به گزارش خبرگزاری حوزه از مشهد، حجت الاسلام و المسلمین سید مصباح عاملی در افتتاحیه دوره تقریرنویسی درس خارج این حوزه در محل مدرسه علمیه سلیمانیه که به همت معاونت پژوهش برگزار شد، با بیان اینکه رسالت حوزه و فلسفه فقاهت، پاسخگویی است، این سوال را مطرح کرد که آیا ورود جمعی از طلاب به عنوان واجب کفایی در مقطع خارج کافی است یا خیر؟
مدیر حوزه علمیه خراسان پاسخ داد: حاصل دیدگاه هایی که در این زمینه هست، این است که برخی معتقدند، دروس خارج فقه و اصول خوانده شود تا طلبه رسالت خود را انجام دهد اما عده ای این اعتقاد را ندارد.
وی با بیان اینکه برای روشن شدن این مسئله باید دید که منظور از درس خارج چیست؟ گفت: هدف از این مقطع، همان استخراج احکام با موضوع فعل مکلف و غایت رسیدن به کمال است.
عضو شورای عالی حوزه علمیه خراسان به تفاوت استعدادها، سلایق، علایق و گرایش ها اشاره و خاطر نشان کرد: به نظر می رسد که ملاک انتخاب و موفقیت، توجه به همین امور در اقیانوس بی کران معارف دین است که همه شئون زندگی انسان را شامل می شود. در واقع انسان هر جا علاقه دارد باید به صورت تخصصی برود و با غوص و شنا در آن، صدف علم را صید کند.
مدیر حوزه علمیه خراسان به طور مثال به شهرت ادبیات در این حوزه اشاره و ابراز کرد: اساتید متخصص علاقه مند ادبیات مانند ادیب نیشابوری، این فضای بسیار ارزنده را ایجاد کرده بودند.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی بر اصل ضرورت درس خارج فقه و اصول تاکید و خاطر نشان کرد: استعداد، گرایش و علاقه ملاک ادامه آن در مقطع خارج می تواند باشد و حوزه علمیه نیز حضور در این سطح را به اختیار فرد گذاشته است.
مدیر حوزه علمیه خراسان با بیان اینکه گاهی ضرورت ایجاب می کند که به عرصه های دیگر پرداخته تا کار ارزنده ای انجام شود، گفت: امروز، نیاز، فراوان است و از طرفی، رسالت حوزه پاسخ به همه نیازهاست که از این رو همانطور که اجتهاد در فقه و اصول لازم است، این نکته برای ورود به سایر رشته ها هم لازم می باشد.
وی این حرکت تحصیلی-اجتهادی را یک فرآیند متصل و مرتبط با هم از پایه اول تا سطح ۴ و حتی سطح ۵ عنوان کرد یادآور شد: اگر یک دانه از این زنجیره قطع شود، اجتهاد امکان ندارد.
مدیر حوزه علمیه خراسان بر تحصیل قطعی و عمیق ادبیات برای فهم درست متن ها به عنوان نخستین مرحله آموزش، تاکید و خاطر نشان کرد: فرآیند دوم، اصول و فقه اجمالی با متن تخصصی مانند لمعتین و سومین مرحله، اصول و فقه تفصیلی و استدلالی با متن خاص مانند رسائل، مکاسب و کفایتین و فرآیند دیگر، سطح ۴ یعنی خارج است که فقه و اصول استدلالی بدون متن خاص است.
وی با اشاره به اینکه ورود به سطح ۴ منوط به فهم متون از ابتدا است نه نمره، اظهار کرد: در این مقطع باید توان رجوع به منابع و استنباط احکام را داشت و از این رو باید این چهار مرحله را به خوبی گذراند تا به اجتهاد رسید.
مدیر حوزه علمیه خراسان با اشاره به فرآیند تحصیلی درس خارج که تقریرنویسی جزو آن است، ابراز کرد: اگر ۵ مرحله «تعیین موضوع با ارائه منابع و پیش مطالعه»، «استماع»، «فیش برداری»، «مباحثه» و «پژوهش تفصیلی و نظریه پردازی» که به روش ویژه خود نیاز دارد، طی شود، درس به خوبی فهمیده و حتی تقریرنویسی هم به طور مطلوب انجام می شود.
حجت الاسلام و المسلمین عاملی با اشاره به فعالیت های تحولی بسیار ارزنده ای که در ۵ سال گذشته انجام شده است، گفت: این امور باید تداوم، تقویت توسعه و ارتقا کیفی یابد زیرا همه دروس خارج را هدفمندتر، قوی تر ، کیفی تر و در عرصه پاسخگویی، مجهزتر می کند.
مدیر حوزه علمیه خراسان مثال زد: ۱۸ درس خارج فقه مضاف مانند اجتماع، سیاست، تربیت، حکومت، اقتصاد و... در حقیقت رشته های تخصصی ای هست که عرصه های پاسخ گویی را برای مراجعی روزآمد، کارآمد، پاسخگو، راهنما و زعیم جامعه تعیین می کند.
وی به قرارگاه های علمی آموزشی و هیئت های اندیشه ورز اشاره کرد و گفت: در کنار آن، مدرسه تخصصی ویژه ای برای بعد از سطح چهار در نظر گرفته شده که با عنوان سطح ۵ در عرصه های مختلف برای پرورش مجتهدان اقتصادی، خانواده، پزشکی و ... با اولویت های گوناگون راه اندازی می شود.
انتهای پیام/۳۱۳/۲۵
