذیل هدفمندی خدمات چه نکاتی باید مورد توجه قرار گیرد؟
نسبت به اینکه رابطه این موضوع و هدفمندی خدمات چیست، بایستی توجه نمود که شاه بیت اصلی در حوزه هدفمندی خدمات، حمایت از طلاب، متناسب با سطح کارآمدی و سطح موفقیت آنها در تحقق رسالت‌های حوزوی است. لذا اصالتاً رویکرد محوری در حوزه هدفمندی خدمات ناظر به پشتیبانی از طلاب و روحانیون موفق است و قطعاً اگر این موضوع به خوبی رقم بخورد مسیر ما در حوزه هدفمندی خدمات، هر چه بهتر و روشن‌تر و مؤثرتر رقم خواهد خورد.
نتایج و یافته‌های این نشست‌ها به چه صورت به فرآیند برنامه‌ریزی در مرکز کمک می‌رساند؟
به صورت کلی، دو گونه خروجی از این نشست‌ها متصور است: یکی خروجی‌های برنامه‌ای و دیگری خروجی‌های رویکردی.
نسبت به خروجی‌های برنامه‌ای خیلی مسیر سهل‌الوصول‌تر است برای اجرا و پیاده‌سازی، به این معنی که اگر در این نشست‌ها در قالب رویکردهای فعلی مرکز خدمات، ما به یک سری تفاوت در تعریف برنامه‌ها برسیم چون مسیر تصویب خواهی و نهایی سازی در درون خود مرکز خدمات به‌عنوان یک سازمان تعریف می‌شود، این امید را داریم که در کوتاه‌ترین زمان ممکن، در بازه زمانی سال آینده، بتوانیم شاهد پیاده‌سازی این ایده‌ها باشیم.
اگر برنامه جدید و خدمت جدید یا یک ساز و کار و کیفیت جدیدی در اجرای برنامه باشد، فرض کنید نسبت به اینکه خدمات مالی مرکز چطور باشد که مشوق حرکت بهتر طلاب در مسیر تحقق رسالت‌های طلبگی‌شان باشد، این‌طور موارد را خیلی سریع‌تر و به فاصله زمانی کمتر می‌توانیم در برنامه‌ریزی‌های مرکز دخالت بدهیم ولی آن جاهایی که بحث تفاوت در رویکرد به وجود می‌آید علی القاعده بایستی نظر مثبت مراجع بالادستی که در مورد مرکز خدمات می‌شود دفتر مقام معظم رهبری جلب بشود و نامه‌نگاری‌هایی صورت بگیرد و رویکردهای تحولی تبیین بشود که ممکن است زمان بیشتری ببرد ولی به همان نسبت در صورت تصویب، اثرش هم می‌تواند عمیق‌تر و ماندگارتر و مؤثرتر باشد.
آیا برگزاری این نشست‌ها به معنای جمع سپاری نخبگانی و گرفتن ایرادات احتمالی طرح هدفمندی خدمات است؟
طی این نشست‌ها ما خیلی امیدواریم که با کمک خبرگان و متخصصینی که گرد هم جمع می‌آیند و در مورد موضوعات مشخص شده به گفتگو می‌پردازند بتوانیم ساز کارهای جدیدی در ارائه خدمات دنبال بکنیم و در کنار بالا بردن بهره‌وری سازمانی و استفاده حداکثری از سازمان، ظرفیت‌های درونی ناظر به طلاب فعال و مؤثر و کارآمد و خوش‌فکر و خلاق و مبتکر و با آتیه را ان‌شاءالله به‌عنوان یک ظرفیت اساسی پای کار بیاوریم و زمینه آن در مرکز خدمات فراهم بیاید.
به نظر شما آیا دسترسی به الگوی کلان در زمینه معیشت و اشتغال طلاب امکان پذیر است و اگر این‌گونه هست چه راهکارهایی می‌توانید پیشنهاد دهید؟
مطلوب ما در بحث نشستهای معیشت و اشتغال، استخراج الگوی کلان معیشت طلاب است و آن را ممکن میدانیم. منظور ما از الگوی کلان معیشت طلاب یک مسیر تعریف شده مبتنی بر تحصیل و علم‌آموزی مناسب و نقش‌آفرینی مؤثر است که از ابتدایی که یک طلبه وارد حوزه می‌شود تا هنگامی که به بلوغ علمی و دانشی می‌رسد تا هنگامی که به ایفای نقش اجتماعی خودش می‌پردازد، بداند که در چه صورت و با چه حدی از کارآمدی، چه جنس و چه میزان پشتیبانی معیشتی از او صورت می‌گیرد. البته در این جنس پشتیبانی که عرض می‌کنیم بسیار لطایف و دقایقی وجود دارد که باید در این نشست‌ها به آنها پرداخته شود ولی به طور مثال عرض می‌کنم، ما سابقه تاریخی و اصیل و بسیار به تعبیر حضرت آقا پر رمز و راز اتکای معاش روحانیت بر مردم را، به‌عنوان یک ملاحظه اساسی حتماً مدنظر داشته باشیم و در آن الگوی کلانی که تعریف می‌شود نسبت به اینکه رابطه نقش‌آفرینی با پشتیبانی و حمایت چه از جانب جامعه و مردم و چه از جانب حاکمیت و چه از جانب خود حوزه‌های علمیه، نظام و سازمان حوزوی چگونه باشد، شفاف سازی صورت گیرد. اینها نکات مهمی است که اگر تعیین تکلیف بشود هم روی انگیزه‌ها و هم روی کیفیت تحصیل طلاب و هم روی کیفیت نقش آفرینی ایشان قطعاً تأثیرات قابل توجهی را مشاهده می‌کنیم. البته سیاست‌های مهمی هم در این بین باید مدنظر قرار بگیرد و باید خیلی دقت کنیم که اخلاقیات صرفاً مادی و منفعت گرا را پررنگ نکنیم و نیت الهی و خالصانه و جهادی که در فعالیت‌های حوزوی و طلبگی و ایفای نقش روحانیت محور می‌باشند را فراموش نکنیم. این جنس موارد، سیاست‌هایی است که علی القاعده در مسیر تعریف الگوی کلان باید مورد توجه جدی باشد و شکل‌گیری این نشست هم در همین راستا است که هم سیاست‌ها و ملاحظات کلان و هم راهبردها و راهکارهای تحقق این الگو بتواند مورد مداقه قرار بگیرد و بتوانیم یک طرح بلندمدتی در خصوص حمایت از معیشت طلاب و روحانیون تعریف کنیم و دقت داریم که در اینجا از روحانیتی صحبت می‌کنیم که در تراز عنصر فعال و مؤثر فرهنگی کشور، در تراز عنصر دانشی و علمی کشور مثل اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها و در تراز یک مبلغ منحصر به فرد کوشا و ساعی و پرتلاش در مسیر تحقق دین خدا گام بر می‌دارد و اگر حمایتی هم از او می‌شود این حمایت در واقع یک پشتیبانی هوشمندانه عزت‌مدار و متناسب با فعالیت افراد است نه یک کمک دستگیرانه از یک قشر ضعیف کم توان. لذا امیدواریم خروجی نشست‌ها بتواند ما را ان‌شاءالله به این افقی که عرض کردم نزدیک کند و بتوانیم به یک خروجی مطلوب و مناسبی از این نشست‌ها دست پیدا بکنیم.
انتهای پیام/۳۱۳/۳۰
۱۶:۳۴ - ۱۳۹۹/۰۷/۱۲