به گزارش خبرگزاری حوزه، به مناسبت فرارسیدن هفته بسیج،در نشست جمعی از مسئولین تعلیم و تربیت پایگاه های مقاومت بسیج، حجت الاسلام ایمان شکیبایی به تبیین ویژگی های بسیجیان با توجه به معارف نهجالبلاغه پرداخت.
وی در ابتدا گفت: اگر تنها فایده نهضت و مبارزات چندینساله امام خمینی با همه خسارتها، مشکلات، داغ ها، فراق ها و ویرانی هایی که به همراه داشت، تربیت بسیجیانی خداجوی میبود، کفایت میکرد، مقام معظم رهبری در اینباره می گویند: «فتح الفتوح امام، ساختن جوانان مؤمن، مخلص، سالم، صادق، بیاعتنای به شهوات و دلهایشان متوجه به سمت خدا بود».
استاد نهج البلاغه، افزود: امام علی(علیه السلام)در خطبههای نهجالبلاغه، از رزمندگان و بسیجیان صدر اسلام یاد میکند و ویژگی هایی برای آنان برمیشمارد که این ویژگی ها میتواند چراغی فراروی پویندگان راه ایشان باشد.امیر مؤمنان(علیه السلام)که خود بزرگترین بسیجی تربیت یافته در مکتب پیامبر(صلی الله علیه وآله) است، همانگونه که مقام معظم رهبری فرمودهاند، بهترین الگوی تمام بسیجیان به شمار میآید، معظم له آذرماه سال ١٣٧٣ گفتند: «بهترین و بزرگترین الگو برای بسیجیان در همه عالم، علی بن ابی طالب(علیه السلام) است.»
حجت الاسلام شکیبایی ادامه داد: هنگامی که رهبر معظم انقلاب، می خواهند بسیجی را تعریف کنند می فرمایند:بسیجی یعنی علی(علیه السلام) که تمام وجودش وقف اسلام بود.
پژوهشگر حوزه و دانشگاه گفت: باتوجه به معارف نهجالبلاغه به تبیین ٨ مورد از ویژگیهای بسیجیان عزیزخواهیم پرداخت
۱. عشق به جهاد و شهادت
کارشناس نهج البلاغه گفت: بسیجی همیشه و در همه حال عاشق جهاد و شهادت است همانگونه که امیرالمومنین(ع)در خطبه ١٨٢فرمودند:دُعُوا لِلْجِهَادِ فَأَجَابُوا؛«به جهاد خوانده شدند و پذیرفتند».و همچنین در خطبه ١٢١ فرمودند: وَهِیجُوا إِلَی الْجِهَادِ فَوَلِهُوا وَلَهَ اللِّقَاحِ إِلَی أَوْلادِهَا؛«به جهاد برانگیخته شدند و چونان شتری که [با هیجان و شتاب] به سوی بچه خود روی میآورد شیفته جهاد گردیدند». هنگامی که شتر بچهاش را گم میکند، بیتابانه و با شور و هیجانِ بسیار دنبال آن میگردد. بسیجی نیز وقتی به جهاد دعوت میشود، مثل ماده شتری که بچهاش را گم کرده و با شتاب به دنبال آن میرود،به سمت جهاد میشتابد. حضرت در ادامه همین خطبه ١٢١می فرمایند:وَسَلَبُوا السُّیُوفَ أَغْمَادَهَا وَأَخَذُوا بِأَطْرَافِ الْأَرْضِ زَحْفاً زَحْفاً وَصَفّاً صَفّا؛«شمشیرها را از نیام برآوردند و گرداگرد زمین را گروه گروه، صف به صف، احاطه کردند». رزمندگانی که به جبههها رفتند، برخی به شهادت رسیدند و برخی بازگشتند. امیرالمؤمنین(ع)میفرماید: بَعْضٌ هَلَک وَبَعْضٌ نَجَا لا یُبَشَّرُونَ بِالأَحْیَاءِ وَلا یُعَزَّوْنَ عَنِ الْمَوْتَی؛«بعضی شهید شدند و برخی نجات یافتند. هیچگاه از زنده ماندن کسی در میدان جنگ شادمان نبودند، و در مرگ شهیدان نیازی به تسلیت نداشتند».
وی افزود: امروز هم ما به بسیجیان مجاهد و مخلص افتخار می کنیم، عشق به جهاد و شهادت، مختص زمان جنگ نیست و بسیجیان عزیز در این زمان نیز آرزو دارند در عرصههایی که مورد رضای خداست، جانبازی کنند، و آماده جهاد و مشتاق شهادتاند که به کرّار در طول تاریخ انقلاب اسلامی شاهد این رشادت ها و فداکاری ها بوده ایم.
٢. انس با قرآن
کارشناس این نشست، در باب دومین ویژگی بسیجیان گفت:امیر مؤمنان(ع)در خطبه ١٢١درباره یاران بسیجی خود میفرمایند: قَرَءُوا الْقُرْآنَ فَأَحْکَمُوه؛«قرآن را تلاوت کردند و معانی آیات را شناختند». ایشان در خطبه ١٨٢ نیز میفرمایند: الَّذِینَ تَلَوُا الْقُرْآنَ فَأَحْکَمُوه. بسیجیان صدر اسلام کسانی بودند که با قرآن انس داشتند و آن را با تأمل و تدبر تلاوت می کردند و به آن عمل میکردند. وی افزود:امروزه هم اگر کسی بخواهد جزو بسیجیانی باشد که امام علی(ع)درباره آنان در خطبه ١٨٧فرمود:بِأَبِی وَ أُمِّی هُمْ مِنْ عِدَّه أَسْمَاؤُهُمْ فِی السَّمَاءِ مَعْرُوفَةٌ وَفِی الأَرْضِ مَجْهُولَةٌ«پدر و مادرم فدای آنان باد...»، باید با قرآن انس داشته باشد.
٣. روزهداری
استاد نهج البلاغه گفت: شیعیان و یاران و بسیجیان وفادار امام علی(ع)اهل روزهاند. حضرت در وصف آنان در خطبه١٢١ میفرماید: خُمْصُ الْبُطُونِ مِنَ الصِّیَام؛«از روزهداری فراوان، شکمهایشان لاغر و به پشت چسبیده بود.» بنابراین بسیجی راستین شکمپرست نیست، و به این نمیاندیشد که کدام غذا لذیذتر است. او کمخوراک است و در حد رفع نیاز و به اندازهای که توان رزم و نبرد داشته باشد، میخورد.
۴. سحرخیزی و انس با دعا
استاد نهج البلاغه در تبیین چهارمین ویژگی بسیجیان گفت:امیرالمومنین(ع) در خطبه ١٢١می فرماید:ذُبُلُ الشَّفاهِ مِن الدُّعاءِ، صُفْرُ الأَلْوانِ مِن السَّهَر؛«لبهایشان از فراوانی دعا خشک، و رنگ صورتشان از شبزندهداریها زرد بود». بسیجیِ امروز با اقتدا به مولای خودش اهل سحرخیزی است و با ذکر و دعا انس دارد. امیرالمومنین(ع)بسیجیانی را مشاهده می فرمود که در میدان رزم شمشیر از غلاف بیرون آورده، آماده جهاد در راه خدا بودندو شبهنگام نیز در محراب با خدای متعال گرمِ راز و نیاز می شدند. حضرت از آنان یاد میکرد و میفرمود: پدر و مادرم فدای آنان باد.آن حضرت مناجات بسیجیان را در خطبه ١٢١چنین توصیف می فرماید: مُرْهُ الْعُیُونِ مِنَ الْبُکَاء؛«آنقدر [در راه خدا، از خوف خدا و شوق لقای او] گریسته بودند که چشمانشان ناراحت و رنجور شده بود». شکیبایی افزود:بسیجیان دوران دفاع مقدس و زمان حاضر نیز چنین شور و حالی داشتند و دارند و همین امروز هم اگر پای حرف دل یک بسیجی بنشینیم خواهیم دید که برای شهادت نذر و دعا می کند.
وی افزود:آن حضرت در خطبه ١٢١می فرماید:مناجات و نماز، رنگ از چهرههایشان برده بود: صُفْرُ الْأَلْوَانِ مِنَ السَّهَر، و در سیمایشان اثر خشوع ظاهر بود: عَلَی وُجُوهِهِمْ غَبَرَةُ الْخَاشِعِین.
حضرت پس از بیان ویژگیهای بسیجیان صدر اسلام که در کنار ایشان بودند، میفرماید: أُولَئِکَ إِخْوَانِی الذَّاهِبُون؛«آنان برادران من بودند که رفتهاند [و به شهادت رسیدهاند]».
وَ قَدْ بَاتُوا سُجَّداً وَ قِیَاماً یُرَاوِحُونَ بَیْنَ جِبَاهِهِمْ وَ خُدُودِهِم؛«آنان شب را تا صبح در حال سجده و قیام به عبادت میگذراندند، و پیشانی و گونههاشان را در پیشگاه خدا بر خاک میساییدند».
وَ یَقِفُونَ عَلَی مِثْلِ الْجَمْرِ مِنْ ذِکْرِ مَعَادِهِم؛«و با یاد معاد چنان ناآرام بودند که گویی بر روی آتش ایستادهاند».امیر مؤمنان(علیه السلام) در ادامه خطبه١٢١، درباره ویژگیهای یاران رسول خدا(ص)میفرماید: کَأَنَّ بَیْنَ أَعْیُنِهِمْ رُکَبَ الْمِعْزَی مِنْ طُولِ سُجُودِهِم؛«میان دو چشمشان از سجدههای طولانی چون زانوی بُزان پینه بسته بود».إِذَا ذُکِرَ اللَّهُ هَمَلَتْ أَعْیُنُهُمْ حَتَّی تَبُلَّ جُیُوبَهُم؛«اگر نام خدا برده میشد، چنان میگریستند که گریبان آنان تر میشد».
همانطور که از این عبارات نورانی برمیآید،حضرت از شمشیرزنی و رزمآوریِ این افراد سخن نمیگوید،بلکه از ارتباط آنان با خدا، و عشق ایشان به مناجات یاد میکند؛چرا که در غیر این صورت،آن پیروزیهای بزرگ صدر اسلام نیز به دست نمیآمد.اگر شبها به خوشگذرانی و لهو و لعب می گذشت، چنین پیروزیهایی حاصل نمی شد.
حضرت از ویژگیهای کسانی سخن میگویند که در راه خدا عاشقانه جنگیدند و در نهایت در فرازی از خطبه١٢١میفرمایند: فَحَقَّ لَنَا أَنْ نَظْمَأَ إِلَیْهِمْ وَنَعَضَّ الأَیْدِی عَلَی فِرَاقِهِم؛«و بر ماست که تشنه ملاقاتشان باشیم، و از اندوه فراقشان دستها را به دندان بگزیم».
۵. احیای سنتهای الهی و دوری از بدعتها
امیرالمؤمنین(ع)در وصف یارانی که مشتاق دیدارشان است و آنان را مایه هدایت امت و اصلاح جامعه میداند در خطبه١٨٢چنین میفرماید: أَحیَوُا السُّنَّةَ وأمَاتوُا البِدعَه؛«[آنان کسانی بودند که] سنتهای الهی را زنده کردند و بدعتها را نابود ساختند».
این روحانی بسیجی افزود:مساله جهاد تبیینی که امروز دغدغه حضرت آقا شده است و متذکر می شوند در همین راستاست که بسیجیان عزیز باید به ندای رهبر معظم لبیک بگویند.
۶. وظیفهشناسی
حجت الاسلام شکیبایی در بیان ششمین ویژگی بسیجیان به وظیفه شناسی اشاره کرد و گفت:حضرت در خطبه ١٨٢میفرماید: وَتَدَبَّرُوا الْفَرْضَ فَأَقَامُوه؛«در واجبات الهی اندیشه کردند و آنها را برپا داشتند».
وی گفت:بسیجی در جامعه امروز باید اولویت ها را شناسایی کند و فراخور تواناییهایش به وظیفه خود عمل کند.
٧. تبعیت از رهبری
کارشناس نهجالبلاغه در بیان هفتمین ویژگی به مقوله تبعیت از رهبری اشاره کرد و خاطرنشان کرد؛ امیرالمؤمنین(ع)در خطبه١٨٢می فرماید: وَثِقُوا بِالْقَائِدِ فَاتَّبَعُوه...؛«به رهبر خود اطمینان داشتند و از او پیروی کردند...».
وی گفت: در ذیل این کلام نورانی حضرت خوب است به تذکر امام راحل هم توجه کنیم که فرمود:پشتیبان ولایت فقیه باشید تا به مملکت شما آسیبی نرسد.
حجت الاسلام شکیبایی افزود: بسیجی موفق برای پیروزی در تمام میدان ها باید گوش به فرمان رهبر معظم انقلاب باشد.
٨. زنده نگه داشتن یاد شهیدان
پژوهشگر حوزه و دانشگاه در بیان آخرین ویژگی گفت:امیر مؤمنان(ع)به یاد یاران خوبِ خود در خطبه١٢١ میفرمایند:أُولَئِکَ إِخْوَانِی الذَّاهِبُونَ فَحَقَّ لَنَا أَنْ نَظْمَأَ إِلَیْهِمْ وَ نَعضَّ الأَیْدِی عَلَی فِرَاقِهِم؛«آنان برادران من هستند که رفتهاند، و بر ماست که تشنه ملاقاتشان باشیم و از اندوه فراقشان دستها را به دندان بگزیم».
حجت الاسلام شکیبایی افزود: روز دیگری، امیرالمومنین(ع)یارانی را که خون پاکشان در جنگ صفین بر زمین ریخت را با سوز و گداز یاد کردند و در خطبه ١٨١ فرمودند: أینَ اخوانی الذین رکبوا الطریق وَمَضَوْا عَلی الحقّ؟ أینَ عَمّارٌ؟ وَأینَ ابنُ التَّیِّهانِ؟ وَأینَ ذوالشهادتینِ؟ وَأینَ نُظَرَاؤُهم مِن اِخوانِهمُ الذین تَعاقدوا علی المنیَّةِ وأُبْرِدَ برؤوسهم الی الفجرة؛ «کجایند برادران من که به راه حق رفتند و با پایمردی بر حق درگذشتند؟کجاست عمّار؟ و کجاست پسر تیهان؟ و کجاست ذوالشهادتین؟ و کجایند همانندان آنان از برادرانشان که پیمان جانبازی بستند و سرهایشان برای ستمگران فرستاده شد؟» بعد حضرت دست بر محاسن شریفشان گرفتند و مدّتی طولانی گریه کردند و بعد فرمودند: أوِّه علی اخوانی...؛ «دریغا، بر برادرانم» در زبان عرب «أَوِّه» هنگامی به کار میرود که دل بسیار به درد آمده باشد. در چنین موقعیتی، این واژه برای بیان نهایت تأثر و دردمندی به کار میرود.
وی در پایان گفت: بر همه ما لازم است که یاد و خاطره شهدای والامقام را زنده نگاه داریم که طبق فرموده مقام معظم رهبری،امروز فضیلت زنده نگه داشتن یاد شهدا کمتر از شهادت نیست.