سیده شبنم فاطمی در گفت و گو با خبرنگار خبرگزاری حوزه با اشاره به اهمیت مقوله خانه و مسکن در فرهنگ ایرانی و اسلامی اظهار داشت: یکی از مسایل قابل توجه ناظر به شناخت خانه و درک اهمیت آن است، چه آن که از هر زاویه ای این مساله حائز اهمیت است به این معنا که خانه از دیدگاه اقتصادی "کالا"، از دیدگاه هنری "نماد"، از منظر جامعه شناسی"نهاد"، از دیدگاه شهرسازی "فضا" و در مهندسی و معماری "بنا و ساختمان" است، اما در واقع خانه هیچ کدام از این دیدگاه ها نیست، بلکه خانه زندگی و برشی از فرهنگ جامعه است.
وی با اشاره به این که خانه مصنوعِ تفکر انسان و نشانه ای از نحوه ادراک جهان خلقت است، افزود: خانه پاسخ دهنده به چیزهایی است که یک انسان در درون خود و در تبعیت از جامعه، نیاز می پندارد. خانه هیچ گاه در هیچ زمانی، مفهوم مستقلی از بینش و تفکر انسان آن دوره نداشته است.
کارشناس و پژوهشگر مسایل شهری همچنین گفت: این که خانه را چگونه بسازیم، چه مصالحی بکار بریم، چه نمادی را در آن بکار ببریم، چه احساسی را از آن تلقی کنیم، چه کسانی را به خانه وارد کنیم و از ورود چه کسانی اجتناب کنیم، چه نسبتی را بین خانه و سایر ابعاد اجتماعی برقرار کنیم، چه آیین هایی را داخل خانه برگزار کنیم و کدام را خارج خانه؛ مجموع این پاسخ ها فرهنگی از خانه به عنوان زیر مجموعه کلیت فرهنگ جامعه را شکل می دهد که با تغییر شرایط اجتماعی و فرهنگی دستخوش تحول می شود.
وی ادامه داد: تغییر در شرایط اجتماعی و فرهنگی، گام اساسی و ضرورت تحول خانه است و گرنه خانه با شکل و شمایل امروزی و بدون در نظر گرفتن پیامدهای مخربی که بر آینده فرد و جامعه دارد، یک پاسخ مناسب به مجموعه نیازهای جامعه ما برای زیست در شهرهای معاصر است.
وی افزود: از این رو می بینیم با وجود تلاش معماران در توسعه معنای خانه ی ارزشمند، خانه در جامعه ما با شتاب در مسیر فعلی خود در حال حرکت است و بستر تغییر جهت برای آن به درستی تعریف نمی شود.
فاطمی همچنین با اشاره به این که سیاست های بالادستی جامعه ما نتوانسته به فهم درستی از خانه، مسائل آن و شناسایی بستر تحول مطلوب آن برسد، ابراز داشت: نقد سیاست های حکومتی می تواند به عنوان یک جریان ملموس، لزوم فهم خانه و بستر تحولات آن را برای ما بازنمایی کند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: سیاست های حاکمیتی در قبال خانه یک رویکرد کمی بوده و دولت ها، همت خود را کوششی برای تولید خانه برای اقشار مختلف ترسیم کرده اند، کما این که تعریف طرح های مختلف نظیر مسکن مهر و ملی و اجتماعی از همین دست است. با این وجود مردم و کارشناسان و متخصصان می دانند به خانه از منظر کمی پاسخ در خوری، داده نشده و نه تنها مسئله حل نمی شود که از دولتی به دولت دیگر سرایت می کند.
مسئول انجمن مردم نهاد "شهر" افزود: نیت دولت تولید مسکن برای رفع نیاز مردم نیست بلکه منافع اقتصاد کوتاه مدت و بلند مدت ناشی از آن علت رغبت دولت ها است. پس نباید از یک رویکردی که مقصود آن حل مسئله کمبود مسکن نیست انتظار رفع بحران داشت.
وی خاطرنشان کرد: در نتیجه نیازی نیست به دنبال موانع گشت چون مانع اصلی همخوان نبودن مقصود و مسیر است. دولت ها دچار بحران های اقتصادی هستند و تولید مسکن و دامن زدن به فضای سوداگری زمین و مسکن و ارزش های افزوده، بار فشار اقتصادی را کم می کند؛ در این چرخه مسکن تولید می شود ولی چون وظیفه جبران فشار اقتصادی دولت بر دوش آن گذاشته می شود، لذا تولیدش نمی تواند پابه پای نیاز حرکت کند.
وی در خاتمه گفت: حال اگر سیاست کمیت خانه برای اقشار مردم را هم در خانه و فهم خانه بررسی و مطالعه کنیم به راه حل های متعادل تری خواهیم رسید.
