حجت الاسلام و المسلمین دکتر مجید ابوالقاسم‌زاده در ابتدای جلسه بیان کرد: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، یکی از مهم‌ترین اسناد بالادستی جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی است که افق‌های آینده انقلاب اسلامی را تبیین و مشخص می‌کند.

رئیس پژوهشگاه مطالعات اسلامی جامعه الزهرا علیهاالسلام افزود: جهت رسیدن به نقشه راه عملیاتی شدن این بیانیه که نقشه جامع پیشرفت و اقتدار کشور و نیز نسخه جهانی شدن انقلاب اسلامی در ساحت تمدنی است، نه تنها نیازمند شناسایی نظام مسائل و ارائه راهکارهایی برای عملیاتی کردن آن هستیم؛ بلکه قبل از آن باید به مبانی فلسفی و بنیان‌های نظری بیانیه بپردازیم تا اتقان و اعتبار کامل آن معلوم شود.

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم زاده ادامه داد: یکی از این مبانی، مبانی ارزش‌شناختی است؛ ما فرازهایی از بیانیه گام دوم انقلاب را که مبتنی بر این دسته از مبانی است، آن هم با استناد به قرآن مجید مطرح می‌کنیم تا علاوه بر اثبات عقلانیت ارزش‌های مطرح شده در بیانیه، خاستگاه وحیانی و قرآنی آنها نیز مشخص شود.

وی در این نشست، ابتدا به برخی مبانی ارزش‌شناختی مانند معناشناسی ارزش، واقعی بودن ارزش، ارزش ذاتی و غیری، وابستگی همه ارزش‌ها به ارزش هدف نهایی (که قرب الهی است)، ثبات و اطلاق اصول ارزشی، حد نصاب ارزش و راه‌های تشخیص ارزش اشاره کرد و در ادامه عبارات و فرازهایی از بیانیه گام دوم که مبتنی بر مبانی مذکور است، تبیین کرد.

استادیار دانشگاه معارف اسلامی تصریح کرد: در بیانیه گام دوم انقلاب، عبارت «فاصله میان بایدها و واقعیت‌ها، همواره وجدان‌های آرمانخواه را عذاب داده و می‌دهد» بر واقع‌گرایی اخلاقی یا واقعی بودن ارزش دلالت دارد.

وی افزود: عبارت «آزادی، اخلاق، معنویت، عدالت، استقلال، عزت، عقلانیت، برادری، هیچ یک به یک نسل و یک جامعه مربوط نیست تا در دوره‌ای بدرخشد و در دوره دیگر افول کند» در این بیانیه نیز بر ثبات و مطلق بودن ارزش‌ها دلالت دارد. همچنین عبارت «انقلاب اسلامی ... به هیچ بهانه‌ای از ارزش‌هایش که بحمدالله با ایمان دینی مردم آمیخته است، فاصله نمی‌گیرد.» که بیانگر حد نصاب ارزش است؛ یعنی اگر رفتاری از روی ایمان و اعتقاد به خدا و دین الهی نباشد، ارزشی ندارد.

حجت‌الاسلام والمسلمین ابوالقاسم زاده در پایان به برخی مستندات قرآنی فرازهایی از بیانیه که مبتنی بر بنیان‌های ارزش‌شناختی است، اشاره کرد و اظهار داشت: در قرآن کریم، سعادت، فلاح، فوز و تقوا به عنوان مطلوب‌های اصلی و دارای ارزش ذاتی به کار رفته‌اند و قرآن برای این امور، غایت دیگری ذکر نمی‌کند. (هود: ۱۰۵-۱۰۸، آل عمران: ۳۰، حج:۷۷، مؤمنون: ۱، نساء: ۱۳-۱۴، زمر: ۶۱، حجرات: ۱۳ و ... ).

وی یادآور شد: تقوا به عنوان یک صفت، نشانگر کمال انسان به طور کلی است، افراد با تقوا به فوز، فلاح، بهشت و قرب الهی دست می‌یابند. انسان‌ها بر حسب درجه تقوای‌شان نزد خدا گرامی‌اند. بنابراین درجه تقوای هر کس همان درجه قرب او به خداست و آیاتی نظیر ۹۷ سوره نحل، ۴۶ سوره فصلت، ۳۹ تا ۴۱ سوره نجم، ۷ و ۸ سوره زلزله، ۱۵۷ سوره اعراف، ۲۱۶ سوره بقره، ۱۴ سوره محمد و ۱۱۶ سوره انعام بر واقع‌گرایی اخلاقی دلالت دارند.

۳۱۳/۶۱